Harremana

    OEH - Bilaketa

    1276 emaitza ipini bilaketarentzat

    Sarrera buruan (57)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    eskupe.
    sense-1
    1. (G-goi, S ap. Gte Erd 223 ; SP (sin trad.), Lar, Añ, Dv, H) .
    (Usado en casos locales de decl., tras genitivo). (Bajo la) autoridad, poder. "Acaudillar, bere eskupean [...] jendatzaren bat kidatu " Lar. "Adjudicar, [...] iñoren eskupean, menean paratu " Ib. "Debajo de tu protección, dominio, &c., zure menean, zure mendearen azpian, zure eskupean " Ib. Tr. Usado por autores meridionales y suletinos; se documenta desde finales del s. XVII.
    Deebriaren eskü pian izatera. Bp II 92. Idukazu zure eskupean, ta biziko da. Lar Fueros 9. Zure kargian eta esküpian den diozesaren pharte batek. Mst III. Aphal zite orai ümilki beste ororen eskü petara. Mst III 49, 7 (SP guzien meneko, Ch guzien azpian). Deabru gaiztoaren eskupe galduan arkitzen ziranak. Mb IArg I 261. Judatarren eskupean ta manuaren azpian. Ub 60. Zori gaiztokoa ni, bere eskupean banagi ipiñi. Mg ( in VMg 114 ). Erreskatátzeas Deabruarén eskupetík. LE Ong 34v. Sendo zagoz, España, / bere eskupian, / ez zaitez bildur izan / bere egapian. FrantzesB I 28. Lotsa gaiztoko umeen eskupian ta agindupian. fB Ic I app., 5. Bere eskupe edo agindura dagozan guztijen pekatubak galazoteko. Astar II 194. Deabruaren eskuperik [...] aterata. Añ EL2 3. Zerbütxari eta besteren eskü pian direnak oro. CatS 47. Gizonen biotzak Jainkoaren eskupe ta mendean daude. Aran SIgn 107. Erabagi au ixan ezkero legiak Aiuntamentuen eskupian ipiñiriko arazo-barrukua. ForuAB 77. An dago, Azturiagako yauregian, gure gizonen esku pean. Lh Yol 47. Jaun orrek bere eskupean dauzkan guzien gain daukan jabetasuna. Inza Azalp 135. Aundikien eskupetik erria atera zanean. Ldi IL 165. Aien eskupean bizi. Zait Sof 40. Beren eskupeko izaroan. Mde Pr 242. Menderatua, bere eskupean hartua. MEIG IX 141. (en colab. con NEtx)
    v. tbn. Egiat 200. Xarlem 795. Arr May 78. Ip Hil 14. Zav Fab RIEV 1907, 540.
    azpiadiera-1.1
    (No precedido de gen.).
    Laphurdi eta Nabarra / Arruntaz xahü ezari / Jadanik esküpetara. Casve SGrazi 82.
    azpiadiera-1.2
    (Como sust. pleno). "Jurisdicción, poder sobre otro" Lar, Añ.
    Eskupe ain eriozkotik ateratzen gaitu. Arr CDoc 189 (ap. Zait EG 1958, 391).
    azpiadiera-1.3
    (H) .
    (En casos locales de decl. sing.). (Al, del, etc.) alcance de la mano; (a, de, etc.) su disposición. "Position d'une chose à proximité de la main, sous la main. Ez urrun bilha, eskupean duzu " H.
    Eskupean atzeman ziren. Prop 1898, 34. Arthaldeak ezarriko dituztela gero han, bai ilearen bai haragiaren eskupean ukaitea gatik. JE Bur 198. Harat-hunat ibiltzeko errextasun guziak bai eta egoitza goxoagoa eskupean emaiten ginaizkon ordutik. Ib. 156. Ta eskupean zeukan burni mailu aundi bat artuta ura goratu zuan etsaiaren buru gainean. Lh Yol 47. Etxeko xakurra eskuperat ethorri zitzaion hura ere. Barb Piar I 62. Ez diagu, mementokotz, bertze artzainik esku-pean. Larz Iru 92. Eskupean ditut emariak ene kutunarentzat. Ibiñ Virgil 39.
    azpiadiera-1.4
    (En casos locales de decl. sing.). (En, de, entre, etc. la) mano. " Eskupeko xoria uztea, hegaldan dohan saiaren atzemaiteko " H.
    Zeure zeregin guztiak, eskupeko bearrak, lan nagusiak, yana, loa, arduraak. Añ EL2 93. Egaztiño jaioberrietako bat eskupean kutunki artuz. TAg Uzt 117. Lepoa estutuz ari zitzaiola oraindik, bere eskupekoak abotik odola zeriola nabaitu zun bat-batean Beltranek. Etxde AlosT 82. Eskupean kabitu zitzaizkien jantziak. Etxde JJ 214.
    sense-2
    2. "(BN, S), secreto" A.
    Fray Luisen odaren eskupe osoa ez datza aapalditzat "lira" dulakoan. Gazt MusIx 66. Ixilleko ta eskupeak. Ib. 165.
    sense-3
    3. (Tema nudo usado como posposición). En manos de.
    Karlos ingelesaren / eskupe jarririk. KarlLB 130.
    azpisarrera-1
    ESKUPEAN. Como limosna; como propina. Cf. eskupeko (3).
    Joan zan lasterka [pobre] aren ondoren, eta, atxitu zuanian, eman zion eskupian galanki. Bv AsL 27. Geldokiko atezañari eskupian pesetatxo bat emonaz barrura sartzen izteko eskatu eutson. Kk Ab II 82. Uste izan dauan baiño sari azitxuagoa utzi deutsa eskupean. Erkiag BatB 181.
    azpisarrera-2
    ESKUPEAN HARTU. Oprimir.
    Job gurena Jainkoak eskupean artu zuen, gero len baino ere gorago jartzeko. A Ardi 102.
    azpisarrera-3
    ESKUPEKO OPARI. Regalo en metálico. v. eskupeko (3).
    Egin zuten alegiña nere onerako, eta Joakiñek egin zidan eskupeko oparia. Albeniz 265.
    azpisarrera-4
    ESKUPEKO SARI. Propina. v. eskupeko (3).
    Eskupeko sariaren beha ere ez dute nahi ukan gaixoek egon! JE Ber 24.
    azpisarrera-5
    ESKUPETIK (G, AN-5vill, S, R-uzt ap. A; Aq, Dv, H, Foix). En secreto. "Cuerda por debajo (AN)" Aq 1151. "Eskupetik ematea, donner secrètement, en cachette" Dv. "(Donner en) cachette" Foix.
    [Nahasdura, errebolta] horietan guzietan ari direla esku-petik framazonak. Elsb Fram 183. Eta eskupetik zerbait emanaz, esan zion. Goñi 66. Berak ezetz esango dau, baña eskupetik lagunduten deutse. Zam Man 34. Amak eman zion aparia eskupetik, aitak jakin gabe. Osk Kurl 68.

    eskupe

    eskupe
    << eskuleku 0 / 0 eskuturretako >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper