OEH - Bilaketa

80 emaitza norbera bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
norbera.
Tr. Documentado en todos los dialectos, el primer ejemplo seguro septentrional es de Baratciart (cf. además el dudoso de Etcheberri de Ziburu). Desde el s. XIX su uso se hace más frecuente al Norte. En algunos textos (la mayoría anteriores al s. XX) se declinan tanto nor como bera: nok berak en RS y Moguel; nork berak en Baratciart, Duhalde (59), AzpPr (119), Duvoisin, CatS (30 nurk berak), Joannateguy, Elissamburu, LuzKant y Ostolaiz (153); nori berari en Duvoisin. La var. nobera aparece en textos vizcaínos, alternando a menudo con norbera. En DFrec hay 53 ejs., meridionales, de norbera (no podemos contabilizar los de nor bera).
La forma de gen. norbere (nobere en KIkV) se documenta en textos meridionales, en su mayoría vizcaínos; al Norte sólo lo emplea Eguiateguy. Norberen (noberen en Arrese Beitia) aparece en autores vizcaínos.
sense-2
(V, G, B, R; SP, , Dv, H (s.v. nor), Zam Voc), nurbera (S; H (s.v. nor)), nopera (V-ger-arr, BN-baig), nobera (V; H (V, s.v. nor)), norpera (V-gip) Ref.: A (nobera, nopera, norbera); Lrq /nũrbea [proparoxítona]/; A Apend (noperak, norbera); Etxba Eib ; SM EiTec1 (biargintza); Elexp Berg; Gte Erd 256.
Uno mismo, cada uno. " Nork berak behar du bere burua ezagutu, chacun doit se connaître soi-même" Dv. " Gure katuak buztana luze, nork berak bezala besteak uste (G, L, BN, S)" H. " Nurbera nulako, uste besteak halako (Sc)" A. " Noperak eskubete, umeak eskuerdi, beti arloa aurrera (V-arr)" A Apend. " Norbera dagoan tokian Jainkoa (V-gip). Norbera lako mandataririk eztago (V-m)" Ib. " Norbera da bein, norbera da lenago (V)" Zait Sof II 155. " Iñori asarre eitteko, lelengo norbera biar da izan oratu-leku bakua " Etxba Eib. " Bestiak gaixki darenian nobera be ezta gustora egoten " Elexp Berg. " Agiriak nork berak aurkeztu bear ditu (G-azp, B)" Gte Erd 256.
Samarien ostikoa da gestoa, nok berak ar bez bere idekoa. RS 363. Bere probetxua gatik munduaren kaltea / billhatzen du trunpaturik fermu ezten norbea. EZ Man I 53 (el editor se pregunta si no estará por norhabea o, quizá también, por norbera). Nork berak bere gaztigua eramanen du. Ax (sg. H; cf. Ax 565 (V 362): Nork bereak iasaneintu). Projimue [amadu eitea] norbera legez. VJ 12. Artu norberak beste penitenziaen bat. Oe 137 (112 noberak). Aphezaren komuninean, nork berak komuniatzen ez duenean errealki. Brtc 32. Norberak jarraik baleza bere zatua. Egiat 224. Nok berak konfesau dagijala zuzen ta garbiro. Mg CO 14. Arimea norberak eta ez bestek landu lei. Añ LoraS 192 (176 nobera). Beintzat leleengo urte betian ez eratzoteko seiña nor beragaz oian. JJMg BasEsc 26. Noberaren gogokua ez bada. fB Ic I 39. Nor beraren eskuban. fB Ic III 324. Ene semea, nori berari egiten dio bidegabe buru-gaixtokeriak. Dv Lab 159 (311 nork berak). Nahi balin baduzu unione huna, nor berak xerka beza aldeko laguna. Bordel 125. Jakintsunen arabera nork berak du berea, / mundur' agertu denean ekarria zortea. Elzb Po (ed. 1991), 47. Bakotxak berak daki norberaren barri. AB AmaE 335 (223 nobera). Nor beran odolekuari. Apaol 110. Nork-berak ikus dezaken bezala. Jnn SBi 105. O, zer samiña, norberak maite duan umea otso biurturik ikusi bearra. Ag G 358. Ohoria nork berak / Begira oneski. (1915) LuzKant 61. Edozeinek ditu bi sorterri: norberarena ta Frantzia. A Ardi V. Erri-basoetarako eskatuko dituzten landarak emango dira aurrena, baña norberak eskatutakoak emateko ere alegiña egingo degu. "Los particulares". ForuAG 307. Gizonaren etsairik aundiena norbera da. EgutTo 15-1-1919 (ap. DRA). Bakoitzak norberaren mediku izaten ikasi ez badu, ez daki ezer. Lab EEguna 111 (v. tbn. SuEm 203). Ortarako nor berak aitortu bear bere gaizkiegiñak. Ir YKBiz 531 (v. tbn. 355). Norberarentzat eztana ezta inorentzat (V-m). A EY III 218. Txartel oietaz jabetu al izateko, nor bera azaldu bearko da. "Presentarse personalmente". EAEg 12-2-1937, 1046. Eskale-antzo bildutako goreskizunak norbera aupatzea baitute muga. Or Aitork 295 (Tormes 91 nobera). Baiña, ama, senargaia norberak autetsi bear al dau? Erkiag Arran 110. Iñor berotuteko noberak ez ete yok egon bear bero? Bilbao IpuiB 56. Kanpo laguntza ona da baña / gogor saiatuz nor bera. Basarri 104. Norbera bizi den etxeari eztio iñork su ematen. Vill Jaink 82. Orixe egin dezala agintzen dio norberak norberari. Ib. 90. Norbera baño geiago dana beratu egin gura du. BEnb NereA 191. Norberak ikusiko du bi tazakada edo iru, nola dijoan. Ostolaiz 19. Norberak berari esku bixekin nai daben lez eldu daiola, eta bota baietz. Gerrika 41. Ororen buru bere konduak atera bitza norberak. Larre ArtzainE 355. Inoren begia zorrotzagoa izaten baita bereizketa horietan norberarena baino. MIH 365. Gogoa nabari da norberarentzat; estari, beste nornahirentzat. MEIG VI 118.
v. tbn. Astar II 204. CatLlo 45. Xe 350. Itz Azald 161. Kk Ab I 104. KIkV 95. KIkG 73. Enb 174. Imaz Auspoa 24, 158. Anab Usauri 50. Otx 78. JMB ELG 50. Mde Pr 347. Txill Let 95. Akes Ipiñ 35. EgutAr 4-7-1959 (ap. DRA). Gand Elorri 11. Ugalde Iltz 48. And AUzta 103. Gazt MusIx 59. Azurm HitzB 64. Berron Kijote 87. Etxabu Kontu 130. Ataño TxanKan 44. Nor bera: Monho 60. Dh 223. Arb Igand 145. Nobera: Azc PB 24. A Ibaiz 2-3-1902, 2.
azpiadiera-1.1
Bat ez baita izanen Bretaniako apez guzietan debeku zoro hoi onhartuko duenik; ez eta eiki auzapez nor bera den bat apezaren saltzeko aiher litakenik, bretonez mintzatu dela.HU Zez 124.
azpisarrera-1
NORBERAGAZKO. De consigo mismo.
Pornikazinoeko, senikerako, noberagazko, naturaleziaren kontrako, sodomijako, ganadubagazko, berbazko ta kantazko pekatu loi guztien desiua ta gurarija. fB Ic II 269.
azpisarrera-2
NORBERARENA EGIN. "Norberana eiñ, hacer lo que le interesa a uno, egoistamente. Askoi, norberana eiñ ezkero bestienak pito bat ardura dotsa" Elexp Berg.
azpisarrera-3
NORBERAREN KONTURA. A cuenta propia. "Ofiziua ikasi ondo eta gero norberan kontura jarri" Etxba Eib. "Gaur egunian iñor eztoia noberan kontura taillerra ipintzera" Elexp Berg.
azpisarrera-4
NORBERE, NORBEREN. De cada uno, propio. Cf. ejs. de nor (nork, nori, etc.) bere s.v. nor (II, 1).
Faltetan bada norberen erruz konsiderazino edo meditazinoau. Urqz 20. --Norzuk izango dira akusadoreak? --Infernuko demonioak, edo norberen konzienzia. Oe 84. Norbere irapaiziaren jarraikian doatzalarik hetan. Egiat 212. Danok alkarrekin, / nor bere aldetikan / alegiña egin. Afrika 67. Bakoitzak bere moduz, norberen izkeran. AB AmaE 162 (355 noberen). Norberen gerizarik bere ikusten eztan gau illun baten. A BeinB 81. Ia non dagoen norbere ondasunari maitero begiratzen eztion gizon bat. Ag G 90. Poztasuna norbere barruban dago. Kk Ab I 59. Nobere guraz esan, egin, gogoratu edo nai-izatea. KIkV 58. Norberen buruba goralduteko baño itz-egitten eztabenak. Altuna 81. Norberak be norberen aldetik zerbait egin biar dauala. Otx 78. Badirudi uri-agintariak, nor bere uriaren onari soil-soillik begiratzen diotela. EAEg 13-2-1937, 1054. Bakoitzak erriko parrokia norbere aldean jaso nai zualako. SMitx Aranz 69n. Etxe barreneko egitekoak bakarrik nor-bere gain zirala. Munita 115. Zentzuak norbere jabetasuna galdu dunean. Etxde JJ 187. Mutil eder galanta norbere alboan eukiteko eretia daukanak. Erkiag Arran 110. Zintzo ta zuzen ondo betetzen / nor-beren eginkizunak. And AUzta 154. Bene benetan aundia baita / nor bere jabetasuna. Basarri 20. Norbera ardura bedi norbere buruaz. Vill Jaink 101. Norbere izkuntza ez jakitea lotsagarria dogula. BEnb NereA 136 (83 norberen). Nor bere buruari / zertan eman sonak? Olea 191. Bakoitzak izaten ditu / norbere adixkideak. Uzt Sas 119. Nor-bere buruaren bizia zaintzeko. Berron Kijote 193. Gauza ona da lan egitea / norbere etxetik urrean. FEtxeb 194. Horretan bakoitzak norbere taldeko eta eskolako kontuak esango dizkizu. MEIG IX 70. En DFrec hay 29 ejs. de norbere.
v. tbn. ArgiDL 124. Eguzk GizAuz 6. NEtx Antz 105. Gand Elorri 69. Zait Plat 118. Etxabu Kontu 15. Norberen: Zuzaeta 81. Zav Fab RIEV 1907, 543. CatLlo 62. Echta Jos 268. Kk Ab II 113. Enb 206. Zait Plat 136.
azpisarrerakoSense-4.1
(En casos de declinación derivados de norbere ).
Batez bere norberentzat egokijago diranak. Ur MarIl 6. Era berean artzen dute min iñoren umea norberetzat azi dutenak. Ag G 341. [Ondarrabi] Prantzia ta Españiaren erdiz-erdi, / biak norberentzat nai lutekean kabi. SMitx Aranz 211. Bere baitan lanak etzun arrazoibiderik norberetzako ezpazen. Etxde JJ 268. Danok norberetzako, Jaungoikoa guztientzako. EgutAr. (ap. DRA) Norberentzat eta aldamenekoentzat. Erkiag Arran 175.
norbera
0 / 0 aho >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper