Ohiko euskal mintzamoldeen antologia

Larraine - Atlasa - Ohiko euskal mintzamoldeen antologia

7

<< Hasiera

7.5. LARRAINE     

Erphai

Oihenartek jadanik 17. mendean dokumentatzen dituen bi hitzen glosa egiten du lekukoak: 'erphai' eta 'athün'. Lehen hitza noiz erabil daitekeen azaltzen du lekukoak 'erphai' hitza jendeaz ez ezik lainoez ere 'egarten' duelarik. Bigarren hitzaz, hiztegiek ekartzen ez duten ñabardura ematen du: izatekotz 'sens de l'orientation' erran nahi luke orduan 'athün' hitzak bai eta ere 'constance'.

LEK.: Eta ziek eztüzieia, heben beste zerbait, hemenko aldian, erphai, eztüzieia?

INK.: Erbail.

LEK.: Erphai.

INK.: Ez da norbait pixka bat gaizki emanik?

LEK.: Ez, ez ez, ez, erphai, deitzen dizügü hoi erphai, gük üsü egarten den üskal hitz bat düzü: erphai. Oai süposatzen dit eta gü eta ai gütützü bazkai hun batetan eta jiten düzü hor norbait zeian, eta norbait üngüian so, eta prefosta, inbeia zikezien jan hek e buxi bat eta ez gük erraiten eta huk üngüian erphai egoiten zaitzü, aidürü, ez erranen: jar hadi gurekin.

INK.: Ea noiz deituko duzun ….

LEK.: Bai, erphai düzü hua. Hala hala olluk e, bazkatü nahi dienien, badakizü, hor ai dütützü bazkazaliaen erphai deitzen dizügü.

INK.: Olloak, eta gero hurrunago axeria erpai?

LEK.: Axeia?

INK.: Axeria erpai erranen da hor ibiltzen?

LEK.: Axeia e erphai düzü, bai, erphai, goaita bethi goaita erphai, erraiten dizügü erphai eta hala hala zeak e, lanhuak büiltaka, naba huak, ikhusten beitütügü büiltaka han eta kukustaka eta ah! lanhuk erphai tiagü, erraiten dügü hua e lanhuk erphai tük, üsü erphai aiphatzen dizügü hemen gañen.

ziek

zuek (hemen Manex jendeaz ari da, inkestaegileak ez baitu Zuberoan sortzeko zortea izan)

üsü

maiz, ardura, sarri

egarten

erabiltzen, baliatzen

dit

düt + zuka

gütützü

gira (gara) + zuka

zeian

zerean

so

begira

prefosta

bistan da

inbeia

gogoa

zikezien, zuketen + zuka

 

buxi bat

poxi ba, apur bat

huk

Hura +k

büiltaka

noiztenka, artetan

naba

ordoki, zelai (ibarreko zolan)

hemen gañen

gain postposizioak inesiboa nahi du eta ez genitiboa.

 

Athüna  edo athün hitzak zer  erran nahi duen

 

Ah athüna, hua zea düzü, eta, zonbaitek eta athün izigarria badizie eta ülhünpe beltzian e lanpa-sakholaik gabe junen tützü xux… eta khausitüko dizie been bide ezagütia, hua athüna deitzen düzü. Edo bestelan beste gisa batetat e bai, badakizü, istoia hok egün hoitan ezpeitira jerraiki hola bena zonbaitek deus eztizie eta khasüik hoier egiten, istoia hoier jerraikitzen bate e eta athünik gabeko jentik deitzen titzie, ezpada eta zerai egüneko egüniai jerraikitzen, ze zertan direnetz, hola jente athüngabiak deitzen tüzü, ikusteko zer hua düzü, ülhünpian ikhusteko.

ülhünpe

ilunbe

junen

joanen, joango

lanpasakholako

boltsako-argia

beste gisa batetat

beste gisa batetara, beste molde batez, beste manera batez, beste era batez

jerraiki

jarraiki

deus

ezer

bate e

bat ere

khausitü

1. Lortu, erdietsi . 2. Atzeman, arrapatu

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper