OEH - Bilaketa

183 emaitza salbatu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
salbatu.
sense-1
1. (V-gip, L, BN, S; SP, Urt I 173, Izt 121r, Gèze, VocBN , Dv, H) Ref.: Lh; Lrq; Elexp Berg (salbau) .
Salvar(se) (de). Cf. A: "Seguramente no echará de menos el lector las voces siguientes, que se traducen a sí mismas: salbagile, salbamendu, salbatu, salbatzaile, salbau, salbaziño, salbazio". Tr. Documentado al Norte desde Leiçarraga, y al Sur desde Lazarraga. En DFrec hay 101 ejs., 7 de ellos septentrionales.
Noék [...] apresta zezan arkhá bere familiaren salbatzeko. He 11, 7 (He, IBk, IBe salbatu; TB begiratzekotzat, Ker gordeteko ). Il agidala jaunak jaustak aginketan / [...]; borondate jaukaat al badagit salbaetan. Lazarraga 11967v. Giristino guziak gaitz guzietarik salba itzatzu. Harb 78. Untzia galduz gero, zer erremedio izanen du marinelak salbatzeko? Ax 530 (V 341). Perill huntarikan arren, / Iauna, salba gaitzatzu. Arg DevB 216. Hersturetan atzemana naiz: salba nazazu orai berean. SP Imit III 29, 1. Salba nazazu mundutik. 159. Salba nazazu, ondorat noha! Lg II 164. Errege Herodaren arakeietik Jesusen salbatzeko. Egiat 271. Deusek ez detzake hek salba garabik, / herio latzaren segaren azpitik. Gy 168. Populu salbatzeko gosete menetik. Hb Esk 63. Zertarik salbatu gintion [Jesusek] ? --Gore bekatiuetarik eta demoniuaren kautiberiotik. CatR 27. Zazpirok bear degu salbatu Euskara. AB AmaE 413. Salba ezazü Eliza eta salba ezazü Frantzia. Ip Hil 211.
( s. XX) Ekarriren dügia heben zer ützülia Haritchabaletek jauki zian bost kontrebanda haxeren salbatzeko? Const 30. Salbatu dautak bizia. Ox 50. Satorra hiltzetikan / salbatu zukeien. Etcham 63. Gosta bazen gosta mediku haundi batek zituela salbatu behin Donostian! JE Ber 88. Etzen Noe baizik salbatu. Zerb IxtS 14. Uholdetik hala salbatu ziren. Ib. 14. Ene solas ederrenek ez nute zuen aztaparretarik salbatuko. Lf Murtuts 50. Menturaz hola salbatuko dire, bertzela galtzerat zoazin izen hainitz. Zerb Azk 71. Oroitzapen zahar horien salbatzeko. Ib. 22. Hartarik baitirudi hizkuntzak salba eta senda daitezkeela erien daudenean ere. Mde Pr 204. Larrua salbatu. Etxde JJ 169. Sutea oso aurrera zijoan eta doi-doi gizakiak eta abereak salbatu ahal izan ziran. Ib. 214. Jakes, deit zakurrak, salba zak arreba. Balad 173. Nahi ukan balu, errexki eskapa zitaken presondegi hartarik [...]. Bere burua salba zezaken. JEtchep 20. Salba gaitzatzu, Jauna, ito baño len! MAtx Gazt 96. Zazpi zaldi hiltzeko aña anizete edan du. Eztu salbatzerik. Arti Ipuin 81. Bai, tajutan gauaz Euskalerria salbatzeko. SM Zirik 41. Familia ondamenditik salbatzeko. Vill Jaink 163. Ez ninduen mirari batek / salbatu, / besoetako indarrak baino. Azurm HitzB 50. Urkamenditik salbatu zaitu. NEtx LBB 118. Ifernutik salbatu ditaizke. Xa Odol 131. Berak gurarik rekete ori / eriotzatik salbatu. FEtxeb 28. Guk larrua salbatu nai genduan. AZink 58. Kantuak ere duela hein batean salbatu Euskal Herria lehengotar batzuen geldikeria eta integrismotik. Larre ArtzainE 269. Salbatu beharko ditugu, beraz, gure liberal zaharrak. MEIG IX 43. Horrelatsu salbatu ziren, uholde handikoan, animali mota bakoitzetik pare bat. MEIG III 115.

v. tbn. Mat 360. EZ Man I 95. Tt Onsa 68. ES 388. Ch IV , 4. Iraz 17. Cb Eg III 333. Mih 104. Brtc 141. fB Ic II 284 (salbau). TB Lc 1, 71. CatLlo 21 (salbau). UskLiB 103. It Fab 225. Bil 165. Laph 226. Aran SIgn 52. Zby RIEV 1908, 766. Elsb Fram 60. Ip Hil 85. Arrantz 92. Ag Serm 168. Itz Azald 28 (salbau). CatJauf 1. CatUlz 18. Ill Pill 16. Tx B I 85. Ldi IL 61. Leon Lc 1, 71. Iratz 26. SMitx Aranz 224. NEtx Antz 13. Txill Let 124. Arti Tobera 281. And AUzta 45. Larz Senper 14. Ardoy SFran 247. Etxba Ibilt 461. Uzt Noiz 25. Lasa Poem 104. Etxabu Kontu 131 (salbau). Ataño TxanKan 206.
azpiadiera-1.1
(En la expr. bizirik salbatu 'salvar la vida, salir con vida').
[Untzian] sartu zirenak, bizirik salbatu eta eskapatu ziren. Ax 122 (V 80; Añ GGero 95 bizirik salbatu). Noeren etxatiarrean bizirik salbatu zirenak, ziren zorzi presuna. ES 388.
sense-2
2. (L, BN, S ap. Lh ; Lar, , Izt 108v, H).
"Salvar, dando la gloria eterna, que es propio de Dios, salbatu, gozabetatu " Lar (tbn. en Añ). "Salvarse al cielo" Ib. "Sauver, obtenir [...] la vie éternelle" H. Tr. De empleo gral. en todas las épocas y dialectos. Se documenta el part. salba en SMitxAranz (113: An salba zun gizadia ) y en Basarri.
Arima salbatu. PaterN 8. Manamenduiak hoiek dira, Iangoikuak emanik; / hok begira ditzagula, salba giten hegatik. E 49. Gurutze batean il izandu zinala gure salbatzeagatik . Ber Trat 57r. Iainkoak nahi du guztiak salba ditezin . Ax 101 (V 69). Kontriziñoea daukana salbauko litzateke, eta atrizinoea daukana kondenau. Oe 130s. Neor salba daitekea Eliza Erromanuaz kanpuan? CatLan 54. Jangoiko ándiak nai duen bekála guziók salba gaitzen, guziéi utzitígu salbátzeko médioak . LE Prog 96. Mandamentu ori kunplitu gabe, ezin iñor salbatu liteke . Gco I 435. Anima salba nai lukeanak / badaki nola jokatu . Basarri 16. Zer egin behar duan arima salbatzeko . MIH 150.
azpiadiera-2.1
(Part. en función de adj.). "Salvado" Lar.
Damnatuiak ifernuian bethi dolorereki, / salbatuiak Ieinkoareki bethi alegeraki. E 69s. Salbatuén dohainontasuna. Apoc 21, tít. Ahaide, adiskide salbatuak, fiñean zeruetako titxoso guztien billhuak. EZ Man II 172. Kondenatuetarik ere salbatuetarik baiño gehiago [dela] . Ax 142 (V 93). Arima hurusaren eta salbatiaren felizitate [...] eternala. Tt Onsa 34. Damnatuentzat tromenta duk, / salbatuentzat gloria. 175.
v. tbn. Iratz 195. Zuzaeta 116.
sense-3
3. Perdonar, disculpar.
Konkluitzen dot oneinbategaz, / salba prolixidadea; / nik uste baño luze izan da / kartako parabolea. Lazarraga B5 1164v.
azpisarrera-1
SALBA AHALA SALBA. Haciendo lo posible por salvar (a alguien o a algo).
--Errak, ene alde mintzatuko hiza? --Ez hut zikinduko. Salba ahala salba, hire alde ariko nuk. Ez ditiat beharrenean ene adixkideak ukatzen. Larz Iru 88.
azpisarrera-2
SALBATZEKO. Salvador, salvífico. v. salbagarri.
Muga onez idokazu Zeru safirezkoa / eta isur gure gana ihintz salbatzekoa. EZ Man I 129.
salbatu
0 / 0 abaxatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper