OEH - Bilaketa

14 emaitza susmatu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
susmatu.
etimologikoa
Etim. v. sumatu.
sense-1
1. (V; , Izt 18v, H; -au Mg PAbVoc, Zam Voc), sosmatu Ref.: A (susmatu, susmau); Etxba Eib (susmau) .
Sospechar; intuir. " Urriñetik susmau eban zer zebillen etxe barruan " Etxba Eib. . Tr. Originariamente vizcaíno, se documenta en textos meridionales sobre todo del s. XX. En DFrec hay 9 ejs. de susmatu.
Susmaurik duarik emongo ezteutsala. CrIc 84. Uts egin nebala dongaro susmaubaz oneek gaiti. Mg PAb 168. Zerbaiten perill gaiztoa sosmau balebe legez. Ag AL 27. Lenengo susmau, gero itandu ta gero jakiñ egingo eben. Ag Kr 65. Nik susmetan dodana bada zure senargeia. Kk Ab I 37. Ziyo zuzenak diranean berengatik [gure anaiengatik] susmatzea ez digu eragozten. Zink Crit 47. Uste txarrez artu genuan maikidea ez zala [...] guk susmatu añako zakarra. Anab Usauri 46. Ospea jarraian ain urretik ebilkijola susmau be egin barik. Otx 5. Susmatzen dute ori ote dan etortzekoa zan Mesia. Ir YKBiz 42n. Etzezakean iñolaz ere susmatu alakorik. TAg Uzt 143s. Zer susmatu dezakegu? Zait Sof 196. Senargaiak susma zezakeen baino askoz ikasiago eta fiñago zen. Mde Pr 182. Bota zien begirakadean zerbait susmatzen zuala ikusten zan. Osk Kurl 138. Argi dakus gaur mutillak leenago susmau bere egin ez dauana. Erkiag BatB 158. Ba-dira zeruan eta lurrean gure filosofiak susmatzen dituan baiño gauza geiago, dio Hamlet-ek. Vill Jaink 141. Odei artean ostenduta oboaren erdiunean izkutatzen baldin badu [eguzkiak], euria susma zenezake. Ibiñ Virgil 78. Susmau barik gizonak erebixan aixelko-kerixia. Etxba Ibilt 470. Ez zebilela haren muinetan zuk susmatzen dituzun jokabide makur horien aztarrenik. MIH 219.
v. tbn. Arriaga Lekob 39. Altuna 77. Bilbao IpuiB 29. Arti Ipuin 27.
sense-2
2. susma (V-arr ap. EAEL). Oler, olfatear. "Susmetan dau, susma (in) dau" EAEL 19. En AxN se explica usnatzeko (415) por susmatzeko.
sense-3
3. Inventar, idear. v. 2 sumatu (2).
Elexako guraso irakaslen fediak susmau bazituezan eta artu neurriyak zabalduteko. Ur BulaAl 27 (BulaV 17 igitu, BulaG 529 mugitu).
sense-4
4. + sosmatu. Notar, percibir, barruntar. v. 2 sumatu.
Argia ta oinkadak sosmau zituenean. Ag AL 89. Aitonaren jaurtigi ziñua susmatzeaz bakarrik [...] zabundu zituzten buru ta besoak. Ag G 72. Gertakari au susmatu nuen. EA OlBe 67. Zuriñeren amari arpegian irribarrerik susmatea betiere erraz etzan arren. Erkiag Arran 91. Asper-usaiña susmaten eban baztarretan. Erkiag BatB 106. Mutilla oean sartu dala susmau dauanean. Ib. 140s. Betikotasun argiz betea / susmau daroat aidean. Gand Elorri 186. Susmau ebanian bateron bat urreratzen zala ixillian. Etxba Ibilt 468. Baiña tiroka erantzun eutsen / ebazanean susmatu. Ayesta 109. Mobimentu barri batzuk sortzen susmetan nituan. Gerrika 147.
azpiadiera-4.1
Sentir.
Biotzaren erdian sosmau neban gorrotoaren su-garra. Ag AL 19. Saietzetik zartada bat susmau eban. Kk Ab I 42. Andik aurrera eztau susmau buruko miñaren azterrenik be. Kk Ab II 19. Kolkoan zerbaiten itxaropena barriro susmatuaz. Erkiag Arran 73. Lizun-irritsaren ikutua susmauaz. Erkiag BatB 77. Arpegian oi ez lako berotasuna susmauten dau. Ib. 116.
sense-5
5. Acertar, adivinar.
Bein baño sarriago zer esan nai dauan susmateko alak eta lerrak egin bear dira-ta. Eguzk GizAuz 77.
azpisarrera-1
SUSMATZEKE. De modo inadvertido.
Mendiek, susmatzeke, Ark aldatu, / eta bere aserrealdian iraultzen ditu. Ol Iob 9, 5 (BiblE ohartu gabe).
susmatu
0 / 0 aurre >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper