Harremana

    OEH - Bilaketa

    20 emaitza ordenantza bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ordenantza.
    tradizioa
    Tr. Documentado al Norte hasta finales del s. XIX. Al Sur lo emplean Mendiburu, Moguel, Aguirre de Asteasu y Villasante. La forma ordonanza se documenta en Tartas (Arima 50), Mercy (11), CatLan (99), Lafitte y Etchebarne, ordenantxa en FrantzesB. En DFrec hay 3 ejs. de ordenantza.
    sense-1
    1. (Urt I 49 y IV 24, H; -nz- SP, Añ, VocBN ), ordenantxa, ordonanza.
    Ordenanza, disposición, mandato. "Ordenanza" , "decreto", "fuero, fueros de reino, provincia", "orden, mandamiento" Añ. Gertha zedin egun hetan ethor baitzedin ordenanza bat Cesar Augustoren partez. Lç Lc 2, 1 (He mezu, TB manakunza). Iainko Iaunak bere ordenanzazko ezkontza sainduaz bat egin zaituztela. Lç Ins B 6v. Errege iaunen azpian eta heien lege eta ordonanzen pian. Etchart 9. 1v. Elizako ordenanzen arauaz ezkontzen direnei. Mat 137. Eta eztela berze ordenanzarik eta legerik gure baitan. Ber Trat 92r (v. tbn. 91v). Zeren erregela hunetako ordenanzak hautsi dituen. Harb 443. Zaradela laudatu / zeren tutzun ordenantza hain iustuak manatu. EZ Man I 14. Ekharri zenduen [...] halako desordenuen debekatzeko ordenantza eta manamendua. Ax 8 (V 4). Haren ordenanzei gauza guzietan eta non nahi osoki iarraikitzeko. SP Phil 537. Zuri dagotzu, o Jainkoa, / ordenanzen ematea. Gç 203. Hala gure jaun apezküpiaren ordenanzen arau, [...]. Bp I 23. Ignazio Loiolakoak [...] preparatu zituen bere konpainiako ordenantzak eta soldaduak heresiaren [kontra]. ES 125. Bere Diozesaren zerbitzuko behar dituen Brebiario, Katixima, Ordenanza eta Instrukzione guziak. CatLav A 1r (V 1). Jainkoaren manamendu eta ordenantza guzietan erratekorik gabe zabiltzanak. He Lc 1, 6. Eta kargudunak [...] beren ordenanz berriekin kendu zituzten [...]. Mb IArg I 118. Denpora guzietan izan dala Elizan konfesioa Jesu-Kristoren ordenanzaz. Mg CC 102. Ote dakizkitzu guzien onerako Erriak dituan ordenanzak? AA III 410. Ordenantxa heldu zaiku. FrantzesB I 12. Goberniak emanik / bere ordenantzak. Bordel 121. Ondikoz segituz hunen ordenantza hazkarra / ustekabean eria badoa bertze aldera. Gy 16. Zerga [...] jartzeko Diputazioak egin zuben reglamentu edo ordenanza. ForuAG 363. v. tbn. Mih 73 (-nz-). Revol 145. Iraultza 19. Monho 56. Lap 38 (V 21).
    sense-2
    2. Orden, disposición ordenada de las cosas, organización. Zeren misterio hunek bere goratasunaz gure adimenduaren neurria eta ordenanza natural guzia iragaiten baitu. Lç Ins G 7v. Punizionen aldetik ezta ordenantzarik, / baizen nahastapen eta konfusione handirik. EZ Man I 109. O, Iainko [...] zure ordenantza sainduz, / irauten du munduak, / elkharri aldi egiten, / har eta gau illhunak. EZ Noel 137. Zuk nahi baduzu gaztean alfer egon eta gero zahartzean trabaillatu eta obra onen egiten hasi, hori da ordenantzaren haustea. [...] Ordenantza hobea begiratzen dute erleak bere artean. Ax 178s (V 120). Eta nola [erleek] bertzerik ere anhitz gauza egiten duten, eta guztiak hain ordenantza handiarekin [...]. Ib. 35 (V 21). Lurrean, zeruetan [...] dugun ordenantza ederrak ordenatzaile bat frogatzen duela. Lap 30s (V 17). Munduan ordenantza agiri baldin bada, seiñalea da Ordenatzaille bat badela. Vill Jaink 176. Gauza oiek [...] munduan agiri den ordenantza ederra deuseztatzeko eztute indarrik. Ib. 51.
    sense-3
    3. Ordenanza, ayudante personal (en el ejército).
    Eta horra nun heldu den xarmanteko gizona bere ordonantzarekin. Etchebarne 123.
    azpiadiera-3.1
    Ordenanza (en una oficina).
    Egon daitela bakotxian ordenantza euzkeldun bat. (1917). ForuAB 81. Ordua urreratu zanian, an egozan bulegoa-ofiziñan ordenantza bi. Gerrika 207.
    sense-4
    4. Receta.
    [Jaun dotorrak erraiten dio] otoi, Jakulet, emadazu berehala paper xuri bat, ordonantza egin dezadan. Lf Murtuts 32 (v. tbn. 33).
    azpisarrera-1
    ORDENANTZAN. En orden. [Iguzki, ilhargi eta izar guziak] baitirade armada ordenanzán iarri bat bezala. Lç Decl a) 3r. Hala nola armadetan soldaduak fixorik, / pasaiatzen baitirade ordenantzan bildurik. EZ Man II 53. Aingeru, Arkanjeluak / iar zaitezte herrunkan, / baita zuek, Serafiñak, / ederki ordenantzan. EZ Noel 114.
    azpisarrerakoSense-1.1
    (Con determinantes). Ministrék distribuitzen drautzate populuari ogia eta kopá, aitzinetik adbertiturik honestoki, reberenziarekin eta ordenanza onean bide bezala datozen. Lç Ins B 5r. Baina batbedera bere ordenanzán: primizia Krist, gero Kristen diradenak [...]. "En son rang". Lç 1 Cor 15, 23 (He herrunkan, TB herronkan, Bibl bere aldian, IBk, IBe bere mailan, BiblE Guztiak itzuliko dira bizira. Baina bakoitza bere garaian). Kreaturak ordenanza onean ezarriaz laudorioa: [...]. Hm 97.
    azpisarrera-2
    ORDENANTZAZ. a) Con orden, en orden. v. ORDENANTZAN, ORDENAZ. Gauza guziak bidezki eta ordenanzaz egin bitez. Lç 1 Cor 14, 40 (BiblE ordenaz). [Iesu-Kristek] saihetsa ere eztuke konpania gabea, / ezen hurbill izanen du aingeruen oztea. // Eskadroñak ordenantzaz, ordenantzaz pausua, / beha dagoen guztia handiro transitua. EZ Man I 84. Neurriz eta ordenantzaz gauzak egin tutzuna. EZ Man II 133. Argi-zagi xeheenak ordenantzaz darraitza. Ib. 12. [Gaixtoak] ezpaitira erregelaz bizi eta ez ordenantzaz. Ax 479 (V 310).
    b) Por orden (de), por decreto. Bearnoko sinodoaren ordenanzaz lan egina bisitatu eta konferitu behar izan denean Lç Dedic* 6v. Etzela asko arnoak egiten zituen kalten erremediatzeko, legez eta ordenantzaz arnoaren debekatzea. Ax 408 (V 266). Lege berriko sakramendiak emaiten diala Ienkoaren grazia haren beraren ordonantzaz. Tt Onsa 22.

    ordenantza

    ordenantza
    0 / 0 aldi >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper