OEH - Bilaketa
11 emaitza zohardi bilaketarentzat
goiburua
zohardi.
tradizioa
Tr. Documentado en textos suletinos desde Maister; lo usan además algunos autores meridionales modernos. Zohardi es la forma más frecuente. Hay además zoharbi en una poesía de Constantin, en Erkiaga y Casenave, y zohargi en Inchauspe (junto a zohardi, sg. H). Mirande emplea zohardi en las poesías y zoargi en HaurB.
sense-1
1.
(BN, S; Arch VocGr, VocBN (S), Dv (S), H (BN, S)),
zoharbi (S),
zohargi
Ref.:
A (zohardi, zoharbi);
Lrq
.
Despejado, sereno, claro (ref. al cielo). "Le clair de lune, nuit étoilée" Arch VocGr. . "État du ciel étoilée" VocBN. . "Serein (ciel)" Dv. "Serein, sans nuages" H. v. oskarbi.
Eder egünak, gaihargiak eder! Gora zirade, ezinago gora, zelü zohardi! Chaho AztiB 11. Gau zoardi batean, kantuz bakarrik ari ziñala. Ibiñ Virgil 60.
Despejado, sereno, claro (ref. al cielo). "Le clair de lune, nuit étoilée" Arch VocGr. . "État du ciel étoilée" VocBN. . "Serein (ciel)" Dv. "Serein, sans nuages" H. v. oskarbi.
Eder egünak, gaihargiak eder! Gora zirade, ezinago gora, zelü zohardi! Chaho AztiB 11. Gau zoardi batean, kantuz bakarrik ari ziñala. Ibiñ Virgil 60.
azpiadiera-1.1
(No ref. al cielo).
Begitharte zohardi batez soegiten zialarik pilotariari eta berze ofizierer zereien erran. Egiat 160. Haurraren begi nabar zoargiak harenei erantsiak gelditu zitzaizkien. Mde HaurB 8.
Begitharte zohardi batez soegiten zialarik pilotariari eta berze ofizierer zereien erran. Egiat 160. Haurraren begi nabar zoargiak harenei erantsiak gelditu zitzaizkien. Mde HaurB 8.
azpiadiera-1.2
(Tema nudo, uso predicativo).
Zeliak bethi zohardi izan behar zian, sasuek bethi ezti. Ip UscLag 8. Eder mendietan, eder aintziretan, zeruan zohardi. Or Poem 531. Zohardi zan, / Pigalle-zeruan izarrak / phiztu ziran. Mde Po 55. Neskanegünian denbora zohardi bazen ere, ago ziren Altzürükütarren arimak. Herr 14-2-1963, 3. Ilargi ala izar, zoarbi naiz gau illun. Erkiag Arran 102. Nola Jupiter on guziz / beteak bere tximist / arraiaz zoardi daukan ortzi. Gazt MusIx 109. Etxiak dirade barreiat, / zolan hasirik gaiñialat, / egün beltz ala zoharbi. Casve SGrazi 76.
Zeliak bethi zohardi izan behar zian, sasuek bethi ezti. Ip UscLag 8. Eder mendietan, eder aintziretan, zeruan zohardi. Or Poem 531. Zohardi zan, / Pigalle-zeruan izarrak / phiztu ziran. Mde Po 55. Neskanegünian denbora zohardi bazen ere, ago ziren Altzürükütarren arimak. Herr 14-2-1963, 3. Ilargi ala izar, zoarbi naiz gau illun. Erkiag Arran 102. Nola Jupiter on guziz / beteak bere tximist / arraiaz zoardi daukan ortzi. Gazt MusIx 109. Etxiak dirade barreiat, / zolan hasirik gaiñialat, / egün beltz ala zoharbi. Casve SGrazi 76.
azpiadiera-1.2.1
(No ref. al cielo).
"(Regard) pur; on dit begia zohardi, l'œil pur (= le regard serein)"
Lrq.
Ardua, gorritürik, jelkhiren da garbi; / Harek ezariren begia zoharbi. Const Eskual 30-8-1912, 3. Elkarri so egin zioten, isilik, eta gizonak, bere gogoaren asalduragatik eta guztiz ere, ikusi zuen bestearen begiak zindo zirela, eta zoargi. Mde HaurB 71. Argi azkorreko ihizlariak bere lekhietan dira, begiak zohardi. Herr 15-10-1959, 3. Gora beheretan ere izanik lanhapeguak, / Santa Grazik begistazten / deizkü zoharbi geruak. Casve SGrazi 170.
Ardua, gorritürik, jelkhiren da garbi; / Harek ezariren begia zoharbi. Const Eskual 30-8-1912, 3. Elkarri so egin zioten, isilik, eta gizonak, bere gogoaren asalduragatik eta guztiz ere, ikusi zuen bestearen begiak zindo zirela, eta zoargi. Mde HaurB 71. Argi azkorreko ihizlariak bere lekhietan dira, begiak zohardi. Herr 15-10-1959, 3. Gora beheretan ere izanik lanhapeguak, / Santa Grazik begistazten / deizkü zoharbi geruak. Casve SGrazi 170.
azpiadiera-1.3
(Uso sust.).
"Il s'emploie comme substantif: ciel serein, pur"
H.
"Cielo sereno. Zohardia bezain gaiza ederrik ezta ikusten ahal ez lurrean ez itxasoan (S), no se puede ver cosa tan bella como el cielo estrellado [...]"
A.
"
Zohardi tipil (S), (cielo) limpio, estrellado"
Ib.
Zeren negütik landa, üda jiten beita, gaiaren unduan egüna ützültzen beita, eta iratzarriaren unduan, zohardia. Mst II 8, 5 (Ip zohargi). Erauntsia juan züzün, odeiak barreiatü, zohardia ützüli. SGrat 20. Ber urhats luze, anplia lanialat juatian ala jitian, zohardi eder edo tenpesta-tzortak hasik ere. Herr 16-4-1959 (ap. DRA ). Ezinago eder da üda bethin bortia / eta partikülazki, zohardi batekilan. Etx-Iruri "Aphez sartzeko khantoiak" (ap. DRA ). Eta, dela hantxe zohardi thipil, uhin geldituen gainean. Mde Po 71.
Zeren negütik landa, üda jiten beita, gaiaren unduan egüna ützültzen beita, eta iratzarriaren unduan, zohardia. Mst II 8, 5 (Ip zohargi). Erauntsia juan züzün, odeiak barreiatü, zohardia ützüli. SGrat 20. Ber urhats luze, anplia lanialat juatian ala jitian, zohardi eder edo tenpesta-tzortak hasik ere. Herr 16-4-1959 (ap. DRA ). Ezinago eder da üda bethin bortia / eta partikülazki, zohardi batekilan. Etx-Iruri "Aphez sartzeko khantoiak" (ap. DRA ). Eta, dela hantxe zohardi thipil, uhin geldituen gainean. Mde Po 71.
sense-2
2.
(S ap. Lh
).
"Gai, enjoué, alagera, aillo, zohardi " Lh Eusk 1919-20 (II), 80.
"Gai, enjoué, alagera, aillo, zohardi " Lh Eusk 1919-20 (II), 80.
sense-3
3.
"
Zohargi (S?), resplandor, luz del cielo"
A.
zohardi
-
zohardi. Tr. Documentado en textos sulet...
-
1. (BN, S; Arch VocGr, VocBN (S), Dv (S)...
-
(No ref. al cielo). Begitharte zohardi b...
-
(Tema nudo, uso predicativo). Zeliak bet...
-
(Uso sust.). "Il s'emploie comme substan...
-
2. (S ap. Lh ). "Gai, enjoué, alagera, ...
-
3. " Zohargi (S?), resplandor, luz del c...
0 / 0 BEGI-ZOHARDI >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
