OEH - Bilaketa

437 emaitza aro bilaketarentzat

Sarrera buruan (53)


Sarrera osoan (384)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
peskiza.
sense-1
1. (O-SP 231, SP, Ht VocGr 355, Lecl, A Apend).
Esperanza. "Attente, espérance" SP. "Confianza (pentsuda) " A Apend. "Mot peu employé et à sens mal défini. Il signifie tantôt portée, tantôt recherche, et d'autres fois espérance " GH 1927, 339 nota.
Peskiza eta gozakari guzien Ama [...] hatsarte eta kontsolamendu eman dizadazu. Dv LEd 176. Nik bethiko etsia ifernuan merezi nuen, eta zuk zeruaren hunenbertzeko peskiza eman darotazu. Ib. 245. Ni hemen nago, zure ospearen erdian zu ikusteko eta gozatzeko peskizarekin. Ib. 138 (cf. infra PESKIZAN). Horrela galduko da itxuraz baizik ona ez denaren peskiza. Dv Iob 8, 13 (BiblE itxaropena). Zoroa da edo gizonetan edo kreaturetan bere pheskiza ezartzen duena. Dv Imit I 7, 1. Kondaira zahar zonbaiten jakiteko peskizarekin. GH 1927, 339.
azpiadiera-1.1
Perspectiva, expectativa.
Bizi-moduban zu ere zuaz / ni bezelaxe atzera. // Apostu-kontun zabiltza beti / baztarrak lardaskatzera, / peskisa txarrak dauzkazu aspaldin / ez aurrera ta ez atzera. EusJok 104. Hortarik ezker bihurtzen bada (orratza), aro txarraren pheskiza edo igurikimena. EskLAlm 1908, 24. (ap. DRA) Eta etorri zaio / zerbaiten peskisa. Auspoa 97, 102.
azpiadiera-1.2
(G-azp), peskitz (AN-larr ap. Asp Leiz ).
"Espera impaciente, por lo indecisa y dudosa" Asp Leiz. "Nola egongo gera ba peskiza ortan?" (G-azp).
sense-2
2. peskisa (Lcc). "Pesquisa" Lcc.
sense-3
3. (H, que cita Birjin ).
Pretexto.
Nihor etzaie hainitzi bakidatzen, jaierezko pheskizaren azpian ere, non ezten hainitz huts gerthatzen elheka usuegietan. "Sous prétexte de pitié" . Birjin 92.
azpisarrera-1
PESKIZAN (SP, Dv (ph-), H (que cita a Axular)). a) Con la esperanza de; a la espera de. "Gaitz handien peskizan dago. Bertzeren peskizan eta esperanzan utzi gabe" SP. "Espoir. Bertzeren pheskizan egon gabe iraungi zatzu zure zorrak, sans vous reposer sur autrui éteignez vous même vos dettes" Dv. Tr. No se documenta en textos vizcaínos ni suletinos.
Borondatea dagoka gaitz handien peskizan / eta nahi luke zerbait konsolamendu izan. EZ Man I 100. [Zorrak] zerorrek bizi zarela, zeure eskuz, bertzeren peskizan eta esperantzan utzi gabe, paga itzatzu. Ax 249 (V 167). Ondoan asti hobearekin egiteko peskizan uzten bada, utzia-utzi gelditzen ohi da. Dh 49. Asko lekhutan, arthoa bildu denean, lurra hala-hala uzten dute bazka zerbaiten pheskizan. [...] Lurra onthu behar bidean, ahultzen da. Dv Lab 25. Bata hiltzeko menturak ikharatzen; bertzea bozkariatzen, zorionaren pheskizan. Lf ELit 89. Deliberatu zuen zango bat bederen sartuko zuela kaputxinetan, bigarrena ere jarraikiren zelako peskizan. Ib. 247. Semea urrundurik sosaren peskizan. Xa Odol 203. Beti urrats edo biharamun hobe baten peskizan lan eta lan. Larre ( in Xa Odol 14 ). Aurten beti euripean / iruzkiaren peskisan. Xa EzinB 113. [Ohetik] kanpora ertetzen gira / egin-bearren peskisan. Xa Auspoa 67, 119. Zozketa ori ez galdu beintzat / minutu batzun peskisan [='buscando ahorrar unos minutos'] . Uzt Noiz 130. Etzaitezela betiko galdu / buru-ariñen peskizan: / ezkondutzeko tratu orretan / presarik etzazu izan. Uzt LEG II 87.
azpisarrerakoSense-1.1
(Sin compl. explícito).
Peskisan egonduak / eun bat urtian, / orain bizi geranak / guazen pakian, / gauza onak zer gustua / gaiztuak jatian? Auspoa 97, 104.
(En la expr. hutsaren peskizan, 'en balde').
Ezta presentatua / utsaren peskisan, / ark ondo bai zekian ba / guk premiña izan. PE 105. [Mutikoak] nai duban aña arrautzak berriz / kendutzen dizka amari, / urrengo urtian e utsan peskisan / orri jokatzera juan ari. EusJok II 70. Ezkondutzeko deia / biaiet otsegin, / beti utsan peskisan / ibilli ez nadin. Auspoa 61, 47. Pikara orrek oraiñ utzi nau / emen utsaren peskizan. Auspoa 93, 28. Erri bateko alkate ez da / egiten utsen peskisan. Auspoa 100, 36. Ni erremediotan / laister asi nintzan, / naiz guztia gelditu / utsaren peskisan, / galtzen joan baitzan [illea] / asitako gisan. Insausti 138.
b) Con el pretexto de.
Hartan kokatzen dira jaiduraz, onik baizen hortan eztakusatelako pheskizan. "Sous prétexte". Birjin 98. Gorphutzeko garrastasunak khendu nahi izaitea [...] mugida amodiozkoei guzi-guzia ematea hobe delako pheskizan. Ib. 219.
c) (BN, S; VocBN, H). Ref.: A; Lrq. Al alcance de. "Ez da utzi behar sekulan haurren pheskizan surik ez harmarik, il ne faut jamais laisser à la disposition des enfants ni feu ni armes" VocBN. "Atteinte, portée. Gasna uztea saguen peskizan, laisser du fromage à la portée des souris" H. "Disposición, alcance" A. "À portée de (avec un compl. au gen. det.)" Lrq.
Norbait ausartatzen bazen soberaxko urbiltzera, zakurrak [...] hortz zorrotz batzu erakusten zituen, eta futxo! ez ginen haren peskizan ezartzen. Zub 26.
d) "Ene pheskizan utzi dizie haur hori (S), a mi cargo [...]" A. "À sa disposition, haren pheskizan" Foix. "Soin, gouverne. Zure peskizan uzten ditut, je les laisse à vos bons soins" Lh. "Peskixan, vale lo que en Fuenterrabía y en algunos otros pueblos baitan. Estar a expensas de alguien o algo o depender" Etxabu Ond.
azpisarrerakoSense-1.2
(peskixan V-m ap. Etxabu Ond). (Ref. a cosas). "A etxi poste zar aren peskixan da(go)" Etxabu Ond 116.
peskiza
<< pasakizun 0 / 0 pindar >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper