Harremana

    OEH - Bilaketa

    227 emaitza esaera bilaketarentzat

    Sarrera buruan (6)


    Sarrera osoan (221)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    juramentu.
    sense-1
    (SP, Lar, Añ, Arch VocGr (y-), H), juramento, juramendu (Urt I 401, T-L), juremintu.
    Juramento. v. zin. Tr. Apenas documentado en textos del s. XX.
    Konfirmazionetako iuramendua. Lç He 6, 16. Iuramentuez bere erranak frogatu nahi dituenak. Ax 265 (V 177). Ausi badau iuramentuau. Cap 94. Ote deban botoak eta juramentuak egozteko konstunbrerik. OA 148. Baiñan hala ere, egin izan zuen juramentua gatik eta mahaiñean harekien zirenen gatik manatu zuen [Joanesen burua] eman zekioela. He Mt 14, 9. Izan zuten tribu haren altxatzeko antzea hautsi gabe bere yuramentua. Lg I 242. Juramentu alperra edo biar eztana. CrIc 57. Juramentutzat artzen zenduan, edo ez? AA II 34. Juramentua da Jangoikoa testigutzat legez ekartea. Añ MisE 200. Bigarren manian jüramentü güti. Etch 664. Juramentu gezurrezkoetan [...] erori. Lard 381. Juramentu agiriko batek arako bideak isten dizkit. Arr GB 65. Zeinbat erakoa izan leiteke juramentua? Itz Azald 86. Juramentu guztiak ausirik. Etxba Ibilt 487. Banderaren musuak / badu naiko kalte, / juramentu bezela / ori baidaukate. Insausti 56. En DFrec hay 2 ejs. de juramentu y 2 de juramendu.
    v. tbn. Harb 165. El 52. Oe 100. Iraultza 80. Xarlem 988. Mg CO 27. Gco I 414. LE Ong 79v. Astar II 59. CatB 42. CatLlo 39. UskLiB 104. Bil 51. Prop 1876-77, 61. Legaz 25. Ag Serm 351. Auspoa 97, 82. CatJauf 15. Iraola 13. Juramento: Ur in BOEg 1065. Juremintu: Ur CatArrig 80.
    azpiadiera-1.1
    (V-gip ap. Elexp Berg; SP, Urt III 359, H), juramendu (T-L), jurementu (AN-ulz ap. Iz Ulz (s.v. ayek) ).
    Maldición; blasfemia. " Iuramentuz dago, il jure" SP. "Jurement, blasphéme" T-L. " Ayek jurementúek erran zituen! ¡qué blasfemias dijo!" Iz Ulz. v. birao.
    Juramentuz, maldizioz ta blasfemiz deshonratzea. Mb IArg I 117. Juramentu, maldizio, errierta ta aserrerik ez dan etxean. Cb Eg III 386. Bota zuan amargarren ontzakoa eta beste juramentu bat. Apaol 101. Zer dinozu, juramentuen izena geiyenean emoten jaken berba lotsagarrizko orreen ganean? Itz Azald 89. Han entzun nituen Alemanez juramentu mota guzietarik. StPierre 18. Egun guzian ez baituzu juramentu bakhar bat erran. Zerb Ipuinak 330. Esaera au galduxea dago gaur [...]. Juramentua bezela zan. Adibidez, eizera joan, ollagorra-edo ikusi, tiroa tira eta: --Arri biyur bota detala! Ataño TxanKan 190n.
    v. tbn. Arb Igand 132.
    azpisarrera-1
    JURAMENTUAREN AZPIAN. Bajo juramento.
    Egin zuten gabaonitarrekin, yuramentuaren azpian, batasunezko alientzia bat. Lg I 196. Juramentuaren azpian esan dezeela. AA I 551. Asi zan juramentuaren azpian, ezetz, ezetz esaten. Lard 448. Guziak juramentuaren azpian azaldu zuten zekitena. Zab Gabon 100.
    azpisarrera-2
    JURAMENTUAREN AZPIKO. Garantizado por juramento.
    Josuek adiskide izateko itz ziñeztua edo juramentuaren azpikoa eman zien. Lard 115.
    azpisarrera-3
    JURAMENTUAREN BEHEAN. Bajo juramento.
    Juramentuaren bian eskintzen eudenai gordetia. Ur BulaAl 9 (BulaG 525 bean; Ip BulaS 3 zinaren pean). Agindu erazo zioten Jenobebari juramentuaren bean [...] irtengo etzala. Arr GB 39. Juramentuan beian ataratzen badetsazu. Etxba Ibilt 481.
    azpisarrerakoSense-3.1
    Zuben Foruakin bat egiteko orain Arbola beneragarri orren [...] azpijan egin dodan juramentuaren beian. (1856). BBatzarN 175.
    azpisarrera-4
    JURAMENTU HARTU. Tomar juramento.
    Eskribau batek juramentu artu zerauda. (Echauri, 1598). ReinEusk 107. Leen juramentu arturik igorriko ziola [...] kantidade bat. Ber Trat 114r. Testiguai juramentu artzea. AA II 51. Artuten deutsube juramentu Domeka goxian Pedro Elexan egon bazan ala ez. Astar II 56. Eta oni diogu / juramentu artu. It Fab 210.
    azpisarrera-5
    JURAMENTU-EGILE, JURAMENTUGILE ( VP 49v, Lar, Añ).
    "Jurador" VP , Lar, Añ.
    Zerren guzurtaurik itxi gura leuke onelako juramentugilliak Jangoiko egia bera dana. CrIc 57. Paraturik begiak juramentugillea baitan. (58). LE-Ir. Naiz gauza gaiztoa egiteko asmoa izan dezala juramentugilleak, naiz ez. AA II 35.
    azpisarrerakoSense-5.1
    Gezurrezko juramentu-gilleak.Gco I 413.
    azpisarrerakoSense-5.2
    (El) que maldice. AxN explica arnegari (222) por juramentu egille.
    Jokalaria, edalea, juramentu ta maldiziogillea. Cb Eg III 391.
    azpisarrerakoSense-5.3
    Hi haiz aita juramentu gaiztogillearen semea. . (Araiz, 1564). ReinEusk 56.
    azpisarrera-6
    JURAMENTU EGIN (Lcc, SP, VP 49v, Lar, Añ). Jurar.
    Juramentu egiten jagot / obian datzan amari, / nigan miirik badafinzu, / ez egoteko exilik. Lazarraga A27a, 1201v. Juramenturik egin ez eitea nezesidade baga. Bet 10. Zinik edo iuramenturik banoki eta premia gabe eztagigula. Mat 7. Ikhusten duzunean [...] premia dela sinhets zaitzaten, dagizun orduan iuramentu. Ax 250s (V 168). Eztagigula iuramenturik nezesidade bagarik. Cap 8. Iuramentu egiten dut neure buruaz, dio Iainko Iaunak, eztudala nahi bekhatorearen heriotzea. Ch IV 7, 4. Kriaturakgatik juramentu egitea. CatBurg 28. Nihork egiten badu juramentu aldareaz. He Mt 23, 18 (tbn. Ur, Echn, Hual y Samper; Lç iuratu; TB, SalabBN, Dv, Ip, Ker, IBk e IBe zin egin). Aen Izen Santuaz juramentu banoan ez egitea. Cb CatV 40. Yuramentu ere egin zuen gal-araziren zuela. Lg I 355. Zer sujetak! Eginik juramenta, / [apezak] abiatu dituk ezkontzera. Iraultza 23. (cf. infra) Guzur ezagutubaren ganian juramentu egiten ebanak. Mg CO 227. Etzaitezela oitu juramentu egiaren aitzakian erraz egitera. AA II 29. Juramentu egiten dute Zabier heiekin zela. Laph 226. Kriyaturakgan juramentu egitea. Itz Azald 88. Egin nuen juramentu ez nintzala nere biziyan geiago iñora joango. Iraola 132. Eskuetako bortz erhiak juramentu egiteko elgarri lothurik. Zerb Gerlan 42. Juramentu egiten dautzut. Larz Senper 82.
    v. tbn. EZ Eliç 144. Harb 434. Hm 39. VJ 12. Gç 118. OA 149. CatLav 113 (V 62). El 52. Iraz 30. Mb IArg I 257. Oe 10. Ub 169. Iraultza 24. CrIc 57. Añ EL1 128 (CatAN 37 juramendu). Astar II 63. CatB 42. CatLlo 38. CatLuz 18. It Fab 242. Arr GB 92. CatAe 42. CatSal 43. CatR 43. Legaz 26. Elzb PAd 48. Zby RIEV 1908, 212. Ag Serm 429. CatJauf 5. Ir YKBIz 123. Etxba Ibilt 477. Jurementu: CatUlz 28. Juremintu: Ur CatArrig 69. Juramentua e.: Bil 53. Legaz 25. Goñi 93.
    azpisarrerakoSense-6.1
    (Con complemento en caso absoluto). Jurar (por). Cf. supra ejs. con instr. , ines. o -gatik.
    Iuramentu egin dut haren odola. EZ Eliç 144. Zerren oneetan egin zituzan Iauna iuramentu egiten dau. "Porque se jura al criador en ellas" . Cap (1893) 46.
    azpisarrerakoSense-6.2
    (Part. en función de adj.).Juramentado, comprometido bajo juramento.
    Erran zion yuramentu egina zela, eta ezin gibela zitekeiela. Lg I 269. Segizatzue aphez yuramentu eginen instrukzioneak. Revol 139 (traduciendo "Prêtres Constitutionnels", tbn. llamados en la época 'prêtres assermentés'; cf. Monho 26 apez zin egilentzat ).
    azpisarrerakoSense-6.3
    (Con determinantes). "Jurar falso, juramentu falso egin " Lcc.
    Gezurrez iuramentu baten egitea. Ax 254 (V 170). Juramento gaiztoa egin duzula eta pagatuko ituzula. AltsAUz 325. Zein iuramentu modu egin daroen. Cap 93. Egin ote zeban juramentu ori. OA 148s. Nork egiten du juramentu alferra? Iraz 29. Milla juramentu egiñ arren. JJMg BasEsc 249. Ara zer juramentu / egingo dizuran. Bil 99. Juramentu debekatua eginik zagoen aphez bati. Elsb Fram 122. Aren azpian egin omen zan / fueroen juramentua. Tx B I 50.
    v. tbn. Mg CO 26. fB Ic I 23. Astar II 61. CatLuz 18. CatBus 6. Lard 381. CatAe 42. CatSal 9. CatR 9. Jnn SBi 159.
    azpisarrerakoSense-6.4
    "Blasphemare in Deum, Jainkoaren kontra [...] juramentu egitea " Urt III 359.
    azpisarrera-7
    JURAMENTU EGINARAZI.
    Hacer jurar.
    Zin edo juramentu hori eginarazi beharrez. Jnn SBi 159.
    azpisarrera-8
    JURAMENTU ERAGIN. "Juramentar" Lar.
    Iuramentu eragiñen daroat Eternalaz, zeruetako Iainkoaz. Urt Gen 24, 3 (Dv Jainkoaz zin egin; cf. Urt Gen 24, tít. iuramenta eragiten). Juramentu eragiñ nion egia aitortuko etzuala. AA III 556.
    azpisarrerakoSense-8.1
    Juramentua eragiñaz.Goñi 84.
    azpisarrerakoSense-8.2
    (Con adj.).
    Juramentu falsorik eragin ote digon inori. OA 150.
    azpisarrera-9
    JURAMENTU ERASO.
    Hacer jurar.
    Juramentu erasoten deutsube iru egun barru bialduko deutsezubezala. Astar II 61.
    azpisarrerakoSense-9.1
    Guzurrezko juramentu erasoten deutsazulako.Astar II 60.
    azpisarrera-10
    JURAMENTUPEAN.
    Bajo juramento.
    Orra testigu onek juramentu pean esaten duena. Mb IArg II 310. Bixen arteko tratua zalako, juramentu beian, iñori ez esatia. Etxba Ibilt 481.
    azpisarrera-11
    JURAMENTUREKIN, JURAMENTUAREKIN, JURAMENTUAGAZ.
    Bajo juramento.
    Nondik iuramendurekin prometa baitziezon, emanen zeraukala zer-ere eska bailedi. Lç Mt 14, 7 (He juramenturekien, Ur juramentuarekin, Ur (V) juramentubagaz, Samper juramenturekin, SalabBN yuramenturekin, Hual juramentorekin; TB zinekin, Dv, Ol, Ker, BiblE zin eginez, Ip zin eginik ). Eta berriz ukha zezan iuramendurekin, zioela: Eztezagut gizona. Ib. 26,72 (He juramenturekin, Echn yuramentuakin; Ur, Dv, Or zinka, Ol zin egiten, Leon, IBk zin eginez ). Egin ziola anbat ofrezimentu juramentureki. Ber Trat 77r. Seguratzen gaitu, eta juramenturekin, ez duela nahi bekhatorearen heriotzea. Brtc 250. Erabaki juramentuarekin ez geiago bekaturik egitea. AA III 510. Juramentubagaz emoniko berbia. Astar II 62. Juramenturekin hitzemana egin behar da? CatJauf 78.
    v. tbn. EZ Eliç 145. Juramentuarekin: Gco II 63. Juramentuagaz: Itz Azald 112.
    azpisarrera-12
    JURAMENTUZ, JURAMENTUAZ.
    Bajo juramento.
    Iuramenduz seguratu ukhan du. Lç He 6, 17. Orduan hasi zen arneguz eta juramentuz erraten, ez zuela ezagutzen gizon hura. He Mt 26, 74. Edozein oker ta gaiztakeria pruebetara ezkero, elkarren gainka juramentuz txuritu oi da. Lar Cor 183. Juramentuaz seguratu zuten. Cb Just 23. Agintea juramentuz egiten dabenak. Itz Azald 86. Billafrankan juramentuz agindu zun. Or SCruz 15. Juramentuz zenidan / egun artan esan, / biotzez nai zenduela / nere andria izan. Yanzi 91. Milla bidar aindu zetsan juramentuz. Etxba Ibilt 484.
    v. tbn. CatBus 24 (juramentuaz).
    azpisarrerakoSense-12.1
    Testigu-ekusleak bere juramentuz seguratzen dituenak.Mb IArg II 310.

    juramentu

    juramentu
    << jenero 0 / 0 kalpar >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper