Ba al da erabilera-desberdintasunik jarraitu eta jarraiki aditzen artean? Zein dira jarraiki aditzaren iraganeko forma trinko zuzenak euskara batuan? Zilegi al da darraiote erabiltzea (Nor-Nori-Nork edo dio aditz gisa)?
1. Bada desberdintasunik bien erabileran. [OEH:jarraiki] sarreran azaltzen denez, jarraiki ekialdeko tradiziokoa da, batez ere; [EH:jarraitu], berriz, mendebaldekoa. Gainera, jarraiki aditza da eta zaio moduan erabili izan da; baina jarraitu bietara erabili izan da, da/zaio eta du/dio moduan: XVIII. mendetik aurrera nagusitu da du/dio era mendebaldean. Horregatik arautu zen honela Euskaltzaindiaren Hiztegian:
jarraiki, jarraikitzen. da/zaio
jarraitu, jarrai(tu), jarraitzen. du/dio ad.: lanean jarraitu du; Jesusi jarraitu dio.
2. Aditz trinkoei dagokienez, ez da erabili izan Nor-Nori-Nork (dio) paradigma, baizik Nor-Nori (zaio). Euskaltzaindiaren argitalpenetan, bai Euskal Gramatika. Lehen Urratsak II, 262. or., bai Euskal Aditz Batua, 105. or. liburuan (105. or.), iraganeko adizki hauek jaso dira: ninderraion, hinderraion, zerraion, ginderraizkion, zinderraizkion, zindarraizkioten, zerraizkion.
3. Gaur egungo araudiari jarraituz, darraiote erabili ordez, darraie (polizia lapurrei darraie) edo darraizkio (poliziak lapurrari darraizkio) erabili behar da. Badira tradizioan, hala ere, darraiote erabili izan duten idazleak (Añibarro, Larregi, Xurio).
Horrez gainera, ikus hau ere: "Aditzaren jokabidea: jarraitu/jarraiki (zaio/da/du)" (JAGONET).
Data: 2020-05-14
Informazio gehigarria:
Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > trinkoak
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.