Orotariko Euskal Hiztegia
OEH - Bilaketa
297 emaitza ordena bilaketarentzat
Sarrera buruan (12)
Sarrera osoan (285)
- abadegintza
- abeze
- adina
- adinkide
- adoretu
- afixatu
- ageri
- agertu
- 1 agian
- agindu
- aginte
- agintzaile
- ahaztu
- aita
- aitajaun
- aitamatu
- aitzindari
- akolito
- 4 ala
- alaitasun
- aldi
- almazen
- altxatu
- anitz
- aotango
- apaizgai
- apaiztasun
- apezpikutasun
- apur
- apuro
- arima
- armada
- 1 arrasta
- 2 arrastatu
- arrazoi
- 1 arte
- artemaña
- 1 artez
- atera
- aurkitu
- aurre
- aurren
- axolatu
- azpiko
- babestu
- bada
- 2 baimendu
- 2 baita
- baitezpada
- bakeoso
- banakatu
- bandera
- banderari
- 1 barrena
- batere
- batgarren
- begiramendu
- begirarazi
- begiztatu
- behar
- 1 beharki
- behe
- behin
- berezi
- berezkun
- bertso
- bertutetsu
- bestela
- bestenaz
- bete
- bezainbat
- bezala
- biribil
- bista
- bitarteko
- botere
- 1 boto
- brida
- bueltatu
- bukatu
- burutza
- buruzagitasun
- deklaratu
- desobedientzia
- desordena
- diziplina
- ebakuatu
- egitate
- egokitu
- ekidarau
- eklesiastiko
- eliza
- elizgizontze
- engaiamendu
- enponituro
- epistolari
- erabat
- eradoski
- erakutsi
- erregela
- erregelamendu
- errejimendu
- erremate
- errezibitu
- eskomulgatu
- espiritu
- espos
- 1 estatu
- estu
- etxe
- euskaltzainkide
- ezarri
- ezkontza
- 1 ezpata
- fundamentu
- funtzio
- gain
- gaizki
- gaje
- 1 galdegin
- 1 garratz
- gehien
- gero
- gertaera
- gibelatu
- gizonezko
- goren
- gorputz
- halabehar
- hamalaugarren
- han
- hartarako
- hartaratu
- 1 hartu
- hasipen
- haste
- hautsi
- hautu
- 1 hazi
- herdoil
- heren
- herronkatzaile
- hirugarren
- honetaratu
- hurran
- ilun
- indar
- inola
- interditu
- iraindura
- iraulka
- izate
- jaitsi
- jakiara
- jarri
- jatorri
- jeneral
- jerarkiko
- jetzi
- 1 kabitu
- kanbiatu
- kanon
- 1 kantu
- kapilla
- kaputxino
- kargu
- kargudun
- 1 karmen
- kausa
- kituordain
- kituorde
- kolejio
- komisionatu
- konjunto
- konpas
- kontaketa
- kontrariatu
- 1 kontu
- 1 kotxu
- kreatura
- legoatsu
- lehenago
- libre
- logika
- 1 lotu
- luzamen
- maila
- maitatu
- makur
- mamitu
- manari
- manatzaile
- 1 manera
- manuzpe
- mendre
- menosprezor
- merzed(e)
- ministro
- miragarri
- molde
- mosaiko
- mugarrigabe
- nagusi
- nagusigo
- 1 nahi
- narrazio
- nekatu
- neurgarri
- neurri
- nibel
- nongonahiko
- nor
- normal
- noski
- odol
- 1 oi
- okertu
- onartu
- ondoren
- ondra
- ordain
- ordea
- orden
- ordenatu
- ordenatzaile
- ordia
- ordre
- orotasun
- oso
- osotasun
- ospetsu
- 2 ostiario
- parte
- partiada
- pasio
- pena
- piztu
- plantatu
- prefet
- prefetura
- premu
- pretorio
- prozedimentu
- publiko
- puntu
- 1 sakratu
- sakrilego
- salbu
- santo
- sazerdote
- segida
- segurantzia
- seinale
- sekular
- serafiko
- serbitu
- seroratza
- sintagma
- soldadu
- sortarautu
- 2 sumatu
- superintendent
- sutunpa
- tentagarri
- tinki
- toki
- tolestu
- tortika
- 1 tratatu
- xehetasun
- xuhurrezia
- xumetu
- xuxentasun
- zaldungo
- zangope
- zein
- zentzu
- zerbait
- 1 zerratu
- zeuen
- ziazkutu
- zierto
- zorrotz
- zuzen
- zuzendu
goiburua
2 arrastatu.
sense-1
I .
(Vb.).
azpiadiera-1.1
1.
(BN-lab-baig-ciz, S; H),
arrestatu (BN-ciz-mix, S; Gèze)
Ref.:
Lrq;
AtSac
42
.
Detener(se), parar(se). "Arrêter, bara, arresta " Gèze.
Da guziz nezesario gure adimendua bere ahal guziaz Skripturan arrasta eta funda dadin. Lç Adv *** 1r. Haur da bada xedea, non gure adimendua arrastatu eta pausatu behar baitugu. Ib. *** 1r. Ezgaitezela bada, begiz ikhusten eta eskuz hunkitzen ditugun lurreko element korruptible hautan arrasta. Lç Ins B, 4v. Gogoan konsentimendurekin arrestatzen eta deliberatzen diraden afekzione gaixtoak. Ib. D, 8r. Eia bere konfidanza guzia Iainkoaren miserikordián arrastatua eta ezarria duenez. Ib. B, 3v. Iesus Kristek egin duen obedienzián, sinpleki gelditzen eta arrastatzen gara. Ib. G, 4r. Arrestatzeko desordre güzien kursa. Etchart 1.1r. Horra zergatik arima putrun eta xotal bat, den trabarik xumeenak arrestatzen eta izitzen duen. He Gudu 167. Zerurako bide guzian, behaztapatzeko harteak eta arrastatzeko edo atrapatzeko segadak hedatzen baitderauzkigute. Ib. 42. Bera entsaiatzen da bere ahal guziaz mobimendu hek zure baitan, denbora guti batentzat ithotzera eta arrastatzera. Ib. 84. Pasionen lehenbiziko saltoak arrastatzeko moienik seguruena. Ib. 107. Sarrasi malerus hurak / ditzagun ataka / biziak gal artio / ez jagoiti arrasta. Xarlem 450. Arrasta zitie Paganuak / behar düzie batheiatü / edo eta bestela / orok mündia kitatü. Ib. 973. Halte la, arrasta hadi, / Au nom de la loi . PierKat 61. Eta zuk, Mentaberri jauna, orai beretik hunen paperak arrastatzen ahal dituzu, berdin nik arrastaraziko baititut. Larz Iru 32 ('paralizar las gestiones'?). Uhainen hasarrea arrestatzen duenak badaki nola geldi-araz gaixtaginen azpi-lanak. EZBB II 121.
Detener(se), parar(se). "Arrêter, bara, arresta " Gèze.
Da guziz nezesario gure adimendua bere ahal guziaz Skripturan arrasta eta funda dadin. Lç Adv *** 1r. Haur da bada xedea, non gure adimendua arrastatu eta pausatu behar baitugu. Ib. *** 1r. Ezgaitezela bada, begiz ikhusten eta eskuz hunkitzen ditugun lurreko element korruptible hautan arrasta. Lç Ins B, 4v. Gogoan konsentimendurekin arrestatzen eta deliberatzen diraden afekzione gaixtoak. Ib. D, 8r. Eia bere konfidanza guzia Iainkoaren miserikordián arrastatua eta ezarria duenez. Ib. B, 3v. Iesus Kristek egin duen obedienzián, sinpleki gelditzen eta arrastatzen gara. Ib. G, 4r. Arrestatzeko desordre güzien kursa. Etchart 1.1r. Horra zergatik arima putrun eta xotal bat, den trabarik xumeenak arrestatzen eta izitzen duen. He Gudu 167. Zerurako bide guzian, behaztapatzeko harteak eta arrastatzeko edo atrapatzeko segadak hedatzen baitderauzkigute. Ib. 42. Bera entsaiatzen da bere ahal guziaz mobimendu hek zure baitan, denbora guti batentzat ithotzera eta arrastatzera. Ib. 84. Pasionen lehenbiziko saltoak arrastatzeko moienik seguruena. Ib. 107. Sarrasi malerus hurak / ditzagun ataka / biziak gal artio / ez jagoiti arrasta. Xarlem 450. Arrasta zitie Paganuak / behar düzie batheiatü / edo eta bestela / orok mündia kitatü. Ib. 973. Halte la, arrasta hadi, / Au nom de la loi . PierKat 61. Eta zuk, Mentaberri jauna, orai beretik hunen paperak arrastatzen ahal dituzu, berdin nik arrastaraziko baititut. Larz Iru 32 ('paralizar las gestiones'?). Uhainen hasarrea arrestatzen duenak badaki nola geldi-araz gaixtaginen azpi-lanak. EZBB II 121.
azpiadiera-1.1.1
(Urt),
arrestatu (BN-arb-ciz; Lar).
Detener, arrestar. "Arripere, atrapatu, arrastatu " Urt II 353. "Arrestar, prender, detener" Lar (que tbn. da las formas etimológicas arrestu y arrestutu). " Ohoina arrestatzer zuten (BN-arb-ciz)" Gte Erd 284.
Jauna, arrasta ezazu / Kapet, fripu hura, / eta ereman berala, / gazteliaren olala. AstLas 27. Orizu, Brigadiera, / arrastatzeko mandata, / untsa abisa zitie / amens eztadin eskapa. Ib. 27. Ernaniko semea zan Kapitan Juan de Urbieta, Paviako batallan [...] Franziako errege Franzisko lenengoa arrestatu izan zebana. Izt C 471. Errege ezagutua da eta arrastatua. Elsb Fram 88. Gizon guziak inguru, / Petirisantsen haiduru; / Harmaturikan egiten dute / batzuk bester oihu: / Petirisants hemen dugu! / Arrastatu behar dugu! Etcham 187. Deusek ez du arrastaitzen [sic, tal vez errata] ahal uraren oldarra. Herr 21-2-1957 (ap. DRA ). Hor baditek jendarmek muthil bat arrastatua. Larz Senper 20. Hortarik jujatu dugu hura zela hobendun eta segidan arrastatu dugu. Ib. 60.
Detener, arrestar. "Arripere, atrapatu, arrastatu " Urt II 353. "Arrestar, prender, detener" Lar (que tbn. da las formas etimológicas arrestu y arrestutu). " Ohoina arrestatzer zuten (BN-arb-ciz)" Gte Erd 284.
Jauna, arrasta ezazu / Kapet, fripu hura, / eta ereman berala, / gazteliaren olala. AstLas 27. Orizu, Brigadiera, / arrastatzeko mandata, / untsa abisa zitie / amens eztadin eskapa. Ib. 27. Ernaniko semea zan Kapitan Juan de Urbieta, Paviako batallan [...] Franziako errege Franzisko lenengoa arrestatu izan zebana. Izt C 471. Errege ezagutua da eta arrastatua. Elsb Fram 88. Gizon guziak inguru, / Petirisantsen haiduru; / Harmaturikan egiten dute / batzuk bester oihu: / Petirisants hemen dugu! / Arrastatu behar dugu! Etcham 187. Deusek ez du arrastaitzen [sic, tal vez errata] ahal uraren oldarra. Herr 21-2-1957 (ap. DRA ). Hor baditek jendarmek muthil bat arrastatua. Larz Senper 20. Hortarik jujatu dugu hura zela hobendun eta segidan arrastatu dugu. Ib. 60.
azpiadiera-1.1.2
Confiscar.
"Arripere bona alterius, bertzearen ontasunak hartzea, eramatea, arrastatzea
"
Urt II 355.
azpiadiera-1.2
2.
arrestatu (Gèze).
Decretar, resolver, acordar. "Arrêter, prononcer un arrêt" Gèze.
Nola azkenekotz haren Aitak bere baithan ordenatu eta arrastatu zuen denborán mundu hunetar igorri ukhan duen. Lç Adv *** 2r. Haur, Iainkoaren konseillu arrastatuz eta probidenziaz emana hartu zindutenean, gaixtoen eskuz kruzifikaturik hil ukhan duzue. Lç Act 2, 23 (Dv Jainkoaren berariazko erabakiz). Arrestatü izan zen han berian azkenekoz nesezario zela eman lakigün [...] bothere eta komisione [...] iüjatzeko diferenzia edo aharra güziak. Etchart 3.1r. Non arrestatu baikinduen defendatuko zirela bortxa egiten bazioen nihork. CartUrruñ 134. Larrea beraz eta arroka-zillho han zena arrastatua izatu zen Hetiendarrez. "Confirmatus" . Urt Gen 23, 20 (Dv ageritan ezarri). Arrastatzen edo deklaratzen dugu. Revol 149. Arrestatua edo erregelatua da [...] epea luzatua dela. Iraultza 103. Parisko Biltzarrean / Ez Luisen gortean, / Ez da arrastatu / Deus ere halakorik. Monho 28. Framazonek aspaldi dekretatu edo arrastatu dute. Elsb Fram 45. Frantzian jujea ez da mintzatzen pilota zer den plekari batek galdatzen diolarik baizik; Frantziaz kanpo hari da falteri ohartzea eta orduan kintzearen arrastatzea. Herr 25-12-1958 (ap. DRA ).
Decretar, resolver, acordar. "Arrêter, prononcer un arrêt" Gèze.
Nola azkenekotz haren Aitak bere baithan ordenatu eta arrastatu zuen denborán mundu hunetar igorri ukhan duen. Lç Adv *** 2r. Haur, Iainkoaren konseillu arrastatuz eta probidenziaz emana hartu zindutenean, gaixtoen eskuz kruzifikaturik hil ukhan duzue. Lç Act 2, 23 (Dv Jainkoaren berariazko erabakiz). Arrestatü izan zen han berian azkenekoz nesezario zela eman lakigün [...] bothere eta komisione [...] iüjatzeko diferenzia edo aharra güziak. Etchart 3.1r. Non arrestatu baikinduen defendatuko zirela bortxa egiten bazioen nihork. CartUrruñ 134. Larrea beraz eta arroka-zillho han zena arrastatua izatu zen Hetiendarrez. "Confirmatus" . Urt Gen 23, 20 (Dv ageritan ezarri). Arrastatzen edo deklaratzen dugu. Revol 149. Arrestatua edo erregelatua da [...] epea luzatua dela. Iraultza 103. Parisko Biltzarrean / Ez Luisen gortean, / Ez da arrastatu / Deus ere halakorik. Monho 28. Framazonek aspaldi dekretatu edo arrastatu dute. Elsb Fram 45. Frantzian jujea ez da mintzatzen pilota zer den plekari batek galdatzen diolarik baizik; Frantziaz kanpo hari da falteri ohartzea eta orduan kintzearen arrastatzea. Herr 25-12-1958 (ap. DRA ).
sense-2
II (Sust.). arrestatu. Orden, decreto.
Arrestatu edo ordena haur izanen da eskuararat itzulia eta beharra den lekhu guzietarat hedatua. Revol 147.
Arrestatu edo ordena haur izanen da eskuararat itzulia eta beharra den lekhu guzietarat hedatua. Revol 147.
arrastatu
-
2 arrastatu....
-
I . (Vb.). 1. (BN-lab-baig-ciz, S; H), a...
-
1. (BN-lab-baig-ciz, S; H), arrestatu (B...
-
2. arrestatu (Gèze). Decretar, resolver...
-
II (Sust.). arrestatu. Orden, decreto. A...
<< 1 arrasta 0 / 0 arrazoi >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
