Harremana

    OEH - Bilaketa

    28 emaitza sentsu bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 sentsu.
    Tr. Propio de la tradición septentrional; su uso disminuye desde el s. XIX. Al Sur se documenta en FamInst y en un ej. dudoso de AzpPr (kontrako sensua).
    sense-2
    1. (L, BN, S ap. Lh; Ht VocGr , Dv; -ns- SP).
    Sentido (corporal). "Sens" SP, Ht VocGr 422 y Dv. " Sensuetara emana, addoné aux sens" SP. "Sens, faculté corporelle qui nous transmet les impressions des objets de dehors" H.
    Sensuak exerzitatuak dituztenén onaren eta gaitzaren beretzeko. "Les sens" . Lç He 5, 14 (tal vez, a pesar de la forma plural, 'entendimiento'; TB sensu; He izpiritu, Dv adimendu, Ol, Ker, IBk sen ). Hala tormentatzen dire gorputzaren sensuak. EZ Man I 105. Nola orai hemen sensu guztiek eta gorputzeko parte guztiek hartzen baitute atsegin eta plazer. Ax 589 (V 379). Ez ungi begiratu zure bista, begia, beharria eta berze sensuak. Hm 196. Hainitzetan enganatzen dire gizonen sensuak iujeamendu emaitean. SP Imit III 50, 8 (Ch sensuen; Mst zentziak). Gure sensuei agertzen eta presentatzen zaiztenak. Arg DevB 244. Sensuen atsegiñ ilhunak. Gç 103. Gure sensuez ezin ezagut edo asma baititeke. CatLav 26. (V 20) Sensuen objetak bereganatzeko, sensu bakotxa enplegatzen du. He Gudu 127. Eta gradu otarik bakarrak baitu bere sensu eta potenziak? FamInst 706. Egotekotzat ene sentsuen gainean atzarria. Lg II 97. Etzedin izan sensuen enganio edo Ispiritu gaixtoaren segada bat baizen. Mih 32. Bere sensien mortifikatzia. CatLan 95. Gorputzarentzat eta haren sentsu bakhotxarentzat. Jaur 122. Yende aphalak bethiere / sentsuek baidabilzkate. Gy 314. Bizitza ta sentsua duten [izate] guztiak daukate beren eginkizuna. Abere danak jaiotzen dira zerbaiterako. Ag Serm 558. Sentsuek hauteman gauzetarik haraindian. Lf ( in Zait Plat XXI ).
    v. tbn. ES 140. Brtc 221. Dh 214. JesBih 446. MarIl 86. Dv LEd 86.
    azpiadiera-1.1
    Sensibilidad.
    Oraingoez [dolorez] hanbat dute sensu nola lehenez. EZ Man I 111.
    sense-3
    2. Sentido, significado; sentido, interpretación, forma de entender.
    Sensu egiazkotik aldaratu gabe. Lç Adv * 7v. Sensu hunetara aditu behar da [bekhatu hitza] . Lç Decl ã 2r. Interpretak behar dio behatu perpausaren sentsuari. ES 130. Hitz baiño sensu gehiago da hor. Ch III 23, 4 (SP sensuz bethea da). Haren akzionei sensu gaixto bat erraxki emaitea. CatLav 174. (V 90) Eskritura saiñdu guzia gogoz yakiteak eta haren sensua konprenitzeak. He Gudu 53. Nikodema [...] nekhez sartzen zen Jesusen hitz sainduen sentsuan. Lg II 135s. Zoin da hitz hoin sensia. CatLan 74. Bainan bertze sentsu batean, Andre dena Maria egiazki da Jainkoaren ama. Dh 261. Zeina [Eskritura saindua] sentsu guzietarat endelgatzen baitzuen. Jaur 360. Egun hartako solasek badute beren sentsua, balioa, bihotza eta gogoetabidea. Larre ArtzainE 289.
    v. tbn. MarIl 102.
    sense-4
    3. Entendimiento, inteligencia. "Sens, intelligence" H.
    On izanen da hekin sensu apurrari amor egitea. SP Phil 165. Lurraren gainean [animalia] bizi direnetarik ohorezkoena eta sensu geiago duena. Ib. 411.
    sense-5
    4. Sentido, dirección.
    Heda zazu ongi makhurtuz sensu guzietan. ECocin 43. Itzultzen duzu moldea sensu guzietarat. Ib. 35.
    azpisarrera-1
    BI SENTSUTAKO. Ambiguo, de doble sentido. "Ambiguus, [...] bi sensutákoa" Urt II 23.
    Elhe satsiak eta bi sensütakuak erraiten ditüztenak. CatLan 94.
    azpisarrera-2
    KONTRAKO SENTSUA. Lo contrario.
    Oraiñdaño ez det izan / jeniyo falsua, / kontrako sensua, / izan naiz zintzua. AzpPr 64.
    azpisarrera-3
    SENTSUEN KARA. De acuerdo con los sentidos. Cf. sentsukarako.
    Munduak hanbat bilhatzen eta maite ohi dituen atseginak, ohoreak eta sentsuen-kara diren gauza guziak. Lg II 144.
    azpisarrera-4
    SENTSUETARAKO. Sensual, de los sentidos.
    Kondizinorekin ordea segi ez ledilla munduko aphareilluez eta sensuetarako dostaketez. SP Phil 405 (He 410 sensukarako). Halako amorioa nolazpait dela sensuetarakoa. Ib. 397. Sentsuetarako plazeretarat duen jaudura eta inklinazione muthirien bidez. Jaur 194.
    azpisarrera-5
    SENTSU GABEKO.
    Insensato, irreflexivo.
    Gu ere ezen lehenago sensu gabeko ginen, sinhets gogor, errebelatuak, pasione eta atsegin mota guzien gathibu, maleziaz eta inbidiaz betheak ginabiltzala, higingarri eta elkharren higintzaille. He Tit 3, 3 (Lç adimendu gabe ).
    azpisarrera-6
    SENTSU ONEAN.
    En el uso de sus facultades mentales.
    Ethorri ziren gero Jesusen ganat eta ikusi zuten deabruaz tormentatua ohi zen hura, jarria, bestitua eta bere sensu onean. He Mc 5, 15 (Lç zenzaturik, Dv adimendu onean ).
    azpisarrera-7
    SENTSUZKO. (-ns- SP, sin trad.). a) Sensual, de los sentidos.
    Sensuezko amorioa. SP Phil 300. Adiskidetasuna sensuezko atseginen gainean iarria. Ib. 284. Plazer sensuzkoei lothua. He Phil 415. Sentsuzko atseginetarako jaidurak behartzen bazaituzte. Dh 268.
    b) Expresivo.
    Hain hitz sentsuzkotan mintzo zitzaion ber-izabari berak bezala ustean hur-ere sar-arazi nahiz. "En des termes si expressifs". Birjin 362.

    sentsu

    sentsu
    0 / 0 2 sentsu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper