Harremana

    OEH - Bilaketa

    392 emaitza azpiko bilaketarentzat

    Sarrera buruan (24)


    Sarrera osoan (368)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    metal.
    sense-1
    1. (V-gip ap. Elexp Berg ; Lcc, Deen I 294 <metalla>, Urt I 352), metale (L ap. Lh ).
    Metal. "Cobre" Deen I 294. Tr. Documentado en Etcheberri de Ziburu y en autores, principalmente meridionales, desde mediados del s. XVIII. Lizarraga de Elcano (Doc 124) emplea la forma metale (cf. tbn. metaleki, s.v. metalki ). En DFrec hay 51 ejs. de metal y 1 de metale .
    Zilhar eta metal horiz kadira obratuak. EZ Man I 87. Berun edo metal urtuaz beterikako putzuak. Cb Eg II 205. Urrezkua, ez metal basto urre estalkiz legez egiña. Mg CO 62. Metal gorizko zezenak. Añ LoraS 117. Parabisutik ta metal onetik igaroten dirian urak legez, osasuntsuak ta preziatuak dira. Añ NekeA 234 (cf. infra (3)). Zeinbat mendi, urrea, zidarra, metala ta arria emoten dabenak. Añ MisE 28. Dukado bat, / karraka bat, edo luis bat [...] metal zathi hek guziak. Gy 217. Metala urtu. Lard 100. Adimenak bai dazau urrea metala dala. Zink Crit 5n. An ez dute baliyoko / zillar ta urrezko metalak. Yanzi 104. Metal zarren saneurriak arautzera goaz. "Metales viejos" . EAEg 21-3-1937, 1334. Burdiña zaarrak eta metal-txatarrak. Erkiag BatB 154. Itsas-ontzi aintzinako kobrearen metal zaharrak / ez du [...]. Lasa Poem 62. Hainbeste metal soinu urrutitik, karraxiak albotik. Ib. 100. Metala nahiz zura, luzaro landu beharra dago. MEIG IX 139. (en colab. con NEtx) Metal-orea hoztu ta "nigredo" mailara heltzen denean. Ib. 123.
    v. tbn. Lg I 332. FamInst 704. fB Ic I 41. A Y 1934, 10. Ibiñ Virgil 106. Uzt Sas 168.
    azpiadiera-1.1
    Non da orai moneda eder hura? [...] Guk paper gehiago ikhusten dugu diru baino. Egia da hatik oraino segurik, paperrak diru metalea balio duela. Elsb Fram 156.
    azpiadiera-1.2
    metala (L, BN, S ap. Lh ).
    "Métal vulgaire, par oppos. à métal précieux. Erheztun hori ez da urhea, metala da, cette bague n'est pas en or, mais en 'métal'" Lh.
    --¿Qué tal? --Ez urre ta ez metal. (AN-larr) 'Ni fú ni fa' . Inza Eusk 1928 (II) 93.
    sense-2
    2. metale (BN-ciz, Sal, S, R; Gèze, Dv (S), H (BN, S)). Ref.: A; Lrq. "Clochette de vache" Dv. "Campanilla o cencerro de vaca" A. "Akerrak ermaten tienak [tzintzerriak] dra anitz andi [...] eta berze batzuk txikin xago ermaten tien auntzek diaitzen dra metaleak" ZMoso 34s. Cf. VocNav: "Metal, cencerro grande (Roncal, Salazar)". Cf. metaldun.
    azpiadiera-2.1
    Adardünak oro ez diragotza Atharratzeri hüillan, ezi bortü bidian ürhats bat ezin ditake egin metale handi zonbaiteki bürü egin gabe.Eskual 29-8-1913, 4.
    sense-3
    3. "(Vc, G), mineral, hablando de aguas. Ur metala, el agua mineral. Algunos, tal vez los más, dicen metalura " A. v. infra METAL-UR.
    Beste iru [iturri] ba-dira [...]: Iturribarrikoa, len ur metala; San Juan Txurru ta San Pedro Txurru. Etxabu Kontu 209.
    sense-4
    4. metale (B, BN-arb ap. A). "Alhaja, prenda. Se dice de personas en sentido irónico. Zu, zer metalea! ¡valiente alhaja está usted!" A.
    sense-5
    5. " Metale, marmite en fonte (S)" Lrq.
    azpisarrera-1
    METAL-HARI LODI. Cable.
    Gutxienez bi metal-ari lodietatik zintzilik begoz igoki-gelatxoak. "De dos cables" . EAEg 20-11-1936, 426.
    azpisarrera-2
    METAL-HARRI (BN-baig). "Eran preferibles [las piedras] ferruginosas (metal harriak)" Satr CEEN 1969, 172.
    azpisarrera-3
    METAL EDER. Metal precioso.
    Bitxiak eta metal ederrak atzerrira bidaltzea. EAEg 1-2-1937, 951.
    azpisarrera-4
    METALEZKO (T-L). De metal, metálico.
    Metalezko aldarea. Lg I 331. Metalezko supareta bat. (1780). SenperEus 172. Giza-itxura bat zen gerriraiñokoa, / metal edo zurezkoa. Gy 315. Agindu zion, metalezko suge bat egin zezala. Lard 100. Metalezko sügia, Khürütxiaren señalia. CatS> XI. Metalezko ttutta luxe bat. JE Med 37. Metalezko medaila handiak. Mde Pr 88. Metalezko botoi diztiragarriak. Etxde JJ 173. Metalezko zatiak eta apurrak. Erkiag BatB 133. Metalezko bertz ttipi bat. Etchebarne 30.
    azpisarrerakoSense-4.1
    (Instrumento de viento)de la famila del metal.
    Alde batean metalezko yoareak (instrumentuak): kornetin, bonbardino, tronboi ta abar; beste aldean zurezkoak: txirola, klarinete, oboe ta besteren bat. A Y 1934, 9.
    azpisarrera-5
    METAL-ITURRI. Fuente ferruginosa.
    Atxurkulu azpiko metaliturri inguruan. Alzola Atalak 36.
    azpisarrera-6
    METAL-UR (V-gip, G-azp). Agua ferruginosa. "Existen otras fuentes consideradas como medicinales. Metal-urak, aguas minerales, es el nombre vasco" Satr CEEN 1969, 97. "Kanpazarko itturriko metalura eran dot" Elexp Berg. "Burdina duen ur minerala" ZestErret. v. BURDIN-UR.
    Metal ura da onena. Ur Dial 85 (It burnia daukan ura). Porru ta gaztañakaz metalura edanda. AB AmaE 238.

    metal

    metal
    << meneko 0 / 0 meza >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper