OEH - Bilaketa
55 emaitza sorginkeria bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (54)
- amets
- arnasa
- asmagintza
- asmo
- azti
- aztikeria
- aztitasun
- 1 baita
- 2 baita
- begizko
- 1 bere
- berri
- bete
- bidegabe
- bihurtu
- botatze
- damorriatsu
- enkantamendu
- etorkizun
- etxizeria
- fetixarigai
- gainerako
- gaizkinkeria
- 1 goi
- gorroto
- halaz
- harrizde
- hutsal
- igarlarikeria
- ilusitu
- infernu
- infidelitate
- jaiste
- kemen
- 1 kontu
- laguntza
- lan
- liluratzaile
- magia
- pentsatu
- pozoitzekeria
- praktikatu
- sineskeria
- sineste
- sorgin
- sorginderia
- sorgintsa
- sorgintza
- usatu
- zakur
- zerbait
- zifli-zafla
- zirrizti-mirrizti
- zoragarri
goiburua
sorginkeria.
sense-1
(gral.; SP, Urt II 367, VP 85v, Lar, Añ, Dv, H, Zam Voc
),
sorgineria (Lcc),
sorginderia,
zorginkeria
Ref.:
A; Iz Als, ArOñ ; Etxba Eib ; Elexp Berg .
Brujería, hechizo. "Hechizos, sorgineria " Lcc. "Bruxería" , "encanto", "hechicería" Lar y Añ. "Maleficio" Añ. " Sorginderia, brujería" LE-Ir (tbn. en LE-Fag). " Berakatzak poltsikuan eruateittu begizkuan kontra. Olako sorginkerixa askotan sinisten dau arek " Elexp Berg. . Cf. VocNav: "Sorguiñerías, brujerías, hechicerías (Montaña)". Tr. Documentado en todos los dialectos desde Haramburu. En DFrec hay 2 ejs. de sorginkeria.
Ametsei, eskuniuratzei eta berze sorginkeriei sinheste emaitea. Harb 161. Zeren aspaldidanik [Simonek] bere sorginkeriez izpiritua itzuli baitzaroen. He Act 8, 11. Aztinanzetan sinisten duenak, edo sorginkerietan, edo beste gauza dongedeetan. CatBurg 28. Andik laster bere zigor ta sorginkeriekin erakarri zituen nigromantiko berak nork daki zenbat soldadu zaldizko. Mb IArg I 376. Aztinanz, edo agueroetan sinisetan dabenak, eta etxizeria edo sorginkeriak usetan dituanak. Cb CatV 39 (CatB 41s, CatBus 23 etxizeria edo sorginkeriak). Gerostik inbadúzu sorginderia bát. LE ( in BOEanm 1668 ). Sorginkeria zonbait bihotzian balie bezala. Egiat 232. Eztakit, onelako zorakeriarik usatzen dan emen, baña baliz izango litzake sorginkeria, eta bekatu. AA II 22. Berak ere orobat egin zuten ejiptoarren sorginkeriakin eta gauza estali batzuekin. Ur Ex 7, 11 (Dv sorginkeria, Ol, Ker sorginkeriz; Urt llilluramenduen bidez, BiblE azti-baliabidez). Eskoletako gazteria galtzen ari zuela eta sorginkeria zerbaitez ilusitua zagokala. Laph 108. Petralanda da izen gaizto bat sorginkerietan sinisten duten jendeentzat. Otag EE 1882c, 449n. Onek bere sorgiñkeriaz [...] bere anima demonioari ematera beartu zuen. Arr May 150. Lurdesko gauzak ez dirala sorginkeriak besterik. Goñi 81. Ni begizko ta sorginkeri sinesle naizela. A Ardi 27 (BeinB 76 zorginkeria). Egite edo gauzaren batek, goi-kemenen bat daukala uste izatea da siniskeri edo sorginkeria. KIkV 61. Sorginkeria zerbait bada hor, Maria! Barb Sup 78. Ezin sinetsizko sorginkeriak egiten zituena. Zub 112. Olako sorginkeriak iguin eta narda nitula erantzun nion. Or Aitork 77 (v. tbn. Tormes 59). Gure gizonak Euskaldunek berek baino sineste handiagoa zuen sorginkeria baitan. Zerb Azk 93. Sorginkeria edo zeruko laguntza zirudian kontu arek. NEtx LBB 18. Oiek ere sorginkeriak izango dira, beste asko bezelaxe. TxGarm BordaB 61. Guri geuroi, berriz, ez dakit zer sorginkeria dela medio, geure egiazko irudia atzendu edo zaigu eta amets-irudipenezko argitan ikusten ditugu behialako geure buruak. MIH 373. Sorginkeria dirudi. MEIG I 173.
v. tbn. Arz 42. Oe 99. Ub 52. Monho 98. CrIc 53. Añ EL1 127. JJMg BasEsc 231. CatLlo 38. CatLuz 18. Prop 1876-77, 12. Legaz 25. Prop 1891, 121. HU Zez 57. GMant LEItz 61. Arzdi LEItz 84. Itz Azald 83. Kk Ab II 19. Lab EEguna 76. JE Ber 64. Lf Murtuts 14. SMitx Aranz 216. Etxde AlosT 41. BEnb NereA 211. Ibiñ Virgil 56. Etxba Ibilt 487. Sorginkeri: BPrad EEs 1913, 215. Zorginkeri: Ort Oroig 81.
Brujería, hechizo. "Hechizos, sorgineria " Lcc. "Bruxería" , "encanto", "hechicería" Lar y Añ. "Maleficio" Añ. " Sorginderia, brujería" LE-Ir (tbn. en LE-Fag). " Berakatzak poltsikuan eruateittu begizkuan kontra. Olako sorginkerixa askotan sinisten dau arek " Elexp Berg. . Cf. VocNav: "Sorguiñerías, brujerías, hechicerías (Montaña)". Tr. Documentado en todos los dialectos desde Haramburu. En DFrec hay 2 ejs. de sorginkeria.
Ametsei, eskuniuratzei eta berze sorginkeriei sinheste emaitea. Harb 161. Zeren aspaldidanik [Simonek] bere sorginkeriez izpiritua itzuli baitzaroen. He Act 8, 11. Aztinanzetan sinisten duenak, edo sorginkerietan, edo beste gauza dongedeetan. CatBurg 28. Andik laster bere zigor ta sorginkeriekin erakarri zituen nigromantiko berak nork daki zenbat soldadu zaldizko. Mb IArg I 376. Aztinanz, edo agueroetan sinisetan dabenak, eta etxizeria edo sorginkeriak usetan dituanak. Cb CatV 39 (CatB 41s, CatBus 23 etxizeria edo sorginkeriak). Gerostik inbadúzu sorginderia bát. LE ( in BOEanm 1668 ). Sorginkeria zonbait bihotzian balie bezala. Egiat 232. Eztakit, onelako zorakeriarik usatzen dan emen, baña baliz izango litzake sorginkeria, eta bekatu. AA II 22. Berak ere orobat egin zuten ejiptoarren sorginkeriakin eta gauza estali batzuekin. Ur Ex 7, 11 (Dv sorginkeria, Ol, Ker sorginkeriz; Urt llilluramenduen bidez, BiblE azti-baliabidez). Eskoletako gazteria galtzen ari zuela eta sorginkeria zerbaitez ilusitua zagokala. Laph 108. Petralanda da izen gaizto bat sorginkerietan sinisten duten jendeentzat. Otag EE 1882c, 449n. Onek bere sorgiñkeriaz [...] bere anima demonioari ematera beartu zuen. Arr May 150. Lurdesko gauzak ez dirala sorginkeriak besterik. Goñi 81. Ni begizko ta sorginkeri sinesle naizela. A Ardi 27 (BeinB 76 zorginkeria). Egite edo gauzaren batek, goi-kemenen bat daukala uste izatea da siniskeri edo sorginkeria. KIkV 61. Sorginkeria zerbait bada hor, Maria! Barb Sup 78. Ezin sinetsizko sorginkeriak egiten zituena. Zub 112. Olako sorginkeriak iguin eta narda nitula erantzun nion. Or Aitork 77 (v. tbn. Tormes 59). Gure gizonak Euskaldunek berek baino sineste handiagoa zuen sorginkeria baitan. Zerb Azk 93. Sorginkeria edo zeruko laguntza zirudian kontu arek. NEtx LBB 18. Oiek ere sorginkeriak izango dira, beste asko bezelaxe. TxGarm BordaB 61. Guri geuroi, berriz, ez dakit zer sorginkeria dela medio, geure egiazko irudia atzendu edo zaigu eta amets-irudipenezko argitan ikusten ditugu behialako geure buruak. MIH 373. Sorginkeria dirudi. MEIG I 173.
v. tbn. Arz 42. Oe 99. Ub 52. Monho 98. CrIc 53. Añ EL1 127. JJMg BasEsc 231. CatLlo 38. CatLuz 18. Prop 1876-77, 12. Legaz 25. Prop 1891, 121. HU Zez 57. GMant LEItz 61. Arzdi LEItz 84. Itz Azald 83. Kk Ab II 19. Lab EEguna 76. JE Ber 64. Lf Murtuts 14. SMitx Aranz 216. Etxde AlosT 41. BEnb NereA 211. Ibiñ Virgil 56. Etxba Ibilt 487. Sorginkeri: BPrad EEs 1913, 215. Zorginkeri: Ort Oroig 81.
azpiadiera-1.1
Zorginkeribako epaia.Ort Oroig 63 (tít.).
azpiadiera-1.2
"Pertsona edo abere sorginaren ekintza. Emakume orrek sorginkerixia eta ainddu naixa ugari tta gozotasun gutxi etxian. Kontuz bei gorrixakin; sorginkerixan bat eingotsu ta
"
Elexp Berg.
.
azpiadiera-1.3
"Dícese de las cosas y sucesos inexplicables. Eztakitt ze sorginkerixa daukan ordenadore onek; galdu eitten die sartutako gauzak. Aurten babak badauke sorginkerixan bat, danak igartu eitten die ta
"
Elexp Berg.
.
azpiadiera-1.4
Oraingo sorginkeriak / geiegi gustatu.
MendaroTx 195 (parece referirse a los adelantos modernos).
azpisarrera-1
SORGINKERIAZKO.
Brujeril, de brujería.
Galdetu zioten zer instrumentu ziran sorginkerizko instrumentu ark bere lurrak maneatzeko zituenak. Mb IArg I 211. Sorginkeriazko gauzen zaleak. Itz Azald 84. Ez dezu ikusten aidez iruten / sorginkerizko izara? SMitx Aranz 22. Betiko balitz bezala sorginkeriazko kerizpe argitsu betean izkutatu gintuen [hodei lodi batek] . MIH 298.
Galdetu zioten zer instrumentu ziran sorginkerizko instrumentu ark bere lurrak maneatzeko zituenak. Mb IArg I 211. Sorginkeriazko gauzen zaleak. Itz Azald 84. Ez dezu ikusten aidez iruten / sorginkerizko izara? SMitx Aranz 22. Betiko balitz bezala sorginkeriazko kerizpe argitsu betean izkutatu gintuen [hodei lodi batek] . MIH 298.
sorginkeria
-
sorginkeria....
-
(gral.; SP, Urt II 367, VP 85v, Lar, Añ...
-
Zorginkeribako epaia.Ort Oroig 63 (tít....
-
"Pertsona edo abere sorginaren ekintza. ...
-
"Dícese de las cosas y sucesos inexplic...
-
Oraingo sorginkeriak / geiegi gustatu. M...
-
SORGINKERIAZKO. Brujeril, de brujería. ...
0 / 0 amets >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
