Harremana

    OEH - Bilaketa

    738 emaitza bertso bilaketarentzat

    Sarrera buruan (34)


    Sarrera osoan (498)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 kabitu.
    sense-1
    1. (V-gip, G-azp; Lar, Añ; -idu Mic 5v; -iu G-azp), kaitu (G-nav) Ref.: Iz Als (irei); Elexp Berg (kabidu); Gte Erd 288; ZestErret ( kabittu/kabiu ) .
     (Aux. intrans.). Caber. " Atái txikiya izénigeitiré kaitúko gaa gú " Iz Als (s.v. irei). " Eztakitt armaixo au kabiduko dan or " Elexp Berg. " Zakuak kabi ala guztia beteta daude artoz, elizan kabitu ezin ala jende zan (G-azp)" Gte Erd 288. Tr. Documentado en textos meridionales desde principios del s. XVIII. En DFrec hay 5 ejs. de kabitu .
    Kontenturik biotz au kabidu ezin jat. Acto 108. San Agustiñ da argi-itxaso zabala, zeñean sartzen diran eskola guziak, ta aixa ta lasai kabitzen dira. Lar SAgust 10. Bere lekuan biotza ezin kabitu zitzaion. Cb Eg III 234. Jaungoikuak aginduten deutskun guztia kabiduten da berba oneetan. fB Ic I 77. Bideetan kabiu ezin dirala. JJMg BasEsc 207. Jan aldi bakotxean amabi lagun kabitzen zireala bertan. Izt C 136. Paperian ezin kabitu ala diru. Iraola 73. Lan egiteko iñor gutxi ta / mayian eziñ kabitu. Tx B II 60. Ikusi neren esku-gaiña / pagopearen lur-gaiña; / azal-tartean kabitzen ez-ta / gaiñera atera da zaiña. Or Eus 371. Axanpa guzik batean / ez dakit nola kabitzen diran / zure kolko pollitean. EA OlBe 12. Eskupean kabitu zitzaizkien jantziak eta kutxan gordeta zeukaten diru mordoska bat atera zuten. Etxde JJ 214. Ogei-errialekuetan ire bururik ezin leikialako kabidu. SM Zirik 61. Paper bakoitzean 5 (bost) bertso kabitzen zitzaizkion. Arti Ipuin 36. Mezetara zijoazenean kapakin, eziran kabitzen. And AUzta 86. Sartzeko gelara; / bai ate estu ortan / kabitutzen bada. Ib. 122. Ujola etorran eta bildurrez itxasoan kabiduko ete zan. (V-m). EZBB II 122. Barrun lau bat bikote / kabituko dira. Insausti 295. Hainbeste eta hainbeste gogoeta daude hor mukuru [...], kabi-ezinik, liburuari leher-eztanda eragiteko zorian. MIH 47s. Aita Zavalaren ondasun kutxak ez omen du hondorik ez hondarrik, eta horrela behar ere, han metatuak dauzkanak kabituko badira. MEIG III 122.
    v. tbn. AA II 212. VP 6v (nota del copista). CartAnd 376. Lard 479. Arrantz 76. Aran SIgn 79. Zab Gabon 105. Otag EE 1884b, 523. EusJok 141. Yanzi 217. Anab Poli 81. Basarri 183. Gand Elorri 32. In Mattin 131. Uzt Noiz 32. Azurm HitzB 55. Zendoia 215.
    sense-2
    2. (G-azp; H (V, G)) .
    (Aux. trans.). Contener, poder guardar en su interior, poder encerrar. "Contenir, renfermer" H. "Barnean eduki ahal izan" ZestErret .
    Badakizue onzi andiak geiago kabitzen duela, txikiak baño. Gco I 461. Zeruak emon daben fruturik miragarriena, zeruko zabalera guztiak kabitzen eztabena. Añ MisE 129. Artuten dozu etxerako bidia estropezuka, oñak loka, buruba arin, bidiak kabidu ezin zaituzala. Astar II 126. Jangoiko zeru luurrak ezin kabidu dabeena. Ib. 270 (kabitu en el mismo contexto en Echve OngiB 61). Sei ontzi ogeita bostna pitxar ardo kabitzen zituztenak. Lard 374. Anega bat [gaztaña] kabituko zuan danbolin batera. Zab Gabon 33. Elur biurtuz kabitzen dizu / amar ardiren illea. Or Eus 358. Este bakotxak kabiuko leuke / ganbela bete okela. (Canc. pop. in Or Eus 111 ). Arantzazura arribideak / zabala bear, zabala, / txiro ta aberats, goiko ta beko, / kabi ditzan eldu-ala. SMitx Aranz 76.
    azpiadiera-2.1
    Contener, retener.
    Nere barrenan dauzkaten penak / ezin nezake kabitu. Tx B I 208. Goizian purru-salda, ta eguerdian azak; aixe kabitzen naute ipurdiko galtzak. (AN-gip). Inza NaEsZarr 881.
    azpiadiera-2.2
    (Aux. trans. tripersonal).
    Gizapire eskasa / nunbait iruritu, / bere larrubak eziñ / diyo kabitu. AzpPr 111.
    sense-3
    3. (En contextos negativos). (No) caber en sí (de alegría, de nervios, de arrogancia...). " Kabittu eziñik ibilli, zeharo harrotuta egon" ZestErret. cf. infra KABITU-EZIN.
    Uste leiteke ezin kabidu dala bularren barruban pozen pozez. Astar II 273. Andra Josepa ezin kabitu zan bere larruan Patxi ala ikusita. Apaol 40. Beren burubak iñon kabitu ezin dituzten gazte arro oietakuak. Alz Bern 52. Jende publiko danak / ezin kabituan, / amarretatik zortzi / kontra banituan. EusJok 85. Ixilik egon niteke baño / barrenak ezin kabitu. Tx B I 228. Bere baitan ezin kabi ziteken. Etxde JJ 39. Atorran ezin kabituz dago. (AN-larr) 'Gizenegiz edo zerbait esan naiez dagona' . Inza NaEsZarr 330. Ni banegoen ixilik baña / barrenen ezin kabitu. TxGarm ( in Auspoa 39, 23 ). Ni nerbioso jarria nintzan / iñon ezin kabituan. Uzt Sas 142. Iru urte onetan barruan kabidu ezinga ebillen talde gogor bat. Gerrika 278.
    v. tbn. Arr May 178. Lasa Poem 113. Insausti 177.
    sense-4
    4. " Alperrik diruak asko arrotu zaittu, kabiduko zara " Etxba Eib. "Sosegarse, aplacarse, conformarse. Aundigixa zuan errixan kabitzeko ta Madrillera joan zuan. Trankill, trankill, denporiakin ori be kabidukok " Elexp Berg.
    Festak askotan arrotzen gaitu / ta orduan nun kabitu? In. Uzt Noiz 115. Gaur iñun ezin kabitu ta ezin egon dan jende berri oni, nere ixilleko bizitz onek etziok argi askorik egingo. Ataño TxanKan 13. Onek ekarri eben eta jarraitu eben ordena ain gogor baten barruan, zelan kabitzen dan siñestu eziña. Gerrika 94.
    azpisarrera-1
    KABITU-EZIN. "Kabidu-eziñ, ansias de triunfar, de grandeza, riqueza, notoriedad... Len tabernia ipiñi zeban, gero dendia, oiñ erlojerixia... jesus, orrek dauka kabidu-eziña" Elexp Berg.
    azpisarrerakoSense-1.1
    "Norbait berari ez dagozkion auzi eta arazoetan sartzen denean esan ohi da. Ze kabittu ezin goorra zakau; beti bestiak itteuenakin sartuber " ZestErret.
    azpisarrerakoSense-1.2
    "Larritasun handia pasa. Kabittu ezin goorra euki zun; eztulka eten inber " ZestErret.

    kabitu

    kabitu
    << juratu 0 / 0 kafetxo >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper