JAGONET galde-erantzunak
Aditzaren jokabidea: subjuntiboa eta –tzeko (agindu dizut isilik egon zaitezen / isilik egoteko)
1. ’Atariko proba’ batean hau agertu zen:
Behin eta berriz agindu dizut…
- a. …
- b. Isilik egon zaitezen
- c. Isilik egoteko.
Horien artean, c) aukera ematen zen ontzat. Baztertzekoa al da b) aukera?
2. Bestalde, askotan entzun dut, zenbait euskalkitako tradizioan, subjuntiboko esaldietan -(e)n forma dela nagusi, eta -(e)la apenas agertzen dela. Egia al da hori?
1. Ez, b) aukera ez da baztertzekoa. Beste kontu bat da maizago erabiltzea perpaus jokatugabea (-t(z)ea, -tz(e)ko) subjuntiboko laguntzailea baino.
2. Bigarren galdera dela eta, Euskal Gramatika. Lehen Urratsak V, 134. or. liburukian, hau esaten da laburpen gisa: "Jarrera adierazten duten perpausetan eta nahia edo guraria adierazten dutenetan -(e)n da ohikoena, azken horietako batzuetan -(e)la ere agertzen den arren, mendebaldean batez ere.
Eskaera eta agindua adierazten dutenetan, berriz, kontuak bana dabiltza: Hegoaldean -(e)la da ohikoena eta Iparraldean -(e)n, azken horretan aginduetan-eta inoiz -(e)la ere agertzen den arren.
Aditz nagusitik bereziz bezala perpaus lokabeen antza hartzen dutenetan, berriz, -(e)la da ohiko menderagailua".
Horrez gainera, ikus hauek ere: "Helburua adieraztea: Subjuntiboa eta -tzeko (ikus nezan / ikusteko)" (JAGONET), "Aditzaren jokabidea: subjuntiboa (joan zaitezen esan dit / joan zaitezela esan dit)" (JAGONET), "Aditzaren jokabidea: subjuntiboa (opa diogu zeruan goza dadila / goza dadin)" (JAGONET), "Aditzaren jokabidea: subjuntiboa eta -tzeko (gogoratzeko / gogora nadin / gogora nadila esatera etorri)" (JAGONET), "Aditzaren jokabidea: subjuntiboa (eskatu, agindu, gomendatu, proposatu, aholkatu …dadila /dadin)" (JAGONET), "Aditzaren jokabidea: subjuntiboa eta -tzeko (izorra gaitezen / izorratzeko egin dute)" (JAGONET).
Informazio gehigarria:
Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
