OEH - Bilaketa

155 emaitza mirari bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
mirari.
tradizioa
Tr. Documentado en autores meridionales a partir de mediados del s. XVIII; al Norte lo hallamos en Harizmendi (con un sdo. no del todo claro) y en Xalbador. Hay miraari en fray Bartolomé (Ic I app. 13), J.J. Moguel y Añibarro (en éste junto a mirari ). Según el editor hay mirari en el Urteco de Lizarraga de Elcano. En DFrec hay 24 ejs. de mirari, meridionales.
sense-1
1. (V, G, L; Lar, , Dv (G), H (V, G), Zam Voc), miraari (V-gip) Ref.: A; Lh; Iz ArOñ (miráari) .
Maravilla, prodigio; milagro. "Admiración" , "maravilla", "milagro", "portento" Lar y Añ. " Miráari bat, cosa maravillosa" Iz ArOñ.
Esan zuen ona zala [argi ura] eta ez besterik. Au miraria! Ona baizik ez? Lar SAgust 12. Zer miraria! / Ama izanik, donzella / bait da garbia. GavS 12. Munduak ikusi duen mirari andi edo marabilla guztizkoetatik bat. Cb EBO 29. Bere debotoakin mirari andiak egiten zituen. Cb Just 127s. Mirari andiyak egiten zitubanian [San Ramonek] . Zuzaeta 59. Mirari, ekusteko ta milagro andiak egin zituan Jainkoak israeldarren bidezko joate onetan. Ub 25. Au da, Jangoikoak egin dituen mirari guzien artean andiena. Mg CC 194. Ez dabe mugarik Jesusen mirariak. LoraS 74. Alabeetako miraari guztien egillia. JJMg BasEsc 86. Nai leukiala, Jaungoikuak mirari edo milagro bategaz osatu dagijan. Astar II 18. Errosario santuan sartuten direan miraariak. EL2 228 ( EL1 214 mirariak ). Jerusaleneronz bazijoan, esan diran mirari eta onelako beste asko bidean egiñaz. Lard 391. Zelan gertau da mirari au? Echta Jos 360. Iruditxo onek mirari bat egin zuen. A Ardi 78s. Au ikusi ezkero, mirari, mirari! dearka asi zala. Belaus Andoni 22. Arek gura eban San Antoniok egunero mirariyak egitia. Kk Ab II 144. Ezaupide edo mirarien bat ikusi nai genuke. Ir YKBiz 165. Mirari orren parte eman zuten. Gand Eusk 1956, 215. Mirariaren miraria! Bilbao IpuiB 218. Nire arima eztago mirari baten zain. Arti MaldanB 204. Ez ninduen mirari batek / salbatu. Azurm HitzB 50. Umeek ere dakiten kondaira, [...] ez aatik Maomaren mirariak baiño egiagoa. Berron Kijote 67. Ospe aundia jadetsi eben onako mirariak. Onaind STeresa 100. Nik uste det naiko miraria izan genduala danok ere, gizon ura ainbestean gelditu zalako. BAyerbe 82. Gau hartako ekaitz, lur-ikara eta mirariek, adiskide, emazte eta eskalariaren esanek berbera adierazten diote. MIH 314. Inork mesede eta miraririk eskatuko ez dion erlikia bezala. (In MEIG VI 45 ).
v. tbn. AA III 494. Gco I 428. fB Ic I app. 25. MSIgn 343. Izt C 164. Ur MarIl 92. Aran SIgn 93. Zab Gabon 102. EE 1884b, 116. AB AmaE 129. Bv AsL 83. Arr May 152. Urruz Urz 27. Azc PB 42. Ag Kr 206. Zam RIEV 1907, 424. Enb 210. Alz Ram 87. Eguzk GizAuz 137. SMitx Aranz 223. Etxde AlosT 102. Mde Pr 342. Or Aitork 421. Gand Elorri 108. Vill Jaink 175. Gazt MusIx 170. Ibiñ Virgil 118. Lek SClar 121. NEtx LBB 378. Xa EzinB 77. Uzt Sas 307. Ataño TxanKan 173. Ayesta 106.
sense-2
2. Admiración.
Isabel zeure lenkusinia / dago mirariz beterik. Urqz 79. Beti begiratu izan deutsat miraririk andijenagaz zuben Erri sendo ta balorez andiko oni. (1856). BBatzarN 175. Ekarriko dituzubee zeuben gañera [...] amodijo eta mirarija <-eja>. (1856). Ib. 177.
sense-3
3. Admirable, maravilloso (?).
Misterio miraria, / egun zaiku kontatzen, / bi naturaleza dira, / elkargana iuntatzen. Hm 109.
sense-4
4. (Tras gen.).Maravilla (de), asombro (de).
Gazterik lirañena [...], zintzo, yakintsu, zur, gozo, guziakikoa, ta zeru guzien miraria. Lar SermAzc 47. Ontasun danen iturria, / Iltzeko gure egarria, / O eskutapen pozgarria, / Zeru ta lurren miraria. ArgiDL 160.
azpisarrera-1
EZ DA MIRARI. No es de extrañar. v. EZ DA MIRAKULU.
Alan, neure kristinaubak, ezta mirari Jaungoikua ain aserraturik egotia. Astar II 66. Orra or zer dan oñastarrija; ez da bada mirari egitia oi dituzan triskantzak. Ur Dial 118 (It mirari; Dv ez da beraz harritzeko, Ip ezta ordian izitzeko). Ez da mirari entzun neutsuzan berba andiak / neure burutik oraindik ezin kendutea. AB AmaE 136. Bazkalarteko deitu ditute / artara zazpi segari, / Mikel Eleder aietan danik / asmatzen ez da mirari. "No es milagro adivinar" . Or Eus 297. Ez da mirari lenbizikoak / il baziran garrez. Ayesta 87.
azpisarrerakoSense-1.1
Ez da mirari izateko gure biotz ain argal eta erkinak euki ez dagiela pekatuaren usteltasunik Jaungoikoaren Semearen aragi eta odolagaz gozoturik dagozanean.Itz Azald 158.
azpisarrerakoSense-1.2
--Sakristaua bere lo ete dago ba, kanpairik ez joteko? --Ez dozu ori bapere mirari. Ezkonbarria da-ta... Erkiag BatB 10.
azpisarrerakoSense-1.3
(Det. y en pasado).
Etzan miraria Anjelek, bere alabeak ereiten zituan lorak buruan ikutu eutsenean [...] malko lodi batzuk igortzitea. Ag Kr 222.
azpisarrera-2
MIRARI-IRUDI. Falso milagro. v. MILAGRO-ANTZ.
Deabruarekin bat eginda, mirari-irudiak edo milagro-antzak egiten zituztenak. Lard 68.
azpisarrera-3
MIRARIZ. (Lar, Añ, Hb). a) Milagrosamente, por milagro.
Jainkoa zitxekala mirariz. CatBurg 18. Jangoikoak izakiz ganera edo sobrenaturalmente eta mirariz obraetan ebala. Cb CatV 26. Mirariz edo milagroz agertu zan mundura. Zuzaeta 60. Eta nola jaio zen mirariz edo mirakulloz? Legaz 16. Milla aldiz luzatu eutsan galtzairua ta, / mirariz legez etzan geratu amaitua. AB AmaE 453. Bere beraren izate ostiya konsagraduan mirariz agertu eta ikusten zana. Itz Azald 166. Etzan Engrazia borreruen atzaparretan ill; bizi izan zan oraindik egun batzuetan mirariz bezela. Ag Serm 308. Bat batera, Lisboan aurkitzen da, mirariz. Belaus Andoni 13. Gure janari / Jaungoikozkua, / egin ziñana mirariz. Enb 105. Ez da bidezko Jaungoikoa tentatzea onen legez-kanpoko gauza bati ekiñaz; ezin bait-diteke onik atera, mirariz ez bada. Berron Kijote 216s. Gurasorik gabe, mirariz jaioa balitz bezala. MIH 293.
v. tbn. CrIc 22. Aran SIgn 41. Zab Gabon 100. Echta Jos 304. Inza Azalp 53. Or Mi 148. Mde Po 63. NEtx LBB 276.
b) Admirándose; con admiración.
Guztijak dagoz mirariz. "Grande sensación" (1864). BBatzarN 207. Mirariz begiratuten deutsubedala. (1866). Ib. 241.
azpisarrera-4
MIRARIZKO. (H (V, G)).
a) Admirable, milagroso.
Mirarizko obra au Espiritu Santuak legez, aiteak eta semeak egin ez eben? Cb CatV 70. Eta berba mirarizko onek esan ezkero, bago ostian ogirik, edo kalizan ardaorik? Oe 138s. Mirarizko Jangoikoaren semia. Zuzaeta 58. Konbersio edo biurrera mirarizko au. Mg CC 196. Teresaren egite santubak ta mirarizkuak. fB Ic II 298. Zorzi egun osoko kordegabetze mirarizkoa. Aran SIgn 29. Mariaren jaiotza mirarizkoa. Ag Serm 367. Mirarizko gaitasunaz zaindu ebala Josetxok Eladi olatupean. Echta Jos 260. Pozarren gengozala une atan bertan / mirarizko iturri eztitsu aretan. Enb 32. Bi ordu luze jarrai zioten / izar mirarizkoari. SMitx Aranz 60. Ez dut hemen hebreueraren mirarizko berpizkundeaz hitz egin nahi. Mde Pr 246.
v. tbn. Astar II 266. Lard 527. Ir YKBiz 88n. NEtx Antz 56.
Iruñen / erakutsi zenduan / mirarizko moduan, / indarra. MSIgn 344. Ekusirik zeruan, / mirarizko moduan, / gure jauna tronuan. Ib. 355.
b) Encantado.
Orixen da, jauna, aako mirarizko mairua, dudarik gabe. Berron Kijote 187 (v. tbn. 204). Agian dana mirarizkoa izango da bai, bart-arratseko mamuak bezela. "Todo debe ser encantamento". Ib. 200.
azpisarrera-5
ZER MIRARI DA, ZE MIRARI DA. ¿Qué hay de extraño?. Cf. EZ DA MIRARI.
Ze mirari da bada, gero alkar ez artutia! fB Ic III 348. Zer mirari da, bada, bestiak guri indamuz begiratutia? (1864). BBatzarN 207.
mirari
0 / 0 BIZI-MIRARI >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper