OEH - Bilaketa
39 emaitza garbai bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (37)
goiburua
garbai.
sense-1
1.
(V, G-goi ap. A; Lar, Lar in Aq 1316, Añ (V), Dv, H),
garbae (A).
"Arrepentimiento" Lar. "Pesar, dolor" Ib. "Douleur, affliction" Dv. "Arrepentimiento. Urdaia, janda garbaia (V-m) [tbn. en Mg PAb 123], tocino, después de comerle, arrepentimiento" A. Tr. Atestiguado desde Capanaga; hasta finales del s. XIX se documenta sólo en algunos autores vizcaínos (no se encuentra en Astarloa, fray Bartolomé y J.J. Moguel). A partir de esta época lo emplean tbn. algunos autores cultos no vizcaínos.
Garbaia edugi, egin dauelako, eta ez kunplidu. Cap (ed. 1893) 46. Pekatuen garbaiagaz. Cap 18. Emaiten deustazula neure pekatuen garbaia. Urqz 4. Damuari edo garbaia. Cb CatV 110. Bekatuen damuaria oso bat [...] garbai bizi bat. Añ EL1 25 (v. tbn. en contexto similar EL2 29, 45 y 239 bekatuen garbai zolia ). Artu dau Israelek betiko garbaia / euskeldun izateko gaur erabagia. (Interpr?). AB AmaE 27 (Dv traduce 'Israel est touché d'éternel repentir'). Iraindu dogulako daukagun garbai edo biotzmina. Itz Azald 139. Eleizak [...] ezarri ziyezten garbai-agiriyak . (pruebas de arrepentimiento). EEs 1913, 179. Garbai edo damua. KIkV 95. Au ikusirik nori etxako garbaiz ausiko bijotza? Enb 100. Badakartzu zuzendu-asmo zeatzik eta [...] egiazko garbairik ere. Ldi IL 88. Baña gogoak damu bat dizu: / anbat pekatuen garbai. SMitx Aranz 166. Ori zala ta garbaiz ta errukiz ikusten eban maisuak. Erkiag BatB 26.
v. tbn. CrIc 206. Zav Fab RIEV 1907, 531. CatArrig 87. A Ardi 115. GMant Goi 99. KIkG 73. Anab Usauri 91. Mde HaurB 50. Etxde JJ 265. Arriand Lc 24, 47.
"Arrepentimiento" Lar. "Pesar, dolor" Ib. "Douleur, affliction" Dv. "Arrepentimiento. Urdaia, janda garbaia (V-m) [tbn. en Mg PAb 123], tocino, después de comerle, arrepentimiento" A. Tr. Atestiguado desde Capanaga; hasta finales del s. XIX se documenta sólo en algunos autores vizcaínos (no se encuentra en Astarloa, fray Bartolomé y J.J. Moguel). A partir de esta época lo emplean tbn. algunos autores cultos no vizcaínos.
Garbaia edugi, egin dauelako, eta ez kunplidu. Cap (ed. 1893) 46. Pekatuen garbaiagaz. Cap 18. Emaiten deustazula neure pekatuen garbaia. Urqz 4. Damuari edo garbaia. Cb CatV 110. Bekatuen damuaria oso bat [...] garbai bizi bat. Añ EL1 25 (v. tbn. en contexto similar EL2 29, 45 y 239 bekatuen garbai zolia ). Artu dau Israelek betiko garbaia / euskeldun izateko gaur erabagia. (Interpr?). AB AmaE 27 (Dv traduce 'Israel est touché d'éternel repentir'). Iraindu dogulako daukagun garbai edo biotzmina. Itz Azald 139. Eleizak [...] ezarri ziyezten garbai-agiriyak . (pruebas de arrepentimiento). EEs 1913, 179. Garbai edo damua. KIkV 95. Au ikusirik nori etxako garbaiz ausiko bijotza? Enb 100. Badakartzu zuzendu-asmo zeatzik eta [...] egiazko garbairik ere. Ldi IL 88. Baña gogoak damu bat dizu: / anbat pekatuen garbai. SMitx Aranz 166. Ori zala ta garbaiz ta errukiz ikusten eban maisuak. Erkiag BatB 26.
v. tbn. CrIc 206. Zav Fab RIEV 1907, 531. CatArrig 87. A Ardi 115. GMant Goi 99. KIkG 73. Anab Usauri 91. Mde HaurB 50. Etxde JJ 265. Arriand Lc 24, 47.
azpiadiera-1.1
Oben-garbaiaz / anai-besarka / emon daiogun / alkarri.Enb 106 (v. tbn. 93, 104, 105 oben-garbai).
sense-2
2.
(Uso adj.).
Arrepentido.
Cf. infra GARBAI IZAN.
Damututa zegoan Patxi. [...] Krispiñ etzan lapur garbaia, Patxi bezela. Ajolik ere etzitzaion. Osk Kurl 193.
Damututa zegoan Patxi. [...] Krispiñ etzan lapur garbaia, Patxi bezela. Ajolik ere etzitzaion. Osk Kurl 193.
azpisarrera-1
GARBAI IZAN.
v. 1 garbatu.
a)
(Aux. intrans.). "Arrepentirse, dolerse, pesar: biyotzez garbai naiz, me pesa de corazón. Compungirse" BeraLzM.
Artzainak dei ta ardi gaizoa arenganaino / bêka doa lotsa dala, damu, garbai. A Ardi 112. Beronek garbai dan biotzetik / sortzen dau negar-malko iñontza. GMant Goi 69. Iraindu zaitudalako, biotz-biotzez garbai ta damu naz. KIkV 116. Garbai da beste norbait maitatu eza. Ibiñ Virgil 34. Zorrez gauden ezkero / zugan gara garbai. Ayesta 120.
b)
(Aux. trans.). Arrepentirse.
Ezin geiagoan garbai ta damu det nere maiteena zeran Jaun ori iraindu ta naigabetua. KIkG 84.
Artzainak dei ta ardi gaizoa arenganaino / bêka doa lotsa dala, damu, garbai. A Ardi 112. Beronek garbai dan biotzetik / sortzen dau negar-malko iñontza. GMant Goi 69. Iraindu zaitudalako, biotz-biotzez garbai ta damu naz. KIkV 116. Garbai da beste norbait maitatu eza. Ibiñ Virgil 34. Zorrez gauden ezkero / zugan gara garbai. Ayesta 120.
Ezin geiagoan garbai ta damu det nere maiteena zeran Jaun ori iraindu ta naigabetua. KIkG 84.
azpisarrera-2
GARBAIZ-GARBAIZ.
Con mucho arrepentimiento.
Auxe da Simonek Ama maite orri, / iragarri eutson samin-aiotza, / ta neure obenez egiña dalarik / garbaiz-garbaiz daukat ene biotza. GMant Goi 62.
Con mucho arrepentimiento.
Auxe da Simonek Ama maite orri, / iragarri eutson samin-aiotza, / ta neure obenez egiña dalarik / garbaiz-garbaiz daukat ene biotza. GMant Goi 62.
azpisarrera-3
GARBAIZKO
(Adnom.).
Garbaizko lorea. "Flor del arrepentimiento" . Laux BBa 70.
Garbaizko lorea. "Flor del arrepentimiento" . Laux BBa 70.
garbai
-
garbai....
-
1. (V, G-goi ap. A; Lar, Lar in Aq 1316,...
-
Oben-garbaiaz / anai-besarka / emon daio...
-
2. (Uso adj.). Arrepentido. Cf. infra GA...
-
GARBAI IZAN. v. 1 garbatu. a) (Aux. intr...
-
GARBAIZ-GARBAIZ. Con mucho arrepentimien...
-
GARBAIZKO (Adnom.). Garbaizko lorea. "Fl...
0 / 0 GARBAI IZAN >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
