OEH - Bilaketa

2107 emaitza begi bilaketarentzat

Sarrera buruan (293)


Sarrera osoan (484)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
betaurreko.
sense-1
1. (Mg PAbVoc, A), begi-aurreko (, A) (Empleado en pl.). Gafas, anteojos. "Betaurrekuak, anteojos" Mg PAbVoc. "Gafas, anteojos: (c.) begiordekoak, bekaiak, begiaurrekoak" Añ. "Gafas" A (que cita Mg PAb). "Begi-aurreko (G), anteojos" Ib. (tomado tal vez de Añibarro). "Betaurreko, anteojos" Eusk 1919-20 (II), 91 (en una lista de neologismos); cf. el informe de Altube (ib. 51), que tbn. lo considera neologismo. v. betaurre, antiojo. Tr. Documentado en textos meridionales desde Moguel, aunque no es frecuente hasta el s. XX, en el que tbn. lo hallamos en algún septentrional como Larre (ArtzainE 170). En DFrec hay 13 ejs., meridionales.
[Jostunak] biar ditu artazijak, orraatza, arija, ta ikuste argalekua bada, betaurreko ondo datorkozanak. Mg PAb 140s. Betaurrekorik etzan agertu. Azc PB 359. Pipa, betaurrekoak (anteojos), euritakoa, or emen banatu. Urruz Zer 48s. Betaurrekoak dira begi-aurrekoak, alegia, ikusmena zuzentzeko jarri oi diran leiar edo kristalak. EgutTo 23-2-1919 (ap. DRA). Betaurrekoak anei aldiz yarriaz. Zink Crit 81. Betaurreko aundi batzuek begietan dauzka. Alz Burr 11. Zelan dakuskuz geurian lorak / Ta besteenetan arantzak? / Betaurrekoak doguzalako / Zuritxuak eta baltzak. Enb 174. Begiaurrekoak bekokira jasoaz irten da balkoera. TAg Uzt 15. Betaurrekoak jantzita, guraize ta jostorratzarekin asteguneko erropari urraldi, zirritu ta gañerantzeko maxurak konpontzen ari zen. Etxde JJ 79. Betaurrekoak jarri zituan zapatari maltzurrak. Erkiag BatB 91. Kanpoaldeko izakietara betaurreko gezurti batzuen bidez eldu oi naizela? Vill Jaink 92. Kendu daiguzan betaurrekoak, / ikusi geure bizitza, / besten obenai bakean itxi, / ondo autortu bakoitza. BEnb NereA 152. Betaurrekoak daramazkin etxe oneko semea. Lab SuEm 199. Beren guardasol, biderako betaurreko ta guzi zekarten. "Sus antojos de camino". Berron Kijote 101. Asi zan irakurten, baña obeto ikusi nairik-edo, betaurrekuok ondo-ondo garbitu zituan. Gerrika 118. Betaurreko, makulu eta, berak zionez, ortzak ere bai. Insausti 85. Beste batzuek, berriz, nahiago izaten dituzte betaurrekoak begi-estalkiak baino. MIH 67. Besteren aburuak beste, goazen gauzei apur batez geure begiz, betaurrekorik gabe, begiratzera. Ib. 317.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de compuestos).
Urrezko betaurreko-gainetik zurt eta tinko begiratzen zion. A Ardi 48. Orrako mutiko argal betaurreko-beltz ori. Ldi IL 23. Larrain sudurruts betaurreko-aundi burusolla. Ib. 49. Bekokian beera ginbail-egala eratxirik, betaurreko-erantziak begiak. Ib. 41.
sense-2
2. (A DBols).
Anteojo, catalejo.
Betaurreko ederrakaz ikuso dogu urrunetik Gido lurraldia. Izur JerOs 129. Ernio bitartean ezpalitz, biar, amarrak aldean, Zumaiako parrokuaren betaurrekoren batez Leaburuko alkatea ta bere bost zinegotziak, [...], Elizara joaten ikusiko nituke. A Ardi 134. Urruti-urrutietara begiratzeko betaurreko luzeak badira, eta betaurreko oiekin osgarbi urdiñean dizdiz egiten duten izarrak ere ederki ikusi litezke. Etxeg Itzald II 150s. Gure teniente Martin Jose [...] betaurrekoekin begira zegola, balak betaurrekoak jo ta garrondotik irten. Apalategi 43. Urrun baitira, begi-aurrekoz / [...] / saiatzen dira; gauza garbirik / ozta atera ditekela. Or Eus 395. Esku batean txaranbela zeukan eta bestean betaurrekoa . (anteojo). Etxde Itxas 202.
azpiadiera-2.1
(Fig.).
Jaun onek gizartekeria betaurreko dauala, amesetan ikusi dauan gizabatz bitxi ori oraindik ez ei da jaio. Eguzk GizAuz 79.
betaurreko
<< betaurre 0 / 0 betazal >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper