Harremana

    OEH - Bilaketa

    3 emaitza urrendu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (1)


    Sarrera osoan (2)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    urrendu.
    tradizioa
    Tr. En la tradición suletina se documenta la forma ürhentü (el ürrentü de Constantin se debe sin duda al editor). Hay hurrendu en Duhalde y HeH, GH, urrendu en Lhande (en guipuzcoano), Inza y Mirande (h- en la ed. de HaurB a cargo de Aresti). Oihenart emplea la forma urhentu para 'acabar' y hurrendu para 'poner en las últimas', dándose en una misma estrofa hil-urhentu y hurrentu.
    etimologikoa
    Etim. De hurren + suf. -tu.
    sense-1
    1. (T-L; h- SP), urhendu (T-L), urhentu (S; SP (que cita a O), VocS 129, VocBN , Gèze (ürhentü), Dv (S), H (S)), hurrentu (Dv (S)) Ref.: A (urhentu); Lrq (ürhent) .
     Terminar(se). "Achever" , "finir" T-L. Tr. Usado por autores suletinos y algunos bajo-navarros.
    Hala nola hasi baikünien eta errege iaunen bothere gabe ezin ürhentü. Etchart 9.1r. Erhoa da hasten duena lan urhent eztezakeena. O Pr 582. Geroz, zezano ainik-eta / urhent-beta / hil-bederatzurruna, / Iainkoari eskerren emaiten / iragaiten / zituen gau' et' eguna. 'Jusqu'à ce qu'elle eût pleinement achevé la période de neuf mois' . O Po 58 (parece que se trata de una yuxtaposición de los radicales de urhentu y betatu). Mündia ürhentü datianeko. Bp II 8. Berriz behar die lana arrahasi, sekülan ez ürrhentzeko ari dirade bethi. Egiat 195. Jaunak, ürhentü da / Espaiñako gerla. Xarlem 706. Zure bethian, ilargibethia, has eta ürhentzen da hilabetia. Chaho AztiB 12. Al-ez ürhenzen diren adjectif hitzek. Arch Gram 17. Othian ürhentü behar dügia zure hilabete maite hau! Ip Hil 220. Urthia ürhentürik / berri bat dügü hasten. UNLilia 20. Bainan, urhent, urhent hitzaldia. Lf GH 1924, 738. Jin zen gazte gaztia, eskolak ürrentü bezain sarri. Const 41. Holako lan baten urrentzea. GH 1929, 104. Lana goiz-goizik asirik, bazkal aintzineko urhentzen eta bukatzen dute. Zub 97. Ikusiz besteak momentoko hurrendu zuela hitzaldia. Mde HaurB 78. Dena hurrendu artean iraungo ahal zion mozkorrak. Ib. 96. Ene ipuin-berria urrendu nahi nuen. Mde Pr 193. Ezteiak ürhentü ordüko. Ib. 122.
    v. tbn. Ürhentü: Mercy 8. UskLiB 52.
    azpiadiera-1.1
    (Precedido de part.).Terminar de.
    Nahi ezpanuzu net hil-urhentu. 'Si vous ne voulez pas m'achever complètement' . O Po 15 (cf. hilurrendu). Eta hura, erran ürhentü datianian, bere igante señharatien arau berriz has eraziren derie, aski iakinsü diratiano. Bp I 24.
    sense-2
    2. Poner al borde de la muerte.
    Nahi ezpanuzu net hil-urhentu / nola bainuzu ia hurrentu. 'Si vous ne voulez pas m'achever complètement, comme vous m'avez déjà amené près de la mort' . O Po 15. Ondikozko arima hura entsejatzen da, egin duken ongian kausitzerat zenbait arintgarri eta konsolazione hurrendua daukan atsekabe minaren kontra. Dh 128.
    sense-3
    3. (B, BN ap. A, que cita tbn. HeH).
    Aproximarse.
    Egizatzue [...] onthasun gorde nehoiz ere ahitzen eztiren batzu zeruan, nora ezpaita hurrentzen kaphurrik. HeH Lc 12, 33 (He hurbiltzen). Ondarraizko bi il-arrien mutur ortara urrentzen dira. Lh Yol 41. Ezerk ez digu ba eragozten [...] goikoen onbitasunera ta azkartasunera urbiltzea edo urrentzea. Inza Azalp 138.
    sense-4
    4. " Urhentu (BN?), apagar" A. Tal vez tomado de il-urhentu de Oihenart (v. supra (1)); cf. ib. : "Hilurhentu (S), apagar".
    sense-5
    5. Morir.
    Atezainak ezagutzen du gizona urrentzera dela, eta haren entzumena itzaltzen ari denerat heltzeko oihuz dirausko. Mde Pr 104.
    azpiadiera-5.1
    Matar.
    Makhila gorriekin zien [etsaiak] / bederazka ürhentürik. Casve SGrazi 162.
    azpisarrera-1
    URREN-PEITURIK. A falta de acabar.
    Ezenez eskasik utziten balute [lana] / ed' urhent-peiturik zenbait eretzetan. O Po (ed. Michel) 249.

    urrendu

    urrendu
    0 / 0 hilurrendu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper