OEH - Bilaketa

198 emaitza isil bilaketarentzat

Sarrera buruan (39)


Sarrera osoan (159)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
iretargi.
etimologikoa
Etim. De irargi + argi, con duplicación de argi, de donde *irartargi > iratargi > iretargi .
sense-1
(V-ger-ple-arr-oroz-m-gip; Añ (V), VocCB (V-och), Dv (V)), iratargi (V-gip), iletargi (V-ger-gip, G-azp, AN-gip), ilatargi (G-azp), ietargi (V-gip, G-azp), idetargi (V-gip), idatargi (V-gip), iditargi (V-arrig), igetargi (V-ger), igitargi (V-ger), itargi (V-ger-arr-arrig-m), egitargi (V-oroz) Ref.: A (iretargi); EI 381; Iz ArOñ (iétargixa, idátargi (pág. 135)) UrrAnz (irétargixa); Etxba Eib (iratargi); Holmer ApuntV (igetargi); EAEL 117; Elexp Berg (iretargi); Gte Erd 164 .
Luna; luz de la luna. "Luna, su luz" . "La luna está sobre el horno, iretargia laba-ganean dago (Vc). Se dice de una persona muy alegre" A EY III 242. " Gaur gabian iratargixa dago, zortziretatik aurrera " Etxba Eib. " Bart illetargi ederra egon da (V-gip, G-azp, AN-gip), [...] atzo itargi ederra egon zen (V-arr)" Gte Erd 164. v. ilargi; ilartargi. Tr. Documentado desde finales del s. XIX en autores vizcaínos, fuera de los cuales sólo lo hemos encontrado en BasoM . Hay un ej. anterior muy dudoso de itargi en Añibarro (EL 2 226), que tal vez debería mejor leerse irargi . La variante más empleada es iretargi; hay iratargi en Arrese Beitia; igetargi en Akordagoitia, en un ej. vizc. de EgutAr y en Bilbao; illetargi en BasoM ; itargi en Onaindia (EEs 1931, 57) y Auspoa 39, 104.
Iratargia / eguzkiari eskean / ibilten dala aren argiaz / zuzendu gaizan gabean. AB AmaE 84. Iretargien atzea ikusi ete dodan? A BGuzur 156. Ibai garbijan ixilik dabil iretargija. Laux BBa 38. Ietargixa ederra euen. (V-gip). Gand Eusk 1956, 220. Igetargia nun dagon badakik? Baietz uste yoat, gabaz or goian egoten dok eta. EgutArg 7-12-1959 (ap. DRA ). Igetargi eder-eder bat euken irri-barrez zeru-goian. Bilbao IpuiB 212. Iretargian gizonak? SM Zirik 108. Zer dalata baña gizonak iretargira juateko ainbeste amorru? Ib. 23. Gurari-itxasoko / ustezko ondarrean, / iretargi-apar / anpuluz guztia, / geldi-geldi nire / begion ontzia. Gand Elorri 219. Gorritxu dator iretargia. Alzola Atalak 81. Illetargia ez baldin bazan, txabolara beti illunpetan allegatu. BasoM 106.
v. tbn. Otx 42.
azpisarrera-1
IRETARGI BERRI (iratargi barri V-gip ap. Etxba Eib; igetargi b. V-ger ap. Holmer ApuntV). Luna nueva. "Noiztik dogu iratargi-barrixa?" Etxba Eib.
azpisarrera-2
IRETARGI BETE. Luna llena.
Arik eta amaboskarren eguna edo igetargi bete igaroarte. EEs 1914, 5. Iretargi bete, zuri, / iretargi garbi. Gand Elorri 176.
azpisarrera-3
IRETARGI-IZPI. Rayo de luna.
Zelan iretargi-izpijai / barre-egijen lur-ganian! Laux AB 83.
azpisarrera-4
IRETARGI OSO. "Iratargi-osua, luna llena. Aprilleko iratargi osuagaz Aste Santua eta Paskuak" Etxba Eib.
azpisarrera-5
IRETARGITAN (irátargittan V-gip ap. Iz ArOñ). A la luz de la luna.
Ietargitan txakurra zaunka. (V-gip). Gand Eusk 1956, 220. Gabaz eta iretargitan, / bidea erratu neban. Gand Elorri 97 (v. tbn. 155).
azpisarrerakoSense-5.1
Kaleko arriak eurak baiño ere, aize-eguzki-iretargitan egote geiago egiten ekien.Erkiag Arran 44.
azpisarrera-6
IRETARGI ZURI. "(V-ger-m,...), claridad de la luna. Amaika bidar zuen amamak iretargi-zuritan atxurren egin dau soloan!" A.
Iretargi zuritan iatzi zirean bide barrira. A BGuzur 151. Biotz bigunberaak [...] iretargi zuritan, isil-misil [...] izaten ditue euren maitetasun inkesa ta asperenak. Erkiag Arran 160. Iretargi zuria dago zeruan. Erkiag BatB 143.
azpisarrerakoSense-6.1
Iretargi zuripean doazan morroe bien gerize ingururantz, danba! irugarren zartakoa erantsi dau.Erkiag BatB 144.
iretargi
<< 2 inka 0 / 0 1 irri >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper