OEH - Bilaketa
34 emaitza sandia bilaketarentzat
goiburua
1 sandia.
sense-1
(V, G, AN, L, Sal, R; O-SP 231, SP, Lar, Añ (G), Dv (V, G), H (V, G)),
zandia (Aq 729 (AN)),
sendia,
zendia,
sandua (Ae)
Ref.:
A;
A Aezk 298;
Lh
.
Mengano, zutano. (Empleado siempre en correlación con urlia (q.v.) y después de éste, salvo en algún ej. de Aguirre de Asteasu (III 422): Eta duan damua da, sandia ta berendia Elizan ez arkitzea; cf. tbn. Lf Gram 263: "Sandia samur balakio, berehala barka lezoke, si quelqu'un se fàchait contre lui"). " Urliak eta sandiak, [...]. C'est comme disent les juriconsultes Titius atque Semponius" O-SP 231. "Fulano y zutano, urlia ta sandia ta berendia " Lar. "Zutano, correspondiente a Fulano, sandia, urlia ta sandia ta berendia " Ib. "Zutano " Añ. "Mengano. Urlia ta sandia, fulano y mengano" A. " Urliak edo sandiak erraiten badautzu gaizki dela, ez kasurik eman, si un tel vous dit que c'est mal, [...]" Lh. " Ez kasu egin zer dioten urliak eta sandiak, ne vous souciez pas de ce que disent tel et tel" Lf Gram 263. v. berendia.
Mengano, zutano. (Empleado siempre en correlación con urlia (q.v.) y después de éste, salvo en algún ej. de Aguirre de Asteasu (III 422): Eta duan damua da, sandia ta berendia Elizan ez arkitzea; cf. tbn. Lf Gram 263: "Sandia samur balakio, berehala barka lezoke, si quelqu'un se fàchait contre lui"). " Urliak eta sandiak, [...]. C'est comme disent les juriconsultes Titius atque Semponius" O-SP 231. "Fulano y zutano, urlia ta sandia ta berendia " Lar. "Zutano, correspondiente a Fulano, sandia, urlia ta sandia ta berendia " Ib. "Zutano " Añ. "Mengano. Urlia ta sandia, fulano y mengano" A. " Urliak edo sandiak erraiten badautzu gaizki dela, ez kasurik eman, si un tel vous dit que c'est mal, [...]" Lh. " Ez kasu egin zer dioten urliak eta sandiak, ne vous souciez pas de ce que disent tel et tel" Lf Gram 263. v. berendia.
azpiadiera-1.1
Tr.Documentado al Norte en Axular y Haramburu, y al Sur en Larramendi, Aguirre de Asteasu, CrIc y en autores del s. XX. Además del gral. sandia, hay sendia en el Aguirre de Kresala (168), zandia en sendos ejs. de CrIc (95) y Azkue (Ardi 103), y, junto al el frec. sandia, en otro de Aguirre de Asteasu (II 32). La forma sandua se documenta tbn. en un texto aezcoano.
Enzuten dugu zer dioten urliak eta sandiak, hunelakok eta halakok. Ax 312 (V 207). Urlia eta sandia eta berendia. Harb (ed. 1690) ap. H.. [Uste deu gure urliak...]. Badarauskio bada, gure sandiari [...]. Lar DT CCIV. Urlia oitu da edari bizietara [...]; sandia alferkeriara, ta zuloz zulo ibiltzera. AA I 401. Urlia ezkontzen da sandiarekin: senarra aide egiten da emaztearen aizpa, lengusu, bestengusu eta erengusuakin. Ib. 560. Begira izan dezun urliari, sandiari eta berendiari losentxak esateko oitura. AA II 145. Emen ote dira urlia eta sandia, dio beregan. AA III 422. Azkenaren buriuan urliak kontatu zaun sandiari ixiltarzun guziua ondo mokor. "Fulano le ha contado al zutano [...]" . Mdg 155. Orkoa ta emengoa, urlia ta zendia. Ag Kr 104. Gurasoak, beste askoren antzera, ardura gabeak lenengo, berandutxo ajolatu ziran. --Urlia, sandia, --esan oizioten-- begiratu zaiezute semeai, ertenegiak datoz. Ag G 62. Baia ezta sinetsi bear urlea eta sandua <sen-> sorginak direla. A Aezk 214 (cf. ib. voc. sandua). --Zenbat dira amabost urte oneitan erritik Amerikara juan diranak? [...] Or daukozu Urlija ta or daukozu Berendija ta or daukozu Sandija ta or daukozu [...]. Kk Ab II 130. An ikusi nitinan Urlia, Sandia, Berendia, izenik etxunat aipatzen. Or QA 191. Zer ikusten du Urliak neska orrengan, Sandiak ez dakusana? Txill Let 56. Alako ta onako, urlia ta sandia [...]. Erkiag Arran 140. Aipatzen duen gizona ezta urlia, sandia edo berendia, gizona dan gizona baizik. Zait Plat 121. Izadian janariak egon arren, iñoiz gertatzen da urlia edo sandia goseak iltzea. Vill Jaink 114. Ez du segur aski inork pentsatu ere [...] Urlia edo Sandia mintzatzen ari denaz beste, izan daitekeenik. MIH 389. Urlia, sandia nahiz berendiaren itxurapean. MEIG III 76.
v. tbn. A Y 1934, 10. Gazt MusIx 119. Ibiñ Virgil 92.
Enzuten dugu zer dioten urliak eta sandiak, hunelakok eta halakok. Ax 312 (V 207). Urlia eta sandia eta berendia. Harb (ed. 1690) ap. H.. [Uste deu gure urliak...]. Badarauskio bada, gure sandiari [...]. Lar DT CCIV. Urlia oitu da edari bizietara [...]; sandia alferkeriara, ta zuloz zulo ibiltzera. AA I 401. Urlia ezkontzen da sandiarekin: senarra aide egiten da emaztearen aizpa, lengusu, bestengusu eta erengusuakin. Ib. 560. Begira izan dezun urliari, sandiari eta berendiari losentxak esateko oitura. AA II 145. Emen ote dira urlia eta sandia, dio beregan. AA III 422. Azkenaren buriuan urliak kontatu zaun sandiari ixiltarzun guziua ondo mokor. "Fulano le ha contado al zutano [...]" . Mdg 155. Orkoa ta emengoa, urlia ta zendia. Ag Kr 104. Gurasoak, beste askoren antzera, ardura gabeak lenengo, berandutxo ajolatu ziran. --Urlia, sandia, --esan oizioten-- begiratu zaiezute semeai, ertenegiak datoz. Ag G 62. Baia ezta sinetsi bear urlea eta sandua <sen-> sorginak direla. A Aezk 214 (cf. ib. voc. sandua). --Zenbat dira amabost urte oneitan erritik Amerikara juan diranak? [...] Or daukozu Urlija ta or daukozu Berendija ta or daukozu Sandija ta or daukozu [...]. Kk Ab II 130. An ikusi nitinan Urlia, Sandia, Berendia, izenik etxunat aipatzen. Or QA 191. Zer ikusten du Urliak neska orrengan, Sandiak ez dakusana? Txill Let 56. Alako ta onako, urlia ta sandia [...]. Erkiag Arran 140. Aipatzen duen gizona ezta urlia, sandia edo berendia, gizona dan gizona baizik. Zait Plat 121. Izadian janariak egon arren, iñoiz gertatzen da urlia edo sandia goseak iltzea. Vill Jaink 114. Ez du segur aski inork pentsatu ere [...] Urlia edo Sandia mintzatzen ari denaz beste, izan daitekeenik. MIH 389. Urlia, sandia nahiz berendiaren itxurapean. MEIG III 76.
v. tbn. A Y 1934, 10. Gazt MusIx 119. Ibiñ Virgil 92.
azpiadiera-1.2
Ezin dut âztu Urliren bidez / erauntsi zenidan lorra; / ez Sandi arek bide-erdian / ipiñi zidan zoztorra.Or Poem 542.
azpiadiera-1.3
(Acompañando a un sust.).
Orduantxe atera zituzten [...] eskindeak. Onek, urre itxurazko belarritakoak, [...], urrengoak [...], urlia izebak azpirako gona gorria, sandia lengusuk sukalderako auspoa. Ag G 54. Jai egun baten urli ta berendi ta sandi neskak eleizan ez ebazala ikusi, ta, euren amai itandu bear ba alabatxuak nundik ebiltzan. EgutKarm 1952, 117 (ap. DRA ).
Orduantxe atera zituzten [...] eskindeak. Onek, urre itxurazko belarritakoak, [...], urrengoak [...], urlia izebak azpirako gona gorria, sandia lengusuk sukalderako auspoa. Ag G 54. Jai egun baten urli ta berendi ta sandi neskak eleizan ez ebazala ikusi, ta, euren amai itandu bear ba alabatxuak nundik ebiltzan. EgutKarm 1952, 117 (ap. DRA ).
azpiadiera-1.3.1
(Ref. a cosas).
Urli egunean [...] arkitu nendun. [...]. Sandi egunean [...]. "Un buen día [...]. Otro día [...]" . Or ( in Gazt MusIx 10 ).
Urli egunean [...] arkitu nendun. [...]. Sandi egunean [...]. "Un buen día [...]. Otro día [...]" . Or ( in Gazt MusIx 10 ).
sandia
-
1 sandia....
-
(V, G, AN, L, Sal, R; O-SP 231, SP, Lar,...
-
Tr.Documentado al Norte en Axular y Hara...
-
Ezin dut âztu Urliren bidez / erauntsi ...
-
(Acompañando a un sust.). Orduantxe ate...
0 / 0 2 sandia >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
