Zuzena al da baino, bainan, bainon esatea baina esan ordez?

Frantzisko Asiskoaren Kantika euskaratzean, anaia eguzkia, arreba ilargia, anaia sua, arreba ura, anaia haizea... erabili izan da. Egokiak al dira izendapen horiek, ala gaztelaniazkoen kalkoak?

Zein da bakarrik eta bakarraren arteko ezberdintasuna?

*Benetazko ez, baizik benetako erabiltzeko erabakia, beste zein hitzetara zabaldu dezakegu?

Egoki egina al dago adibideokin egin dugun zuzen/oker sailkapena?

honako erabakiekin (oker?)

honako erabakiokin (zuzen)

honako erabaki hauekin (zuzen)

Aitak auto berria erosi du (zuzen)

Aitak auto berri bat erosi du (oker)

Normalean auto bakarra izaten dugu; beraz bat, sarriegitan, batere beharrik gabe erabili ohi dugu. Baina, halabeharrez, bigarren automobila balitz, Aitak beste auto bat erosi du izango litzateke esaldi zuzena, ezta?

Zuzena al da berak izenordainaren erabilera bi esaldi hauetan?

Amak denok maite gaitu, eta berak maite gaituen bezala elkar maita dezagun nahi du.

Amak denok maite gaitu, eta berak bezala maitatu nahi nuke.

Euskara batuan erabiltzekoak dira norberaren eta norbere? Edo nor bere erabili behar da? Euskaltzaindiak arautua du norberaren deklinabidea?

“Bat bakarrik agertzen denean eta beste hitzaren agerraldi baten eraginpean dagoenean, gaur egun ere forma mugatuan gertatzen da, batez ere Hegoaldean, eta badirudi horrelakoak gomendatu behar direla euskara baturako (batarengan eta bestearengan, batari nahiz besteari...)” dio arauak.

NOR kasuan, agian, ez da hain arrotza gertatzen, baina beste kasuetan urrunegi doala iruditzen zaigu. Adibideak:

Batek (batak!) ostikoa eman dit eta besteak masailekoa.

Bati (batari!) ezetz esan diot eta baietz besteari.

Bi lagunen etxeetan izan naiz; batenean (batarenean!) hamaiketakoa egin dut eta bazkaria bestearenean.

Batekin (batarekin!) badakit zer egin, baina bestearekin ez.

Batengana (batarengana!) pozik joaten naiz, ez ordea bestearengana.

3. pertsonari dagokionean berezkoa esaten den bezala, zuzena al da neurezkoa erabiltzea 1. pertsonan? Adibidez: Bertsolariak etorria berezkoa duen bezalaxe, nik hori neurezkoa dut.