OEH - Bilaketa
11 emaitza usteltasun bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (10)
goiburua
usteltasun.
sense-1
1.
(Añ, Dv, H),
usteltarzun (H),
usteldasun (Lar, H),
busteltasun (H),
pusteltasun (H; -ph- Urt IV 249).
Corrupción; podredumbre. "Podredumbre" Lar, Añ. "Putrefacción" Añ.
Nork du bada falta? Barreneko eritasunak, barreneko usteltasunak. Ax 108 (V 72). Ene zauriak haiñ dire zaharrak, non hekien urriña eta busteltasuna estrañioak baitire. Gç 45. Ekusi genuen buru, esku, oñetatik eta gorputz guzitik usteltasuna zeriola. Mb IArg I 223. Bautismuak kendu daruagula pekatubaren usteltasuna ta atsa. CrIc 131. Osatu gura ezaz dator kangrena edo aragijaren usteltasuna. Mg CO 119. Bere gorputzetik zerion usteldasuna. Gco I 453. Zure bizitza gordetzea bekatuaren usteldasun guztietatik. AA III 273. Zeinbat materija atsitu, zeinbat usteltasun. fB Ic II 234. Usteltasunak ta aarrak jan dabee beste gustija. JJMg BasEsc 70. Tentaziño baga ezautuko ez eben euren aragiaren usteltasuna. Añ MisE 101. Deritza ere [kastidadiari] osotasuna, ta onen kontrarioari usteltasuna. Echve Dev 290 (SP Phil 251 izengoitia du galdura). Humedade gozoarekin eta usteltasunarekin sortzen dira arrak eta beste mozorroak. ErleG 23. Ikusten det zikiñetik eta usteltasunetik datozela gauza nazkagarriak. It Dial 38 (Ur usteltasun, Ip üsteltarzün; Dv ustelkeria). Eriotzak dakarren usteltasunak ere ukitutzaka. Lard 536. Guztiya usteltasun bagakoa, eta garbitasunaren eta santutasunaren espillu. Ur BulaAl 42. Eta barnetik baitaude beterik hillen ezurrez eta usteltarzun jenero guziaz. Samper Mt 23, 27 (Lç satsutasun, He hatskeria, TB usteldura, Ip, Echn, Ur, Ur (V) zik(h)inkeria, Dv, SalabBN, Leon, Or, IBk, IBe ustelkeria, Hual korronpitarzun, Ol sats, Ker loikeri). [Parisioen] biotzen usteltasuna azaldu ondoren. AJauregi EE 1885b, 212. Gañerako guzia usteltasun eta ar likitxen pilla nazkagarri bat. Arr May 29. Ez da mirari izateko, gure biotz ain argal eta erkinak euki ez dagiela pekatuaren usteltasunik, Jaungoikoaren Semearen aragi eta odolagaz gozoturik dagozanean. Itz Azald 157.
( s. XX) Usteltasunarren edo beste nolakotasunarren gaitz dagiguketen jaki eta edakiak. Zink Crit 12. Itoak ez dira geiago agertzen alik eta barrengo usteltasuna naikoa lasaitu arte. Anab EEs 1920, 68. Gatzak begiratzen, gordetzen du aragia usteltzetik; Apostoluak ere beren irakatsiaz aienatu bear dute gizarteko oituren usteltasuna. Ir YKBiz 120. Uhin urrintsuok usteltasuna jan du. Arti MaldanB 204. Usteltasunari ama deritzat. Ker Iob 17, 14 (Dv usteldura).
Corrupción; podredumbre. "Podredumbre" Lar, Añ. "Putrefacción" Añ.
Nork du bada falta? Barreneko eritasunak, barreneko usteltasunak. Ax 108 (V 72). Ene zauriak haiñ dire zaharrak, non hekien urriña eta busteltasuna estrañioak baitire. Gç 45. Ekusi genuen buru, esku, oñetatik eta gorputz guzitik usteltasuna zeriola. Mb IArg I 223. Bautismuak kendu daruagula pekatubaren usteltasuna ta atsa. CrIc 131. Osatu gura ezaz dator kangrena edo aragijaren usteltasuna. Mg CO 119. Bere gorputzetik zerion usteldasuna. Gco I 453. Zure bizitza gordetzea bekatuaren usteldasun guztietatik. AA III 273. Zeinbat materija atsitu, zeinbat usteltasun. fB Ic II 234. Usteltasunak ta aarrak jan dabee beste gustija. JJMg BasEsc 70. Tentaziño baga ezautuko ez eben euren aragiaren usteltasuna. Añ MisE 101. Deritza ere [kastidadiari] osotasuna, ta onen kontrarioari usteltasuna. Echve Dev 290 (SP Phil 251 izengoitia du galdura). Humedade gozoarekin eta usteltasunarekin sortzen dira arrak eta beste mozorroak. ErleG 23. Ikusten det zikiñetik eta usteltasunetik datozela gauza nazkagarriak. It Dial 38 (Ur usteltasun, Ip üsteltarzün; Dv ustelkeria). Eriotzak dakarren usteltasunak ere ukitutzaka. Lard 536. Guztiya usteltasun bagakoa, eta garbitasunaren eta santutasunaren espillu. Ur BulaAl 42. Eta barnetik baitaude beterik hillen ezurrez eta usteltarzun jenero guziaz. Samper Mt 23, 27 (Lç satsutasun, He hatskeria, TB usteldura, Ip, Echn, Ur, Ur (V) zik(h)inkeria, Dv, SalabBN, Leon, Or, IBk, IBe ustelkeria, Hual korronpitarzun, Ol sats, Ker loikeri). [Parisioen] biotzen usteltasuna azaldu ondoren. AJauregi EE 1885b, 212. Gañerako guzia usteltasun eta ar likitxen pilla nazkagarri bat. Arr May 29. Ez da mirari izateko, gure biotz ain argal eta erkinak euki ez dagiela pekatuaren usteltasunik, Jaungoikoaren Semearen aragi eta odolagaz gozoturik dagozanean. Itz Azald 157.
( s. XX) Usteltasunarren edo beste nolakotasunarren gaitz dagiguketen jaki eta edakiak. Zink Crit 12. Itoak ez dira geiago agertzen alik eta barrengo usteltasuna naikoa lasaitu arte. Anab EEs 1920, 68. Gatzak begiratzen, gordetzen du aragia usteltzetik; Apostoluak ere beren irakatsiaz aienatu bear dute gizarteko oituren usteltasuna. Ir YKBiz 120. Uhin urrintsuok usteltasuna jan du. Arti MaldanB 204. Usteltasunari ama deritzat. Ker Iob 17, 14 (Dv usteldura).
sense-2
2.
"Se dit encore au fig., en parlant du manque de solidité naturelle du corps"
Dv.
usteltasun
-
usteltasun....
-
1. (Añ, Dv, H), usteltarzun (H), usteld...
-
2. "Se dit encore au fig., en parlant du...
0 / 0 aitorrera >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
