(V-arr, G-azp, AN-gip, BN-lab-ciz-arb, S; Volt 100, SP, Ht VocGr , Lar, VocS 138, Añ, Lecl, VocBN , Gèze, Dv, H), obediu, obeitu (Izt 81r), obeidu, obediatu (Lar) Ref.: Lrq; Gte Erd 235 .
Obedecer. " Obedituko zaitut, je vous obéirai" SP. " Obedi nezazü (BN-ciz-arb) [...] amari (V-arr, G-azp, AN-gip)" Gte Erd 235. v. MEN EGIN, obedezitu. Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos, aunque es bastante menos frecuente en el s. XX. Al Sur se emplea gralmte. con complemento en dativo, aunque hay ejs. con caso absoluto en Micoleta, F. Elizalde, CatBurg (29) y Yanzi. Al Norte domina la construcción con absoluto (del tipo Jainkoa obeditu behar dugu ) hasta el s. XVIII; a partir de esta época se hace más frecuente con complemento en dativo, si bien hay ejs. con absoluto hasta nuestros días; es bastante frecuente el empleo de ambas construcciones por un mismo autor, por ej., Leiçarraga, Larreguy (I 247 y I 261), CatLan (40 y 38) o Baratciart (191 y 86). Usan obeidu fray Bartolomé, San Martin (Zirik 87) y T. Etxebarria (Ibilt 476), y obeitu Apaolaza (85), Urruzuno (Zer 119), Etxaide y Larzabal. En DFrec hay 14 ejs. de obeditu.
Bere ama ezin utzi obeditu gaberik. E 109. Lehen obeditu behar da Iainkoa ezen ez gizonak. Lç Act 5, 29 (He, TB obeditu; Dv begiratu, Ol esangin izan, Ker, IBk, IBe esana egin). Zuei obeditzea. Ib. 4,19. Munduan denek eztu borondate obez obedituko nola nik egingo baitut. CartEsp 454. Neure gehienen obeditzeko. EZ Man II 174. Nola duten [erleek] bere erregea, eta obeditzen duten. Ax 35 (V 21). Orti badaroa zure mezedeorrek, nik obedieten dot etsean ta ateti. Mic 13v. Penitentzia egiñen dut, / obedituko zerua. Gç 102. Obeditü behar dütügüla gü beno zaharragoak. Bp I 93. Non haren sensuek arrazoiñari obeditzen baitiote. Ch III 53, 2. Obeditzen, sokorritzen eta reberenziatzen dituenak. El 54. Zeuri obeditzeagatik. Lar SermAzc 49. Ikhas ezazü, erhauts zirena, obeditzen. Mst III 13, 2. Bere maisuai guztian obeditzen zien. Cb Just 91. Ordean obeditu nahi izan zuen bere amaginharraba. Lg I 247. [Errespondatuzió] zegóal geldi eman gabe itzik niorí, bera itzuliarteo etxera. Obedituzue, ta zego beira noiz itzulikozén. LE JMSB 386. Obedi zozu legeari. Monho 132. Obediu biar deutsala [...] Kriadore egiazkuari. CrIc 32. Obeditu behar deraie arthoski ta gogo onez. Dh 72. Zeruban Jaungoikuak obeiduko deutsa aren esanari. fB Ic III 295. Obeditu zioten / bere lau semeak. It Fab 105. Beti obeidu ta gordeko ditubela [...] Elexa Katolika Apostolikiaren agindubak. (1870). BBatzarN 247. Beratu ziran eta obeditu zuten orduan beintzat. Bv AsL 199. Hartakoz ere legiari obeditziaz ez zen düdatü. Ip Hil 112. Gobernamenduari obeditzeko. HU Zez 211. Obediu dagiogula Eleizeari. Itz Azald 113. Ez nauzu obeditu. Yanzi 51. Herodesek berak Erromanoeri obeditu behar zuen. Zerb IxtS 78. Obeitu eztukalako. Etxde JJ 70. Ez obeditu itsu itsuan zuen griñei. Vill Jaink 82. Martik ama berehala obeditu zuen. JEtchep 40. Bere Aitari zer-nahitan obeditzeko. Ardoy SFran 197. Orrela ibiltzen omen ziran, alkarri obeditu eziñik. BAyerbe 132. Larramendiren joerari zeharka baizik obeditzen ez ziola [Mendiburuk] . MEIG V 105.
v. tbn. Etchart 1.2r. Mat 112. Harb 145. SP Phil 247. ES 177. CatLav 18 (V 16). CatBurg 20. Lar Fueros 227. He Gudu 165. Mih 73. AstLas 24. Brtc 86. CatLan 38. Ub 173. Mg CC 152. Añ LoraS 170. CatB 44. JesBih 418. CatLuz 18. MarIl 122. Jaur 385. Bordel 83. Arch Gram 58. Hb Egia 103. Dv LEd 230. Afrika 140. Arr GB 36. CatAe 44. CatSal 45. CatS 132. Aran SIgn 27. Xe 337. EusJok II 17. Otag EE 1881b, 109. Echeg EE 1882c, 563. AB AmaE 316. Elzb PAd 61. Elsb Fram 132. Jnn SBi 40. Lap 67 (V 34). AzpPr 68. Ag AL 5. CatJauf 16. Etcham 99. Etxde JJ 105. Arti MaldanB 224. Lf in Zait Plat XVI. And AUzta 44. Larz Iru 144. Uzt Sas 228. Azurm HitzB 47. Berron Kijote 47. Etchebarne 91. Ayesta 114. Obeitu: Yanzi 194. Obediu: Astar II 79. CatLlo 27. Obeidu: Ag Serm 80.