OEH - Bilaketa
44 emaitza aitatxi bilaketarentzat
Sarrera buruan (5)
Sarrera osoan (39)
- adin
- aho
- aitaatxi
- aitabitxi
- aitaxo
- aitona
- amatxi
- 1 amaño
- arrapailots
- bakant
- bataio
- eguzki
- etxaldetto
- eztiki
- galeria
- gazaita
- gerizatu
- haia-haia
- hirugarren
- 1 huts
- 1 iduri
- ilobaso
- izenketa
- jaugin
- kexarazi
- kontraesposa
- larderia
- lehenkusi
- lodi
- mintzo
- mundu
- oihutu
- osaba
- pleinu
- samur
- tronpatu
- ukatu
- zilo
- zimur
goiburua
aitatxi.
tradizioa
Tr. Usado por septentrionales y baztaneses. Es tratado generalmente como nombre propio, sin artículo.
sense-1
1.
(L-côte-sar, BN-arb-lab; Arch VocGr , H, VocB ; aitetxi B),
aitaatxi (BN-arb)
Ref.:
A (aita besoetako);
EI
352;
Satr CEEN
1969, 85;
Gte Erd 59
.
Padrino. " Aitatxin urak berekin ditu [= 'se parece a su padrino'] (BN-baig)" Satr CEEN 1969, 85. v. aitabitxi, apaidin.
Itzulipurdika dabiltza, pestaliarren zangoen artetik, aitatxi, amatxi, amañoa bera erortzer baitira. Ox 41. Aitatxi diru-gabe, aur buru-gabe. (B). A EY I 186. Aitatxi ximurre, aitatxi ximurre. (B). Ib. 186. --Hasian-hasi, zertako ez egin bathaioko bazkaria? --Aitatxi eta amatxirik gabe? Lf Murtuts 53. Osaba eta aitatxi zuen fraide xahar bat hil. Iratz 171. Zuk ninduzun bataioan besotan atxiki. / Zuk ninduzun Jainkoari eman amultsuki. / Bihotz hunek zer dautzun zor, Aitatxi, balaki! Ib. 171.
Padrino. " Aitatxin urak berekin ditu [= 'se parece a su padrino'] (BN-baig)" Satr CEEN 1969, 85. v. aitabitxi, apaidin.
Itzulipurdika dabiltza, pestaliarren zangoen artetik, aitatxi, amatxi, amañoa bera erortzer baitira. Ox 41. Aitatxi diru-gabe, aur buru-gabe. (B). A EY I 186. Aitatxi ximurre, aitatxi ximurre. (B). Ib. 186. --Hasian-hasi, zertako ez egin bathaioko bazkaria? --Aitatxi eta amatxirik gabe? Lf Murtuts 53. Osaba eta aitatxi zuen fraide xahar bat hil. Iratz 171. Zuk ninduzun bataioan besotan atxiki. / Zuk ninduzun Jainkoari eman amultsuki. / Bihotz hunek zer dautzun zor, Aitatxi, balaki! Ib. 171.
sense-2
2.
(AN-burg, L, B, BN; aitetxi B)
Ref.:
EI
351s;
Eusk
1928, 118;
Echaide Nav 216;
Izeta BHizt2 (aitetxi)
.
Abuelo. " Nere aitetxik adin aundie du " Izeta BHizt2. v. aitaso, aitona. .
Oraiko haurreri ez zaizkote lehengo ixtorioak gustatzen, eta aitatxi edo amatxi bururatu gabe lokhartzen dire. Zerb Ipuinak 154. Haurrak, ilobasoak, aho xilora oraino beren Aitatxi onari beha zagozkiolarik. Barb Sup 166. Egun, ganen haiz aitatxiren ikustera, heian pulliki den jakitera. "Tu vas aller voir grand-père" . Barb Leg 146. Hila kausitu zuen bere aitatxi. Ib. 146. Ikusi dugu aitatxi kalerietan eguzkia artzen. TP Kattalin 196. Hor aitatxik noiztenka hartzen duen hatsa! Herr 24-11-55 (ap. DRA ). Biziki polita da ipui ori, aitatxi, baiñan negar egiten dut. Etxde JJ 92. Gogorat jin zitzauzkun aitaatxiren supazter-xokoko lamin eta arima herratuen ixtorio latzak. Larz GH 1959, 91. Frantsesen aitatxi edo bederen aitaxo hango "auzapez" egonak baitziren. "Le grand-père ou du moins l'aïeul" . Ardoy SFran 60. Etxeko amatxi, aitetxi edo etxeko zaharren batek erraten dio hori aurrari. Izeta ( in EZBB I 55 ). Nere aitatxi Lezon sortua / --han esaten dute jaio--. Mattin 43. Zure anaiaren edo aitaxiren edo auzoko Kattalinen berriak. Larre ArtzainE 266.
Abuelo. " Nere aitetxik adin aundie du " Izeta BHizt2. v. aitaso, aitona. .
Oraiko haurreri ez zaizkote lehengo ixtorioak gustatzen, eta aitatxi edo amatxi bururatu gabe lokhartzen dire. Zerb Ipuinak 154. Haurrak, ilobasoak, aho xilora oraino beren Aitatxi onari beha zagozkiolarik. Barb Sup 166. Egun, ganen haiz aitatxiren ikustera, heian pulliki den jakitera. "Tu vas aller voir grand-père" . Barb Leg 146. Hila kausitu zuen bere aitatxi. Ib. 146. Ikusi dugu aitatxi kalerietan eguzkia artzen. TP Kattalin 196. Hor aitatxik noiztenka hartzen duen hatsa! Herr 24-11-55 (ap. DRA ). Biziki polita da ipui ori, aitatxi, baiñan negar egiten dut. Etxde JJ 92. Gogorat jin zitzauzkun aitaatxiren supazter-xokoko lamin eta arima herratuen ixtorio latzak. Larz GH 1959, 91. Frantsesen aitatxi edo bederen aitaxo hango "auzapez" egonak baitziren. "Le grand-père ou du moins l'aïeul" . Ardoy SFran 60. Etxeko amatxi, aitetxi edo etxeko zaharren batek erraten dio hori aurrari. Izeta ( in EZBB I 55 ). Nere aitatxi Lezon sortua / --han esaten dute jaio--. Mattin 43. Zure anaiaren edo aitaxiren edo auzoko Kattalinen berriak. Larre ArtzainE 266.
azpisarrera-1
AITATXI-AMATXI
(Pl.). Abuelo y abuela.
Ordu da erran dezagun horgo zirela gure Sainduaren aitatxi-amatxiak, Arnalt edo Eñaut eta Guillermina. Ardoy SFran 41. Han hoinbeste lehen kusi izanez gure aitatxi amatxien ganik. Larre ArtzainE 56.
Ordu da erran dezagun horgo zirela gure Sainduaren aitatxi-amatxiak, Arnalt edo Eñaut eta Guillermina. Ardoy SFran 41. Han hoinbeste lehen kusi izanez gure aitatxi amatxien ganik. Larre ArtzainE 56.
azpisarrera-2
AITATXI-LAGUN.
Luzaiden aitatxi ta amatxik, bataiatzean, aitatxi-laguna ta amatxi-laguna eramaten zituen [...]; Credoa erraten zutelarik, berak uts egiten bazuen, lagunak Credoa uts bage errateko. "Solían llevar cada cual su acompañante" . A EY I 187.
Luzaiden aitatxi ta amatxik, bataiatzean, aitatxi-laguna ta amatxi-laguna eramaten zituen [...]; Credoa erraten zutelarik, berak uts egiten bazuen, lagunak Credoa uts bage errateko. "Solían llevar cada cual su acompañante" . A EY I 187.
azpisarrera-3
AITATXI-OPIL
(B; aitetxi- B). Ref.: A; Izeta BHizt2 (aitetxi-opil). "Pan especial que los padrinos regalan a sus ahijados por Pascua de Resurrección. Aitetxi-opil goxa yan dugu aurten" Izeta BHizt2. v. tortel.
azpisarrera-4
AITATXI XAHAR.
"Aitatxi xaharra y amatxi xaharra es la manera de referirse a los abuelos (BN-baig)" Satr CEEN 1969, 181.
aitatxi
-
aitatxi. Tr. Usado por septentrionales y...
-
1. (L-côte-sar, BN-arb-lab; Arch VocGr ...
-
2. (AN-burg, L, B, BN; aitetxi B) Ref.: ...
-
AITATXI-AMATXI (Pl.). Abuelo y abuela. O...
-
AITATXI-LAGUN. Luzaiden aitatxi ta amatx...
-
AITATXI-OPIL (B; aitetxi- B). Ref.: A; I...
-
AITATXI XAHAR. "Aitatxi xaharra y amatxi...
0 / 0 AITATXI-AMATXI >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
