Harremana

    OEH - Bilaketa

    51 emaitza puztu bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    puztu.
    sense-1
    1. (V-ger-m-gip, G; VP , Lar, Añ, VocZeg 287, Hb, Dv (G), H (+ ph-)), pustu (V-gip; H (que cita a LE)), putzitu (V-ger-m-gip; Añ, Zam Voc), puztutu (G-azp) Ref.: A (puztu, putzitu); A Morf 24; Iz ArOñ (pustu, putzíttuta); Etxba Eib; Elexp Berg .
     Hinchar(se), inflar(se). " Masallak puztuta jan, comer de mogollón" VP 62v. " Puztua, inflamado" Ib. 75r. " Putzíttuta daó, está hinchado (falsa gordura)" Iz ArOñ. "Eibartik Ondarruara, amar bidar gitxienez puztu biar izan zituan burdi-erroberak" Etxba Eib. "Puztuidazu puxikia. Erruberei buruz inflau gehiago" Elexp Berg. .
    Beren biotzak arrotasunez aiziagaz puxika baten antzera puzturik darabildenak. msOñ 70r (cf. infra (2)). Asi zan bada puztu ta aizez arrotzen bere larrua. VMg 39. Bereala puztu zitzaion [mingaña] auan eziñ kabitu zitzaion eran. AA II 212. Aurrean puztu edo anditu eta gero bereala ilko zala [sugea]. Lard 529. Tripa're puztuba. JanEd I 77. Alkate iaunen andikeria / puztuten daben auspoa. Azc PB 362. Oriotako zaragi puztuetan. A BeinB 68. Txistu joka masaill puztutubaz. Alz STFer 133. Aizez puzturik egozala zaragiok. Ag Kr 60. Il artegiño putzitu eben [erliak astua] / zaragi baten antzian. Enb 166. Zaragi puztua zirudien. Lab EEguna 88. Aize-oial puztuaren indarrak. TAg Uzt 224. Lurbira au saboi-askilloa bezala ez al zezaken Iainkoak puztu, orain baño eun aldiz aundiago biurtzen dala? Or QA 205. Urdailla baloi bat bera baiño be putzituago ekarteko asmotan. Bilbao IpuiB 127. Izenez aldatzen gara, haizeaz putziturik. Arti MaldanB 198. Txakurra puztu zak atzeko zulotik. And AUzta 80. Andituta ala puztuta ez ete dagoan [Nikanor]. Erkiag BatB 201. Zaiñak puztuta zeuzkan aurregunean edan Iakusen edariz. "Inflatum [...] uenas". Ibiñ Virgil 48. Pustue, lertu bear (G-to). 'Aunditsua bezala, asarrea ere azkeneko lertu egiten'. Inza EsZarr 158. [Txantxangorriak] bular gorri ura puztuta. Ataño TxanKan 21. En DFrec hay 3 ejs. de puztu.
    v. tbn. Lek SClar 134. Gazt MusIx 101. NEtx LBB 167. Puztutu: Iraola 26.
    azpiadiera-1.1
    (Con compl. en instr.). Llenar(se) (de). " Ardoz puztua, persona llena de bebida" BU Arano. .
    Gauz-oek pekatu balira [...] pekatuz loitu eta puztuak egongo lirake. AJauregi EE 1885b, 213. Ikuskizun lotsagarriak atsegiñez puztu zion biotza. Etxde JJ 114. Biotza ala ere etzitzaion arrokeriz puzten. NEtx Antz 157. Atzerritarra izanik, urrez puztutakoren bat zala usteko zuten [lapurrak] . AZavala ( in Goñi 14 ).
    azpiadiera-1.2
    Crecer, aumentar de volumen.
    Errekastoak, oso puzturik, irakiten ta apartsu zijoazen ibarretara. Ag G 153. Ibaiak puztuta datoz / elur-ujoletan. NEtx LBB 352.
    azpiadiera-1.3
    Zertan ago, gogo miñak puztua, / zer dala-ta itun, txoria? 'Esponjado de tristeza'.Ldi BB 32.
    azpiadiera-1.4
    Magnificar.
    Bi gertaera oek, Aretxabaletakoa ta Lekunberrikoa, puztu ditute ta arrotu ditute ta itxuragabetu ditute beltzak, nai duten bezela. Or SCruz 83.
    azpiadiera-1.5
    (Part. en función de adj.). (Palabra, discurso, etc.) pretencioso, grandilocuente.
    Jakintsuak, berriz, bere titulu eta itz puztuekin jantzi oi du bere burua. Vill Jaink 130. Utzi zazu "nagusi" itz puztu ori, ta txikitan bezela esaidazu Pelix. NEtx LBB 86. Puztua eta hanpatua da berez [poesi hizkera], nolabait ere, eta gogaikarri gerta daiteke. MEIG III 141. Puztua zela haren [Campión-en] idazkera. MEIG VI 86.
    sense-2
    2. (V-gip ap. Etxba Eib; Lar, Añ, A, H).
    Envanecer(se), ensoberbecer(se). "(Con el Rey en el) cuerpo, Erregeaz arroturik, puzturik " Lar. "Preciarse, jactarse" Añ. " Puztu zan zegozer zalakuan mundua barre eraitzeko " Etxba Eib. .
    Txori-buru, puztua, / ero garbi, buztan latz. Lar DT CXCIV. Dago bano, ta askotan banidadeak pustuzten du [superboa] . LE Urt 20 (parece tratarse de una mala compresión por parte del editor del orig. ms. (8v): dágo báno, ta askótan banidadeak bérak ustutzendú ). Agertu dira denbora oetan gizon arro jakintsuen ustez puztuak. AA II 20. Bere borondatez, ta iritziz dan guztia betea, ta puztua egongo da. AA III 630. Alan ordutixek aseten dira arrokerija, edo soberbijaz, eta geratuten dira ain pusturik, ze uste dabe beste guztijak eztabeela merezi eurak berba egitia. Astar II 99. Bera azaletik bedere ezagutzen ez duten txoriburu puztuak. Izt C 215. Pisatu zaitu [Jaungoikoak], ta zure jakinduriak arrotu ta puztu zaitualako, pisuan arin aurkitu zaitu. Bv AsL 304. Zeure ontzidiz puztu ziñean zu bere Tiro. AB AmaE 440. Zergatik arrotzen eta puztutzen zera, autsa eta utsa? Arr May 46. Etzan batere pustu Jaungoikoak agintza eman ziolako. Ag Serm 269. Arpegian igarri eutsan Eladik putzitu ebela bere burua Almikako gertaerakaz. Echta Jos 197. Biotza puztuta, Kostantziren baietza entzuteko ustean. Ib. 223. Andiz putzitu ta gosez urketu batzuk egiten dira. EZBB I 34. Begira non aurreratzen dan Are arro-arro, odol liskartiz puzturik. Zait Sof 48. Nekinez puztua nintzan. Or Aitork 180. Jakintsu puztu batzuek. Vill Jaink 68. Txoriburu puztu hari. MEIG I 196.
    sense-3
    3. (Añ, Lecl).
    Soplar.
    Batez ere ekaitz-erauntsiak baso-txokotik aizeak puztuz erreketa areagotzen duenean. "Si tempestas a uertice siluis incubuit glomeratque ferens incendia uentus" . Ibiñ Virgil 88.
    azpiadiera-3.1
    (Con compl. directo).
    Batera ta bestera ebilzan, aizeak puzturiko orbelen antzera. A BeinB 51.
    azpiadiera-3.1.1
    Gar puztu-artean entzun dainean / isil-unerik eztaukan aia. Azc PB 31.
    azpiadiera-3.2
    Iparra gero ta puztuago. Or Mi 113.
    sense-4
    4. (H, Zam Voc).
    Incitar, animar. v. PUTZA EMAN.
    Zelan puztu ta animau biar dira [...] pekaturik ezainenak ta ikaragarrienak agertutera? CrIc 160. Neuk deituten nituban, neuk puztu eskubetara etorri zitezan. Mg PAb 202. Deabruak ala puztuta puzu edo ibai batera bere burua botatzea. Mg CC 181. Ni deungerako puztu edo okerrerako gantza niri emoten eusten Deabruak. Añ EL2 35. Munduba palaguka / Luzifer puztuten. Ur MarIl 126. Eta Frantsesak / eta Ingelesak / puztuten eben jentea / ondatuteko Erregea. Azc PB 213. Norbaitek puztuta, asi zitzaidan amona belarriak berotzen. A Ardi 19.
    sense-5
    5. "(Hb), péter" Lh (pero en Hb solo hallamos el sdo. "remplir de vent" ).
    azpisarrera-1
    PUZTU-ZALE. Amigo de llenar.
    Piarres etzan urkoaren sakela puztu-zale bere lanaren izerdiz. Etxde JJ 268.

    puztu

    puztu
    0 / 0 gaitz-puztu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper