OEH - Bilaketa
31 emaitza abasto bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (29)
goiburua
oturuntza.
etimologikoa
Etim. De *otoren (cf. otordu, otron ) + suf. -tza / -tze.
sense-1
(Izt 26v, A; -nz- Lar, Añ (G, AN); -th- SP (-nz-), Arch VocGr (-nz-), Dv, H),
otunantza (othunanza Ht VocGr 417),
otorantza (H),
otorentza (H),
otorontza (H; -th- VocBN.(-nz-)H),
otorontze (L, BN, S ap. A
),
otoruntza (G, AN ap. A
; Lar, Añ (G, AN), H),
otrontze (AN-araq ap. A
),
otruntza (L-ain ap. A
),
othororontza (H),
onturuntza (
-th- L?, BN? ap. A; Dv),
othuntza,
orthunza.
Comida que se hace (almuerzo, cena, etc.); banquete. "Banquete" Lar. "Comilona" Lar, Añ. Leiçarraga (Decl ã 7v) da aphairua como equivalente suletino de othoranza. v. otordu. Tr. Documentado en autores labortanos, bajo-navarros y alto-navarros (incluyendo en éstos a Mendiburu); entre los guipuzcoanos lo usan Ubillos y Arrue, y bastantes más autores a partir de 1930. En DFrec hay sendos ejs. de oturuntza y oturantza.
Hartzen zuten bere othoranzá alegranzarekin. Lç Act 2, 46 (He otruntza; TB, Dv jan, Ol yateko, Arriand apari, IBe otordu). Hauk dirade zuen karitatezko othorenzetako makulák. Lç Iudae 1, 12. Doan guztiari emanen zaio, / nekearen alocairuan, / igita dezanareki / aragi jate otrontzean . Elizalde 127ss. Eta hobeagorik zer pagatzen dute honteronzaagatik [sic] . "Repas" . Volt 163. Hunela du Ifernuan gormantak othuruntza. EZ Man I 108. Othurunzari lotzerakoan. Harb 428. Eztaki othuruntza on baten berririk. Ax 224 (V 149). Ianharietan gogoa sarturik idukitea othurunza baino lehen. SP Phil 410. Bere anaiekin hartu / azken othorontzean. Gç 123. Atsegiñezko othurunzetan. Ch I 24, 6 (Ol oturuntza; Leon aphairu). Egiten baitzituzten othuruntza alfer batzuek. CatLav 153. (V 77) Bildu zen berriz harat oste handia, non ezin har ere baitzetzaketen bere otruntzak <-thr->. He Mc 3, 20. Eguneko otordu edo otrontze guzietan. Mb OtGai II 62. Gonbidatu zuen othuruntza handi batetarat. Lg II 82. Ortzilarean egiten dugu onthuruntz handi bat gur-arimarentzat. Birjin 513. Oturunz edo jate andi baten anzekoa. Ub 155. Bidean ostatuetán artzentú bere otrónze, lóaldi ta gañaráko dirénak preziso. LE Doc 48. Har bere onthuruntzak oren erregelatuetan. Dh 54. Preparatu dautazut zure haragi sakratuaz eta odol preziatuaz othuruntza bat Jainkozkoa. JesBih 440. Hoitaz egiñ nire goizeko othuruntza. Gy 129. Onthuruntza hasirik, jaten eta edaten egon ziren han elkharrekin. Dv Gen 24, 54. Othuruntza batez eta gau batez atxikitzen du bere egoitzan. Laph 66. Ez ahal dute ahantzi zer orthunzak egiten zituzten beren haur denboran. Elsb LehE 10. Otorontzetako tenoretan. JE Bur 61. Oturuntzak luze irauten du. Zub 98. Ametz eder baten azpian egin nuen nere otruntza ttikia. Barb Leg 149. Lasabide bat [...] euskaldunen otoruntzez-gero ezinutsezkoa. Ldi IL 46. Bataio-ondoko oturuntza. Or Eus 207. Urtean-beingo otorontza. SMitx Aranz 100. Oturuntz gozoa ta laburra eguardi artakoa! NEtx Antz 157. Otruntza ederrak gauaz eginez [kukusoak] / zonbeit gizon ta atsotan. Mattin 112. Orain ekar neri oturuntza. Berron Kijote 86.
v. tbn. Arg DevB 132. Mih 42. Jnn SBi 122. Prop 1906, 24. Ir YKBiz 92. Zait Sof 79. Etxde JJ 151. Gazt MusIx 152. Vill Jaink 130. Ibiñ Virgil 76. Otruntza: Lander RIEV 1907, 100. Otoruntz: Ub 188. Othuntza: Ch (ed. 1855), 142.
Comida que se hace (almuerzo, cena, etc.); banquete. "Banquete" Lar. "Comilona" Lar, Añ. Leiçarraga (Decl ã 7v) da aphairua como equivalente suletino de othoranza. v. otordu. Tr. Documentado en autores labortanos, bajo-navarros y alto-navarros (incluyendo en éstos a Mendiburu); entre los guipuzcoanos lo usan Ubillos y Arrue, y bastantes más autores a partir de 1930. En DFrec hay sendos ejs. de oturuntza y oturantza.
Hartzen zuten bere othoranzá alegranzarekin. Lç Act 2, 46 (He otruntza; TB, Dv jan, Ol yateko, Arriand apari, IBe otordu). Hauk dirade zuen karitatezko othorenzetako makulák. Lç Iudae 1, 12. Doan guztiari emanen zaio, / nekearen alocairuan, / igita dezanareki / aragi jate otrontzean . Elizalde 127ss. Eta hobeagorik zer pagatzen dute honteronzaagatik [sic] . "Repas" . Volt 163. Hunela du Ifernuan gormantak othuruntza. EZ Man I 108. Othurunzari lotzerakoan. Harb 428. Eztaki othuruntza on baten berririk. Ax 224 (V 149). Ianharietan gogoa sarturik idukitea othurunza baino lehen. SP Phil 410. Bere anaiekin hartu / azken othorontzean. Gç 123. Atsegiñezko othurunzetan. Ch I 24, 6 (Ol oturuntza; Leon aphairu). Egiten baitzituzten othuruntza alfer batzuek. CatLav 153. (V 77) Bildu zen berriz harat oste handia, non ezin har ere baitzetzaketen bere otruntzak <-thr->. He Mc 3, 20. Eguneko otordu edo otrontze guzietan. Mb OtGai II 62. Gonbidatu zuen othuruntza handi batetarat. Lg II 82. Ortzilarean egiten dugu onthuruntz handi bat gur-arimarentzat. Birjin 513. Oturunz edo jate andi baten anzekoa. Ub 155. Bidean ostatuetán artzentú bere otrónze, lóaldi ta gañaráko dirénak preziso. LE Doc 48. Har bere onthuruntzak oren erregelatuetan. Dh 54. Preparatu dautazut zure haragi sakratuaz eta odol preziatuaz othuruntza bat Jainkozkoa. JesBih 440. Hoitaz egiñ nire goizeko othuruntza. Gy 129. Onthuruntza hasirik, jaten eta edaten egon ziren han elkharrekin. Dv Gen 24, 54. Othuruntza batez eta gau batez atxikitzen du bere egoitzan. Laph 66. Ez ahal dute ahantzi zer orthunzak egiten zituzten beren haur denboran. Elsb LehE 10. Otorontzetako tenoretan. JE Bur 61. Oturuntzak luze irauten du. Zub 98. Ametz eder baten azpian egin nuen nere otruntza ttikia. Barb Leg 149. Lasabide bat [...] euskaldunen otoruntzez-gero ezinutsezkoa. Ldi IL 46. Bataio-ondoko oturuntza. Or Eus 207. Urtean-beingo otorontza. SMitx Aranz 100. Oturuntz gozoa ta laburra eguardi artakoa! NEtx Antz 157. Otruntza ederrak gauaz eginez [kukusoak] / zonbeit gizon ta atsotan. Mattin 112. Orain ekar neri oturuntza. Berron Kijote 86.
v. tbn. Arg DevB 132. Mih 42. Jnn SBi 122. Prop 1906, 24. Ir YKBiz 92. Zait Sof 79. Etxde JJ 151. Gazt MusIx 152. Vill Jaink 130. Ibiñ Virgil 76. Otruntza: Lander RIEV 1907, 100. Otoruntz: Ub 188. Othuntza: Ch (ed. 1855), 142.
azpiadiera-1.1
(AN, L-ain, BN-baig ap. A
),
otorontze (Añ (G), A),
otorantza (-nz- Lar (+ -th-), Añ (G, AN), H, -th- A (que cita a O)),
otoruntza (Añ (G, AN)),
otrontze (Aq (AN; + -nz-))
Alimento. "Alimento", "mantenimiento" Lar y Añ. "Abasto" Lar. "Alimento" Aq 945. "Abasto" Ib. 835. "Sustento, alimento" Añ. Azkue dice tomar otorontze de Araquistain, pero no encontramos esta var. en éste.
Esparanza esteiariaren othoranza. "Pitance" . O Pr 591. Ezen zu zare arimaren othurunza gozoa. SP Imit IV 3, 2 (Ch ianari, Mst errekeitü, Ol y Leon hazkurri). Onela seguru genzake bear degun otoranz eta janaria. Arr EE 1885b, 472.
Esparanza esteiariaren othoranza. "Pitance" . O Pr 591. Ezen zu zare arimaren othurunza gozoa. SP Imit IV 3, 2 (Ch ianari, Mst errekeitü, Ol y Leon hazkurri). Onela seguru genzake bear degun otoranz eta janaria. Arr EE 1885b, 472.
azpisarrera-1
EHIZTARI-OTURUNTZA.
v. ehiztari.
azpisarrera-2
OTURUNTZA-AITZIN
(En casos locales de decl. sing.). Momento de antes de comer.
Solas parrasta bat eginik hiru jaun hoiekin bi lapurtarrek, othuntz aitzinean, bazkaldu gira gosturik hoberenarekin. HU Eskual 19-9-1913 (ap. DRA ).
Solas parrasta bat eginik hiru jaun hoiekin bi lapurtarrek, othuntz aitzinean, bazkaldu gira gosturik hoberenarekin. HU Eskual 19-9-1913 (ap. DRA ).
azpisarrera-3
OTURUNTZA-ONDO
(En casos locales de decl. sing.). Tiempo de después de comer.
Othurunza ondoan garbitzen tuzte eskuak. SP Phil 411.
Othurunza ondoan garbitzen tuzte eskuak. SP Phil 411.
azpisarrera-4
OTURUNTZA-ONDOKO.
"Collubia, [...] othuntz ondokoa, othuruntza ondokoak" Urt V 355.
azpisarrera-5
OTURUNTZA-ORDU.
Hora de comer.
Otrónze orduetán bere bedeizioa ta graziak. LE Urt (ms.) 66v (en la ed. de 1846, 186 otorentze edo otordu ). Non ez duten mahainean, / othoruntz ordua denean, / lekua gure aldean. Elzb Po 197.
Otrónze orduetán bere bedeizioa ta graziak. LE Urt (ms.) 66v (en la ed. de 1846, 186 otorentze edo otordu ). Non ez duten mahainean, / othoruntz ordua denean, / lekua gure aldean. Elzb Po 197.
azpisarrera-6
OTURUNTZAZ JOAN.
Ir a comer.
Ez zuen lehen aldia onthuruntzaz bere baitharik bazohakotela. Prop 1906, 173.
Ez zuen lehen aldia onthuruntzaz bere baitharik bazohakotela. Prop 1906, 173.
oturuntza
-
oturuntza....
-
Etim. De *otoren (cf. otordu, otron ) + ...
-
(Izt 26v, A; -nz- Lar, Añ (G, AN); -th-...
-
(AN, L-ain, BN-baig ap. A ), otorontze (...
-
EHIZTARI-OTURUNTZA. v. ehiztari....
-
OTURUNTZA-AITZIN (En casos locales de de...
-
OTURUNTZA-ONDO (En casos locales de decl...
-
OTURUNTZA-ONDOKO. "Collubia, [...] othun...
-
OTURUNTZA-ORDU. Hora de comer. Otrónze ...
-
OTURUNTZAZ JOAN. Ir a comer. Ez zuen leh...
<< oraindino 0 / 0 pietate >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
