7.8. MONTORI/BERORIZE
Bortuko bizitza
Bortuko olha inguruan diren lurrak nola deitzen diren esaten du lekukoak bai eta ere olhan sartzean nahitaez erran beharreko formula. "Benedikamus" erraten ez zuen mutikoari, ur untzia jaurtikitzen zioten olhako lagunek.
INK.: Gio bestenez antxiak eta beste nunbaitetik igaiten ziren edo...?
LEK.: Lehen bai eta oai oro boti tie, lehen bai antxiak apart eta axur' ürrüxak apart axurt-herria baziã eta antxütegi, oai boti tük oro.
INK.: Antxütegia eh bazen?
LEK.: Bai, bai, axurterri bazian, axurien, axuriak apart zütian, lekhü batetan, lekhü batetan, eta goizan, goizan, ilhertze edo bibibilkaxeta eta phartiaazte eta arratsen berriz biibilkatzera artzaña bazuan ar eta jüntatzera.
INK.: Zuk erranik eta, muthikoa, gaztea, artzain gaztea urarekin jiten zelarik, otoitz egin behar zuen, zerbait erran behar zuen olhan sartzean?
LEK.: Benedikamus! benedikamus!
INK.: Ba, eta agitu zaizu egitea?
LEK.: Ba, egiten, kostüma hartzen hin, eta gio bazian hor tranpa bat, badakik, ahanzten bazian, ahanzten bazian, lagünak, lagünek zeoa hartzen zieian brust! husten: -hur eztük xãhü! Habilua beste zerotara baten xerkha! ba bekhan egiten zen ba hoi
INK.: Benedikamus.
LEK.: Benedikamus, kostüma hua zian olhan sartzian.
INK.: Ütürria, hura aski urrun zen olatik?
LEK.: Ez, gük ezkünian inobretan hürrün; zuñ olhetan aski hürrün zian, üdan ttipitzen beitzen, hua behar zian haidürü egon zeoa betha ledin.
boti |
nahasirik |
antxü |
ardi gazte |
axurtherri |
bortuan axuriak dabiltzan |
olha inguruko eremu berezia |
|
habilua |
habil |
xahü |
garbi |
bazian |
bazen + toka |
zütian |
ziren + toka |
ilhertze |
barreatze |
zeoa |
ur-untzia |
kostüma |
ohitura, usaia |
hin |
huen |
zieian |
zuten + toka |
hur |
ur(a) |
zerotara |
untzitara |
ezkünian |
ez ginuen + toka |
zuñ |
zonbait |
inobretan |
oso, hanitz |