Harremana

    OEH - Bilaketa

    198 emaitza isil bilaketarentzat

    Sarrera buruan (39)


    Sarrera osoan (159)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    zurrumurru.
    tradizioa
    Tr. La forma mejor documentada es zurrumurru. Hay surrumurru en Arrese Beitia, Erkiaga (junto a zurrumurru ), zurrumurro en Loidi, y zurmurru en un ej. de EgutTo. Salvo errata hay también surrumurra (det.?) en Manzisidor. En DFrec hay 19 ejs. de zurrumurru y 3 de zurru-murru, todos ellos meridionales.
    sense-1
    1. (L ap. Lh ; Añ), surrumurru, zurmurru.
    Rumor, susurro, murmullo (del agua, del viento, de voces...). "Runrun" Añ. "Rumeur, murmure" Lh. Tr. Documentado en la tradición meridional: en Arrese Beitia y en autores del s. XX. Al Norte sólo lo emplea Iratzeder.
    Uso ibar zaleak, urruok ekatzuez, / surrumurru samurra baita iturriak. AB AmaE 433. Nola gorra baizegoan, zerbaiten zurrumurrua baño besterik etzuan sumatu. Ag G 275. Gabaren zurrumurruak ernai entzuna, illuntasunari zoli begira. Ib. 155. Apostularien deadarrak eta billera gizatsuko durundi zurrumurroak berealako baten bukatu zitzaizkigun. Ib. 102. Adiskideak alkarri eutsika, kaixioka, galdezka ta agurka, egundañoko izots, zurrumurru lazka zaratarik bizienean. Ib. 180. Ango iturriak eztute [...] zurrumurrurik egiten. A EEs 1916, 301. Iritako zurmurru. EgutTo 26-2-1918 (ap. DRA ). Laudamanezko zurrumurru bat izan zen Printzearen erabaki bikaina zela zio. Mde Pr 91. Erlerik ez dut ikusten, / zurru-murrua sumatzen. "Rumor" . Or Poem 553. Ur aundien zurrumurru entzun dezadan urrun. "Rumor" . Ib. 540. Ur-xirrixtak egiten dun zurrumurrua entzunez. Or QA 147. Eskillaretan berba-zurrumurrua entzun eban. Erkiag Arran 150. Iparraize eme batek surrumurru egian zumardiko zugatz-ostoetan. Ib. 47. Arantzaren eta amaren izketa surrumurrua entzun eban. Ib. 72. Kastellanoz aditu hitzaldi eta jenden zurrumurruez erdi-mozkor nintzela. Iratz Othoizlari 82 (1976) 21 (ap. DRA ). Famili guztiaren othoitzak igoten ziran zeruruntz, beste askorekin batera, zurrumurru batean nahasirik. Osk Kurl 190. Zurrumurru ta zaratea susmau eben euregandik urrean, ta izan bere, ba etozan lagun batzuk iltegirantz. Erkiag BatB 55. Gizonezkoen zurrumurrua ta noizean beingo eztulen bat entzun zeitekean. Ib. 81. Basoen zurru-murrua areagotuz doa. Ibiñ Virgil 77. Ipar otzak basoan egin daroan zurrumurrua bezalakoa. Ib. 112. Errekatxoak an du bere zurru-murru. NEtx LBB 220. Bere "zurrumurruak" barruan hartu duen nahas-mahasa betetzen du. "Su rumor" . MEIG IX 130. (en colab. con NEtx)
    sense-2
    2. (V, G, AN-gip, BN-arb; Añ, Zam Voc), surrumurru (V-gip), zurrumurro, zirimurru (AN-5vill). Ref.: A; Iz ArOñ (surrúmurru); Etxba Eib; Gte Erd 205. Rumor, habladuría. "Voces, rumores corren por el pueblo, (c.) otsa dabil, zurrumurrua " Añ. "Rumor. Bertara joan barik ezin sinistu leike zelako zurrumurrua dabillen (V), no se puede creer sin ir allá qué rumores corren" A. " Surrúmurru bat entzun, cosa (noticia) no clara" Iz ArOñ. . " Eten bako zurrumurruan bizi gara, izango ete dogun irugarren gerria, vivimos en constante rumor [...]" Etxba Eib. . " Ola moduzko zurrumurruak daude (G-azp, AN-gip), zurrumurrua badabil (V-arr-gip), alako zurrumurruak dira (BN-arb), [...] badao zurrumurrue (V-arr), [...] zurrumurruak badira (BN-arb), [...] zurrumurru ori zabaldu omen da (V-gip, G-azp), [...]; zer zirimurru badabille (AN-5vill)" Gte Erd 205. Tr. Documentado en autores meridionales desde finales del s. XIX.
    Zergatik Anzuelan asi duk zurru murru bat on aundirikan egingo ez dirana. Apaol 97. Anzuelan dabillen zurru-murrua eldu litekean edo ez juezaren belarrietara. Ib. 99. Pedro Marik esan deust guda-zurrumurrua badala. Ag AL 15. Amaittu bear ebezala ezkontza asmoak, zurrumurrurik errian egon ezeittean. Echta Jos 177. Ziur ezer etxakiagu, baña zurrumurruba dok ortik ziar, Motrrollogana daukola zer geiago. Kk Ab I 34. Aittuko dituzue gerrateak edo gudaldiak eta gerraten zurrumurruak. Inza Azalp 81. Bi gazte ezkon aurrean, au duk zurru-murru: / Zer ote dakar urlik? Neskak zer ote du? Or Eus 39. Berau, urrezko saria yasotzeko lain ez ote da? Zurrumurru illun au ezarian, ixil-mixilka barreiatuaz doa. Zait Sof 181. Mateoren tunpa ote zan, zurru-murrua zabaldu zizuten auzoan. NEtx Antz 137. Saletxeetako neska apaiñak berriketan: jantzi kontu ta zurrumurru. Mde Pr 288. Ta zurru murru aundia zebillan Beratzaz. Ol Io 7, 12 (Ker zurrumurrua). Ori zala-ta errian zabaldu zan zurrumurru nardagarriaz. Erkiag Arran 177. Geron susmo oek, kale-zurrumurro biurtuko ba-genitu. Loidi 222. Surrumurra naikoa zebillen errian. Manzi GPatroi 87. Norbaiten zurrumurruti eztabaida bat sortu zen etze ori Ipiñeko jaunena zala ta etzala. Akes Ipiñ 15. Plaentxia guztian zabaldu zan zurrumurrua. SM Zirik 62. Letamendi alargunagaz ezkontzen ete zaneko zurrumurrua. Erkiag BatB 105. Besteren bat ba ote zuan zurru-murrua ba zebillen mingain luze batzuen artean. NEtx LBB 124. Dolarrek igoko ete daben zurru-murrua dabil. Rekalde Deunor 143 (ap. DRA). Zurrumurru bat zabaltzen asi zan: itxasoan Ondarroaren parean itxasontzi bat galdu zala. Etxabu Kontu 133. Zorigaiztoko zurrumurru bat zabaldu zan. AZink 55. Zurrumurru zital bat barreatu da bazter guztietan. MEIG III 44.
    v. tbn. TAg Uzt 219. Ayesta 77. Zendoia 235.
    azpiadiera-2.1
    Ainbeste diru irabazita, etxekoak ere zurrumurrua artu bear izan zuten beintzat. EgutTo 19-5-1920 (ap. DRA).
    sense-3
    3. (Uso adv.).Murmurando.
    Nire lepotik aspaldion barriketan da zurrumurru diarduenak. A BGuzur 67. Erriko gizadi guztia ebillen zurrumurru, iñundik direan berba txarrak esaten. Echta Jos 177. Gizadi guztia ebillen zurrumurru bere aittamakaittik txarto esaten. Ib. 163. Isil-misilka lenengo, txutxumutxu gero, zurru-murru geroago ta esan-mesanez azkenean. A Ardi 101.
    azpisarrera-1
    XURRUMURRU, TXURRUMURRU, XURRUMUR. (Formas con palat. expr.). a) Rumor.
    Erdi lo dala, entzun gogo du / xurru-murru meietik. "Anhela escuchar el tenue rumor". Or Poem 554. Zugatzak berriz ere [...] xurrumur gozuan / aize epelian / egaka / txoriakin bat!. S. Muniategi (ap. DRA, que no da más ref.). Emeki-emeki atea ideki eginzan [...] aize xurrumurru legun batek eragin da bezela. ZArg 1958, 3 (ap. DRA).
    b) Refunfuño.
    Orduan, ez jarri orrenbeste aitzaki eta orrenbeste txurrumurru, kontxo! Zendoia 143.
    azpisarrera-2
    ZURRUMURRU BATEAN. En un susurro.
    Atetik irtetzerakoan, lepoa jirata, zurrumurru batean, onela esan du: [...]. NEtx LBB 109. [...] zurru-murru batean aditu zuan neskak bere atzean. Ib. 157.
    azpisarrerakoSense-2.1
    (Forma con palat.).
    Xurrumurru batean salatu zioten Zumalakarregi bezperan hil zela. GH 1971, 162.

    zurrumurru

    zurrumurru
    << ziurtasun 0 / 0 zurrustada >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper