OEH - Bilaketa

70 emaitza ildo bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 ildo.
sense-1
(AN, BN-baig, Ae, S, R; Aq 730 (AN), Lecl, Arch VocGr, VocBN , Dv (BN), H, Foix ap. Lh.; h- L, BN, S; SP, Ht VocGr 424, Lar, Dv, H), illo (AN-5vill), bildo (Lecl, Arch UFH) Ref.: A; A Aezk 294; Lh (hildo, ildu); Lrq; Satr VocP (ildua) .
Surco (sentidos prop. y fig.); caballón, tierra levantada al borde del surco. "Sillon, etreceau [?]" SP. "Terrón" Aq 730 A. "Longue tranche de terre que la charrue a tournée au sol en y ouvrant un sillon" VocBN. "(BN), tranche de terre enlevée du sillon" Dv. "Surco que se abre con el arado en el campo y la tierra que al efecto levanta. Algunos (B, R), concretan su significación a sólo el surco, otros (BN, S), sólo al montón de tierra" A. "Los surcos reciben el nombre de illuak (Vera)" Caro EJ 5 (1951), 109. ""Ildu (S; Foix), partié labourée" Lh (sin duda deducido de un det. ildua). La var. bildo que traen Lecluse y Archu podría ser mala lectura o errata por hildo. v. ildaska, ildoka, ILDO-ERREKA. Tr. Documentado en textos de los dialectos centrales. En DFrec hay 44 ejs., meridionales.
Hildoa makhur eginen du, ezta hura goldelari on izanen. Ax 468 (V 303). Larre buru batetik bertzera hiru edo lau hildo itzuliko dituzu goldeaz. Dv Lab 329. Eskual-ildoan zango bat barna sartuko duenak eztu nahiko bertze zangoa frantses-ildoan axal gelditu. HU Aurp 220. Oihan handian [...] eman zuen azken hatsa, bainan langile ezin unhatuzko batek bezala, berak hanitzetan zioena "hildoaren gainean". Prop 1906, 121. [Sei mandok] ildoa urratzen zuten. Or Mi 90 (v. tbn. TAg Uzt 233 ildoa urratu). Sinismena begiak itsu doa; maitasunak ere lotaillua derama, ta yoan bear duten ildotik ez dire okertzen. Ib. 72. [Gandeler-zangoen] ildo hek. JE Ber 63. Goldean ari danak goldatz edo ildo edo erreka zuzena egin nai badu. Ir YKBiz 185n. Arzulo-ormaetan dauden artza eta bison-atzealdea. Ildoz marraztuak daude. JMB ELG 35. Orrelako eztenak ere baziran: naiz edenarentzat ildoarekin, naiz bage. Ib. 35. Idazleei esker, breizerak ildo berriak urratu ditu. Mde Pr 285 (v. tbn. en contexto similar Zait Plat 28). Aztarna ezabakaitz, bere ezpain lodixkote erdiezeak utzitako ildoa. Txill Let 62. Iraulen edo markan, ildo eta izaka zuzenak nahi zituen. Larz GH 1959, 85. Baitezpadako gauzetan batasun ori aitortuaz, nabari dirala [...] eliza-barrenean alako ildo bereziak. Vill in Gand Elorri 11. Hildoak / goldeak markatuak. Arti MaldanB 213. Aziak ildoetan ereiteko. Ibiñ Virgil 74. Batek bertzea ekartzen du eta ohartu naiz ene ildotik atera naizela. Xa Odol 39. Ildoak berdintzen badira, lur mokorrak lehertuz. Larre ArtzainE 196. Daramadan ildotik itzuri, beste zerbait, inork eskatu ez didana, ukituko dut bukatzeko. MEIG VI 86. Harako beste [liburu] hura ere [...] ildo beretsutik doa. MEIG IV 111. v. tbn. Gy 262 (h-). Ox 169. Zub 35.
azpiadiera-1.1
Argi-ildo luzea agiri da illunpeen erdian.Vill Jaink 181.
azpisarrera-1
ILDO HANDI. "(G), syn. de ildobidea" H.
azpisarrera-2
ILDOAREN BIZAR. "Ildoaren bizarrak (R-uzt), cierta grama que brota entre la tierra removida por el arado" A. v. ildapizar.
azpisarrera-3
ILDO-BIDE ( (H)), ILDABIDE ( (H)). "Sillon plus large que le sillon simple des deux côtés d'une planche de terrain à ensemencer" H.
azpisarrera-4
ILDO-BIHOTZ. "Portion plus profonde de terre qui soulève le soc après que la première tranche supérieure a été renversée" H.
azpisarrera-5
ILDO-BIZKAR (hi- T-L). Caballón, lomo de tierra entre dos surcos. v. ildarte.
Ildo-bizkarrak zangarteka igaroz. 'Les billons'. Or Mi 109. Lurra ebakiz ildo-bizkarrak iasotzen dituanak. Ibiñ Virgil 71
azpisarrera-6
ILDO-ERREKA (BN-baig, R-uzt; Dv (h-), H (s.v. erreka); ilderreka BN, S; VocBN, Dv (BN), H; h- Dv; (h)ilterreka S; hiltarreka Gèze Dv). Ref.: A (ildo-erreka, ilderreka, hilterreka); Lrq (iltherreka). Surco que se abre con el arado en el campo. "Sillon que la charrue trace" VocBN. "Vide du sillon" Dv. "Ilderreka, surcos que abre el ganado" A. v. ildaska.
Hortzek baderamate zoinek bere ilterreka berezia. Gatxitegi Laborantza 52 (ap. DRA).
azpisarrera-7
ILDO-JO. "Ildojo, -tze, écraser le sillon" Hb.
azpisarrera-8
ILDO-LERRO (SP (h-) A, H). "Le creux du sillon" SP. "Ildolerroa (L), syn. de ildabidea" H.
azpisarrera-9
ILDO-TXORI (R-uzt ap. A; Foix; -xori BN-arb-lab, S ap. A; H; ildaxori DRA). Aguzanieves. "Bergeronnette, [...] hochequeue" H. "Bergeronette" Foix.
Aphirilean agertzen zauku Eskual Herrirat hildo-xoria. Dass-Eliss GH 1924, 226. Ildoxori, errepititta eta beste holako hanitz xori. GaztAlm 1934, 54. (ap. DRA)
ildo
0 / 0 2 ildo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper