OEH - Bilaketa
15 emaitza sutondo bilaketarentzat
Sarrera buruan (3)
Sarrera osoan (12)
goiburua
sutondo.
sense-1
1.
(gral.; SP (que cita a O), Lecl, H; -th- Arch VocGr , Gèze, Dv (S), H),
su-ondo (AN-5vill-ulz; Hb, VocB
),
sutundo,
sustondo (H)
Re.A; Lh; Lrq (sü); Iz ArOñ, Ulz ; Etxba Eib ; Holmer ApuntV ; EAEL 123; Elexp Berg ; Gte Erd 19, 42.
Rincón del fuego, zona de junto al fuego; hogar, fogón. "Süthondo, foyer, âtre" Gèze. "Fogal" VocB. "Süthondo, foyer" Lrq. "Su-ónduan, junto al fuego" Iz Ulz. "Sutondua, el rededor del hogar. Sutondoko ipoñak lezkotxe zar usaiñ gozua dau soñu orrek" Etxba Eib. "Sutondorako moduko denbora (V-arr), su ondun egoteko modoko denbora (AN-5vill)" Gte Erd 42 (cf. infra SUTONDO-GIRO). Tr. Documentado desde el s. XVII, es usado tanto al Norte como al Sur. Aunque se emplea gralmte. en casos locales de decl. en sing., cf. los ejs. de Elissamburu, Lizardi y Etxaide. En DFrec hay 5 ejs. de sutondo.
Zer dio suthundokoak? Zer baitio suthaitzinekoak. Saug 116 (O Pr 434 sutondokoak). Illunzeti ta apal orduraño sutondoko inguruban berba egiteko. Mg PAb 153. Zagoz negu baten sutonduan lagun batzukaz. Astar II 134. Sutondoan ezartez [sugea] . Arch Fab 199. Ama-semeak su-ondoan eztiro ipiñi zituen. Arr GB 113. Neguko arratsetan su ondoan kontu kontari. Zab Gabon 59. Nere ondoren sukaldean sartu eta sutondoan, zizellu baten exeri zan. Etxeg EE 1883b, 549s. Su ondoa utzirik. Elsb Fram 137. Sutondoan etsean entzun da ikesirikoa. A BGuzur 124. Ioan ziran sutondora, piska bat epelduteko usteagaz. Ag AL 91 (G 9 suondo). Errotan pixka bat bereganatu zenean su ondoan. Goñi 31. Bordaxuriko su-ondoan berotzea. Barb Sup 111. Su-onduan, nasai-nasai jezarritta. Altuna 56. Su ondorako gelditzen gaituk. Or Mi 46 (79 sutondo). Asi zan ardanetxeko sutonduan txaliñari eragiten. Kk Ab II 8. Aurkitu nuen jan-tokiko sutondoan, zangoak surat. JE Ber 34 (Bur 121 suondo). Neskame batek bera sutondoan eserita ikusi. Ol Lc 22, 56 (TB, IBk su ondoan, Or, Ker, IBe sutondoan; Lç su bazterrean, Oteiza, Brunet suaren ondoan). Goxoa oi-dek etxeko sutondoa. Ldi IL 16 (UO 5 sutondoa). Sutondoko epelean lotan dagon katuri. TAg Uzt 199. Eltzea ta pertza sutondoan zintzilikatzeko. JAIraz Bizia 82. Bildu ziran euskal-baserri artako sutondo epelari inguraka. Etxde JJ 27s. Jarria nintzan sutondoan. Mde Po 73. Sutondoan egiten ziarduen jatekoai jaramon egin. Erkiag Arran 150. Su-ondoko eskubi-aldera, ikaztokia. Anab Poli 40. Obe dugu emen egoten bagara su ondoan. Izeta DirG 26. Zapi zarren bat utzi al dezu su ondoan? NEtx LBB 177 (Antz 73 sutondo). Sukaldekoak zer dio? sutondokoak diona. (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1441. Otsailtxo munduan, aldiz eguzkitan, aldiz sutondoan. EZBB II 86. Eskupeta utzi ta sukaIdera. Su ondoan bazkaria an zegoan. JAzpiroz 141 (ib. 16 sutondoan). Dana geratzen zan sutondoko tertulietako eta tabernako marmar uts baten. Gerrika 190 (ib. 184 su onduan).
v. tbn. CrIc 75. JanEd II 47 (52 suondo). Inza Azalp 32. Jaukol Biozk 94. Enb 169. Aitzol in Laux AB 56. Zait Sof 115. Bilbao IpuiB 44. Ibiñ Virgil 47. Suondo: Gy 161. Urruz Urz 37. Ir YKBiz 474. Iratz 131. And AUzta 93. Ataño TxanKan 44.
Rincón del fuego, zona de junto al fuego; hogar, fogón. "Süthondo, foyer, âtre" Gèze. "Fogal" VocB. "Süthondo, foyer" Lrq. "Su-ónduan, junto al fuego" Iz Ulz. "Sutondua, el rededor del hogar. Sutondoko ipoñak lezkotxe zar usaiñ gozua dau soñu orrek" Etxba Eib. "Sutondorako moduko denbora (V-arr), su ondun egoteko modoko denbora (AN-5vill)" Gte Erd 42 (cf. infra SUTONDO-GIRO). Tr. Documentado desde el s. XVII, es usado tanto al Norte como al Sur. Aunque se emplea gralmte. en casos locales de decl. en sing., cf. los ejs. de Elissamburu, Lizardi y Etxaide. En DFrec hay 5 ejs. de sutondo.
Zer dio suthundokoak? Zer baitio suthaitzinekoak. Saug 116 (O Pr 434 sutondokoak). Illunzeti ta apal orduraño sutondoko inguruban berba egiteko. Mg PAb 153. Zagoz negu baten sutonduan lagun batzukaz. Astar II 134. Sutondoan ezartez [sugea] . Arch Fab 199. Ama-semeak su-ondoan eztiro ipiñi zituen. Arr GB 113. Neguko arratsetan su ondoan kontu kontari. Zab Gabon 59. Nere ondoren sukaldean sartu eta sutondoan, zizellu baten exeri zan. Etxeg EE 1883b, 549s. Su ondoa utzirik. Elsb Fram 137. Sutondoan etsean entzun da ikesirikoa. A BGuzur 124. Ioan ziran sutondora, piska bat epelduteko usteagaz. Ag AL 91 (G 9 suondo). Errotan pixka bat bereganatu zenean su ondoan. Goñi 31. Bordaxuriko su-ondoan berotzea. Barb Sup 111. Su-onduan, nasai-nasai jezarritta. Altuna 56. Su ondorako gelditzen gaituk. Or Mi 46 (79 sutondo). Asi zan ardanetxeko sutonduan txaliñari eragiten. Kk Ab II 8. Aurkitu nuen jan-tokiko sutondoan, zangoak surat. JE Ber 34 (Bur 121 suondo). Neskame batek bera sutondoan eserita ikusi. Ol Lc 22, 56 (TB, IBk su ondoan, Or, Ker, IBe sutondoan; Lç su bazterrean, Oteiza, Brunet suaren ondoan). Goxoa oi-dek etxeko sutondoa. Ldi IL 16 (UO 5 sutondoa). Sutondoko epelean lotan dagon katuri. TAg Uzt 199. Eltzea ta pertza sutondoan zintzilikatzeko. JAIraz Bizia 82. Bildu ziran euskal-baserri artako sutondo epelari inguraka. Etxde JJ 27s. Jarria nintzan sutondoan. Mde Po 73. Sutondoan egiten ziarduen jatekoai jaramon egin. Erkiag Arran 150. Su-ondoko eskubi-aldera, ikaztokia. Anab Poli 40. Obe dugu emen egoten bagara su ondoan. Izeta DirG 26. Zapi zarren bat utzi al dezu su ondoan? NEtx LBB 177 (Antz 73 sutondo). Sukaldekoak zer dio? sutondokoak diona. (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1441. Otsailtxo munduan, aldiz eguzkitan, aldiz sutondoan. EZBB II 86. Eskupeta utzi ta sukaIdera. Su ondoan bazkaria an zegoan. JAzpiroz 141 (ib. 16 sutondoan). Dana geratzen zan sutondoko tertulietako eta tabernako marmar uts baten. Gerrika 190 (ib. 184 su onduan).
v. tbn. CrIc 75. JanEd II 47 (52 suondo). Inza Azalp 32. Jaukol Biozk 94. Enb 169. Aitzol in Laux AB 56. Zait Sof 115. Bilbao IpuiB 44. Ibiñ Virgil 47. Suondo: Gy 161. Urruz Urz 37. Ir YKBiz 474. Iratz 131. And AUzta 93. Ataño TxanKan 44.
azpiadiera-1.1
Hogar, familia.
Sutondo xar onen zorionerako, Jaunari eskerrak, gurean ez uan olakorik gertatu. Ataño TxanKan 206.
Sutondo xar onen zorionerako, Jaunari eskerrak, gurean ez uan olakorik gertatu. Ataño TxanKan 206.
sense-2
2.
"Tronco grande que arde en el hogar. Lo colocan a la orilla de éste para que sostenga a los troncos delgados (Sal)"
VocNav.
.
sense-3
3.
suondo.
(Adv.). Junto al fuego.
Aberriaren eguzki-ezak / suondo zeukak yendea. SMitx EG 1955 (5-12), 84.
Aberriaren eguzki-ezak / suondo zeukak yendea. SMitx EG 1955 (5-12), 84.
azpisarrera-1
SUTONDO-GIRO.
Tiempo para quedarse junto al fuego.
Elurrarekin su-ondo-giro ba zegoan ere. Or SCruz 71.
Elurrarekin su-ondo-giro ba zegoan ere. Or SCruz 71.
azpisarrera-2
SUTONDO-ZOKO.
"Sutondo-xokoa, coin du feu" Lecl.
sutondo
-
sutondo....
-
1. (gral.; SP (que cita a O), Lecl, H; -...
-
Hogar, familia. Sutondo xar onen zorione...
-
2. "Tronco grande que arde en el hogar. ...
-
3. suondo. (Adv.). Junto al fuego. Aberr...
-
SUTONDO-GIRO. Tiempo para quedarse junto...
-
SUTONDO-ZOKO. "Sutondo-xokoa, coin du fe...
0 / 0 SUTONDO-GIRO >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
