OEH - Bilaketa
198 emaitza isil bilaketarentzat
Sarrera buruan (39)
- isil
- ISIL-ISIL (isil)
- GALDE ISIL (galde)
- HAUR ISIL (haur)
- HITZ ISIL (hitz)
- IRRI ISIL (1 irri)
- ISIL-ANTZA (isil)
- ISIL-ANTZEAN (isil)
- ISIL ASKORIK (isil)
- ISIL-ESKANDALOSO (isil)
- ISIL-GAUZA (isil)
- ISIL-GORDE (isil)
- ISIL-GORDEAN (isil)
- ISIL-HABIA (isil)
- ISIL-HIZKETA (isil)
- ISIL-ISILA (isil)
- ISIL-ISILEAN (isilean)
- ISIL-ISILEKO (isilean)
- ISIL-ISILIK (isil)
- ISIL-ISILIK (isilik)
- ISIL-ISILKA (isilka)
- ISIL-ISILKI (1 isilki)
- ISIL-ISILTXO (isiltxo)
- ISIL-ISILTXORIK (isiltxorik)
- ISIL-KONTU (isil)
- ISIL-MISIL (isil)
- ISIL-MISILEAN (isil)
- ISIL-MISILEAN (isilean)
- ISIL-POLTSA (isil)
- ISIL-POLTSA (poltsa)
- ISIL-SAKELA (isil)
- ISIL-SAKELA (sakela)
- ISIL-ZISKU (isil)
- ISIL-ZISKU (zisku)
- KARRAKA ISIL (1 karraka)
- LIMA ISIL (lima)
- MANDATU ISIL (1 mandatu)
- MEZA ISIL (meza)
- ZINE ISIL (zine)
Sarrera osoan (159)
- 1 adi
- aholkari
- 1 ai
- akalde
- 2 aldarri
- amatxi
- antzu
- argizagi
- arnasa
- 1 arte
- asmo
- atera
- atertu
- atseden
- atsekabe
- azal
- azotetxo
- bakartu
- bake
- baretu
- barne
- barraban
- barreiatu
- barru
- 1 behatu
- belarri
- berbategi
- berbeta
- berezitasun
- berresan
- 1 berriketa
- beti
- bidelari
- bigunbera
- bihotz
- bihozkoi
- bina
- biraoka
- biribil
- bitzuk
- burutaldi
- buruzuri
- disimulu
- eragin
- erremuska
- eskulan
- exil
- farre
- gabonil
- galde
- gauza
- geldi
- geroxe
- giltzape
- gogo
- gose
- gupera
- haiek
- haizatu
- handi
- hasi
- hasiberri
- haur
- hausnartu
- hauspo
- 1 hil
- hitz
- honenbeste
- honerean
- hurren
- igarri
- ilun
- inarrosi
- 2 inka
- iretargi
- 1 irri
- isilaldi
- isilarazi
- isilean
- isileko
- isilgordeka
- isilik
- isilka
- 1 isilki
- isilmandatari
- isilmandatu
- isilostuka
- isiltxo
- isiltxorik
- isilune
- itzurkor
- ixil
- ixilsari
- izil
- jakitun
- jaramon
- jaungoiko
- kaiku
- kalles
- 1 karkaza
- 1 karraka
- katedra
- 1 kontu
- 1 kopla
- lehor
- lima
- 1 lo
- 1 mandatu
- marmario
- mazal
- 2 mende
- meza
- 1 mila
- mintz
- 1 motel
- mugon
- mutiriarazi
- 1 nagi
- ohe
- oihan
- 2 ondo
- ongura
- otzan
- pausoka
- pintzel
- poltsa
- poltsatxo
- 1 punta
- puztu
- sakela
- samurtasun
- susmur
- sutu
- takela
- 1 tanga
- teila
- 1 tranpa
- txalu
- txapel
- txigortu
- txirriporro
- 1 txito
- 1 txoko
- 1 txukun
- txunditu
- txutxumutxu
- txutxumutxuka
- urdanda
- zarata
- zeinutegi
- zerbait
- zimeldu
- zimur
- zine
- zisku
- ziurtasun
- zurrumurru
- zurrustada
- 1 zutik
goiburua
txunditu.
etimologikoa
Etim. Quizá del cast. tundir, o acaso de aturdir; cf. turditu.
sense-1
(AN-ulz ap. A
; Izt 6r, VocCB
.(V, s.v. arritu)→Dv (<ch-> V)).
Asombrar(se), dejar (quedar) atónito; admirar(se), maravillar(se). "Étonner, émerveiller" Dv. "Quedarse estupefacto" A. Tr. Usado desde la segunda mitad del s. XIX por autores meridionales (gralmente. guipuzcoanos); tbn. lo hallamos en Mirande. Es poco usado en formas personales. En DFrec hay 4 ejs.
Hitz oek adituta, arritu eta txunditurik, guziak alde banatatik alkarren leian abiatu zitzaiozkan galdez. Arr GB 112. Gertatu zan guzia bere aotik zutenean, arritu eta txundituak geratu ziran. Arr May 184. Emakumia, txunditua uzten nau. Iraola 70. Txunditu egin leike 218 urte dituan tresna zar orri gure soiñu-jola azkarrak atera azten dion paturri (otsa) lodiak entzunda. J.B. Ayerbe EEs 1912, 62s. Txitez txundituta geratu ziran lan orren ziaztasunaz. Ayerb EEs 1915, 292. Alabok arkitzearen atsegiñarren, luzatu duzun zure ele-aldiak enau txunditu. Zait Sof 138. Etxekoak txunditurik (atónitos) gelditu ziran Beltranen abotsa entzun eta bere soña aurrez-aurre ikustean. Etxde AlosT 49. Baina burua eraiki zuenean hobeki so egiteko alaba besoetakoaren aurpegi politari, xunditu zen konturatzean Theresak begiak zabalik zituela eta begiratzen ziola. Mde HaurB 20 (Pr 177 txunditurik). Ni birloratuta gelditu nintzan eta ni bezela beste asko txundituta. Ibiñ Virgil 26. Ain arriturik gelditu nintzaizun, ain txundituta, ezen, ez nintzan txintarik ateratzeko gauza izan, etsi-etsita baizik. Lab SuEm 206. Zer zan ikusi zuanean Don Kijotek, goitik beeraiño txunditu-ta gelditu zan isil-isilik, itzik gabe. Berron Kijote 226. Txunditurik gelditu ziran aiñ itxura-gabeko zoroaldi ontaz. Ib. 53. Aien [...] apaizekiko maitasunak txundituta uzten nioteken ni. Ataño TxanKan 96. Ni kanposantura joatean, txundituta gelditzen naiz, ango loretza ikaragarriak ikusita. BAyerbe 183. Gehiago txundituko ditugu arrotzak gure obra bat haien erdarara itzuleraziaz haien erdaratik hamar gureganatuaz baino. MIH 83. Txunditurik utzi ninduen lehen aldiz ikusi nuenean: hura zen euskaraz egitea! Ib. 149s. Txunditurik gelditu naiz Labaien zaharraren liburu berria nonbaitetik zabaldu bezain aguro. MEIG VII 43.
v. tbn. Or Eus 346. Gand Elorri 169. Txill Let 134. JAzpiroz 217.
Asombrar(se), dejar (quedar) atónito; admirar(se), maravillar(se). "Étonner, émerveiller" Dv. "Quedarse estupefacto" A. Tr. Usado desde la segunda mitad del s. XIX por autores meridionales (gralmente. guipuzcoanos); tbn. lo hallamos en Mirande. Es poco usado en formas personales. En DFrec hay 4 ejs.
Hitz oek adituta, arritu eta txunditurik, guziak alde banatatik alkarren leian abiatu zitzaiozkan galdez. Arr GB 112. Gertatu zan guzia bere aotik zutenean, arritu eta txundituak geratu ziran. Arr May 184. Emakumia, txunditua uzten nau. Iraola 70. Txunditu egin leike 218 urte dituan tresna zar orri gure soiñu-jola azkarrak atera azten dion paturri (otsa) lodiak entzunda. J.B. Ayerbe EEs 1912, 62s. Txitez txundituta geratu ziran lan orren ziaztasunaz. Ayerb EEs 1915, 292. Alabok arkitzearen atsegiñarren, luzatu duzun zure ele-aldiak enau txunditu. Zait Sof 138. Etxekoak txunditurik (atónitos) gelditu ziran Beltranen abotsa entzun eta bere soña aurrez-aurre ikustean. Etxde AlosT 49. Baina burua eraiki zuenean hobeki so egiteko alaba besoetakoaren aurpegi politari, xunditu zen konturatzean Theresak begiak zabalik zituela eta begiratzen ziola. Mde HaurB 20 (Pr 177 txunditurik). Ni birloratuta gelditu nintzan eta ni bezela beste asko txundituta. Ibiñ Virgil 26. Ain arriturik gelditu nintzaizun, ain txundituta, ezen, ez nintzan txintarik ateratzeko gauza izan, etsi-etsita baizik. Lab SuEm 206. Zer zan ikusi zuanean Don Kijotek, goitik beeraiño txunditu-ta gelditu zan isil-isilik, itzik gabe. Berron Kijote 226. Txunditurik gelditu ziran aiñ itxura-gabeko zoroaldi ontaz. Ib. 53. Aien [...] apaizekiko maitasunak txundituta uzten nioteken ni. Ataño TxanKan 96. Ni kanposantura joatean, txundituta gelditzen naiz, ango loretza ikaragarriak ikusita. BAyerbe 183. Gehiago txundituko ditugu arrotzak gure obra bat haien erdarara itzuleraziaz haien erdaratik hamar gureganatuaz baino. MIH 83. Txunditurik utzi ninduen lehen aldiz ikusi nuenean: hura zen euskaraz egitea! Ib. 149s. Txunditurik gelditu naiz Labaien zaharraren liburu berria nonbaitetik zabaldu bezain aguro. MEIG VII 43.
v. tbn. Or Eus 346. Gand Elorri 169. Txill Let 134. JAzpiroz 217.
azpiadiera-1.1
Ontzaren / kantu trixtea; eta infernuko / beltz-pilla guziaren negarra, / betoz gau-ibillian, batera, / doiñu naas bat egiñaz / eta senak oro txundituaz.
"Que se confundan los sentidos todos."
Berron Kijote 153s.
txunditu
-
txunditu....
-
Etim. Quizá del cast. tundir, o acaso d...
-
(AN-ulz ap. A ; Izt 6r, VocCB .(V, s.v. ...
-
Ontzaren / kantu trixtea; eta infernuko ...
<< 1 txukun 0 / 0 txutxumutxu >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
