Harremana

    OEH - Bilaketa

    756 emaitza garai bilaketarentzat

    Sarrera buruan (50)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    jate.
    sense-1
    1. (AN-5vill, L, BN; Lcc, Urt II 135, VP , Lar, Izt), xate Ref.: Lh; Gte Erd 58 .
     Acción de comer; comida. "Comida, jatea " Lcc. "Antecaenium, [...] bazkalakari arteko jate ariña " Urt II 135. " Jate andia, glotonería " VP 49r. " Erbi-jatea, lebrada" Ib. 28v. "Pacedura, baskatzea, jatea " Lar. "Al fin de la comida, yateostean, yateondoan " Izt 26v. "1.º manger, repas; 2.º dépenses; 3.º train de maison" Lh. " Nolako jatia egin dugun gaur (AN-5vill)" Gte Erd 58. Tr. Documentado en autores de todas las épocas y dialectos. Apenas se encuentran ejs. septentrionales en el s. XX. Hay xate (grafías ss- y s- ) en OrorbSerm 98). En DFrec hay 2 ejs. de jate .
    [Andriaren] eskuz osoan behar soinera eta iatera / eri denian andre gabe galdu gizon egurra. E 119. Buruko andia ta jate urria. "Gran tocado y menguado comer" . RS 17. Iate onak dakar gextoa. "La buena comida la trae mala" . Ib. 213. Gure anaia eginez gero, / maite ditu gizonak / anbat eze barkatzen du / paradizuko jatea. Ezcurra 29ss. Gutiziarik eztuke plazer lehenekoen / iate, edate, lo egite, berze gañerakoen. EZ Man I 134. Trabaillu hartan ere, ianhari gozo baten iatean bezanbat atsegin hartzen baitu. Ax 502 (V 324). Uztaren arau zuhurraren iatea, ianago dezanak arrotz duke gosea. O Pr 537. Iate hark emaiten deraue [...] herioa. SP Phil 408. Etzareten golotsegi / beraz iate horretan, / zergatikan soberegi / baita zuen kaltetan. Arg DevB 131. Nihork beraz ez bezaitzate kondena jatearen edo edatearen ariaz. " In cibo" . He Col 2, 16. Ezne edatera emaiten deriziet eta ez iate borthitz bat. Bp II 5. Barazkariko jate eta edate galantak. Mb IArg I 375. Ematen die ill oro [...] jate on bat. Ib. 326. Gure akzione komünenek hala-nola luak eta jatiak [...]. CatLan 108. Oturunz edo jate andi baten anzekoa. Ub 155. Gezur arin bat, behar dan baño geixeago jate bat. Ib. 152. Jatia, edatia, loa ta pausia egünkal hartzen dütialarik. Egiat 265. Itxi atsegin emon daikegun [...] egoera edo jateren bat. CrIc 145. Jate ostean esker onak emoteko. Añ EL1 235. Itz oetan aditzera ematen duala Jesusek egiazko jatea. AA I 470. Ordikerijak, jaate andijak. fB Ic II 260. Bere krimak beiterie egiten barneti jatia / galerazi beiterie, zelialako tritia. Etch 628. [Jesüsi] so zaokon idia / eitzirik jatia / phausü handitan. UNLilia 8. Eguerdira artean etzan beste iaterik izan. Ag AL 159. Gutartean jate ta etzatea nasaiki ematen dizkizutegulako. Lh Yol 32. Bost ogirekin bost milla gizonei jatea ematea. Inza Azalp 60. Ez amarretako, ez meriendarik, ez jate ta ez edate. Lab EEguna 111. [Alostorreak] belar gaizto guztien jate lanaz [...] lurra jo zun. Etxde AlosT 106. Atera nituan bi arraultza [...]. Jate puxka arekin lasaitzen asi giñan. Anab Aprika 59. Sagarraren jateak egin zuen mina. Xa Odol 346. Bertsolarien ondoan jarrita, txoraturik, orduak eta orduak, jateak ere aztuta. Ataño TxanKan 79. Jate aldetik, berriz, goserik ez genduan izaten. JAzpiroz 133. Izan dadin jate, ahusamendu, mus partida. Larre ArtzainE 315.
    v. tbn. Aldaz 69. Mst III 26, 4. Lg I 270 (ya-). Lek EunD 125. Zait Plat 21 (ia-).
    azpiadiera-1.1
    (Como segundo miembro de comp.).
    Doan gustiari emanen zaio [...] / aragi jate otrontzean. Elizalde 127ss. Adanen sagar-jate gaiztotik zetorkien. Ub 193. Gaubean aparitan / maskulo iatea. Azc PB 235 (Ur PoBasc 183 karakoladia). Bildots-jatea. Enb 209. Garai artan etzuten xanpañik ezagutzen egazti jateari laguntzeko. Etxde AlosT 78. Otsoaren ardi-jateak. Bilbao IpuiB 51. Ate-jate apari bete-betean daude. Lab SuEm 202. Antxe marrubi-jate asekada bat egiteko poza. Ataño TxanKan 68. Etxe aldeko basoetan egiten zituzten gaztain jateak. AZink 36. Eguneroko hegazti jateak okitzen omen gaitu azkenean. MIH 320.
    v. tbn. Or Eus 424. MMant 21. Ayesta 133.
    azpiadiera-1.1.1
    Sukalde-Klubera noa; txipiroiak jatea degu.Lab EEguna 66.
    sense-2
    2. Sabor.
    Gari guztia da txit bikaña, [...] pisu andikoa, ore onekoa, eta jate gozarotsukoa. Izt C 27. Zeñak deban aixal mea, mami guria, eta jate gozarotsua txit. Ib. 144.
    azpisarrera-1
    JATE-ALDI. Comida. v. janaldi.
    Prinzesa hau hargatikan / Iaunaren edariaz / zagoen orrhoiturikan / iate aldi guziaz. Arg DevB 116 (v. tbn. 133). --Eta zelan egin biar da barau? --Egunian jatealdi bat baño egiten ez dala. Ur CatArrig 83.
    azpisarrera-2
    JATE HANDIKO. De buen apetito.
    Janariz urri zebiltzan apaizgaitegian eta Harritxabaleta jate aundiko morroskoa izaki. Etxde JJ 18.
    azpisarrera-3
    JATE-EDATE.
    Akabatuóndoan beti emán gráziak, estáien gure játe edátea izán oroát nola irrazionaleén gisa. LE Prog 100.
    azpisarrera-4
    JATE-EDATEKO. Comida y bebida. "Ingeles apaizaren jate-edatekoakin ezin asmatu" GKetx Loiola 48.
    azpisarrera-5
    JATERDIAN. En la mitad de la comida.
    Apalduteko zuzendu ebazan lunkaika, arrautza [...]. Jaterdian, Txomiñek artueban Josetxo bere altzoan da asi zan kopla batzuk abesauten. Echta Jos 19.
    azpisarrera-6
    JATEZ. A comer; comiendo.
    Sartu ziran jatez, alakorik gogoan etzutela, Antimo arkitzen zen etxean. Mb IArg I 265. Bukatu zubenian / zeuden denak jatez. Iraola Auspoa 243, 135.
    azpisarrerakoSense-6.1
    De comer.
    Galdetu zioten bestia jatez ia geldituan. Muj PAm 39. Jatez geldituaz. Lab SuEm 179.

    jate

    jate
    << jaso 0 / 0 jator >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper