JAGONET bilaketa

57 emaitza bilaketarentzat

Aditzaren jokabidea: behartu (egitera/*egiten behartu)

Zein da erabilera zuzena: Lana ongi egitera behartu zuten ALA Lana ongi egiten behartu zuten / Ikustera behartu naute ALA Ikusten behartu naute?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > erregimena, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: bota (*uretara bota zen / uretara bota zuen bere burua)

Onargarria al da Mutikoa uretara bota zen esaldia? Izan ere, Labayru Hiztegiak dioenez, "bota, da, dau: echar(se), tirar(se), arrojar(se), lanzar(se)" erabil daiteke.

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenordainak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: damu izan (zaio/du/dio)

Argibideak nahi nituzke damu izan aditzaren erabileraz.

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak-aditzak > komunztadura, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: subjuntiboa eta -tzeko (izorra gaitezen / izorratzeko egin dute)

Zuzena al da Nik ez dut uste gu IZORRA GAITEZEN egiten dutenik, baina kalte egiten digute esaldia?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: sentitu (da/du)

Zuzenak al dira sentitu aditzaren hiru erabilera hauek?

1. Estu hartuta daukatela sentitzen du.

2. Faxisten biktima sentitzen da.

3. Gazterik sentitzen naiz.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Helburua adieraztea: -rako, -rentzat /-tzeko (etxerako / etxearentzat / etxea erosteko)

Egoeraren arabera, etxearen edo etxeko erabiltzen dugu: etxearen neurriak, etxeko leihoak... Horrela jokatzen al da NORAKO eta NORENTZAT kasuetan ere? Adibidez: Diru hau etxea erosteko da, eta beste hori, autoa erosteko. Testuinguru horretan, zuzena al da Diru hau etxearentzat da, eta beste hori, autoarentzat esaldia?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > izenak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

“Nora/zertara” adieraztea: -ra/-rat  (mendirat, etxerat; egiterat, jaterat)

NORA kasu-markan -rat erabil daiteke arauz euskara estandarrean: mendirat, etxerat, basorat... Baina galdegaia ZERTARA denean ere -rat erabil al daiteke (egiterat, jaterat, jolasterat), ala jolastera, jatera, egitera paratu behar da nahitaez?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > izenak, perpausa > osagarriak

Lexikoa: omen (Bihar euria egingo omen duela esan du)

Honako bi esaldi hauek egokiak dira, gure ustez:

Bihar euria egingo duela entzun dut.

Bihar euria egingo omen du.

Baina honako hau egokia al da?:

Liernik esan du bihar euria egingo omen duela.

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: ahalera (ditzakeela/*ditzakela)

Ahalerako aditzei –(e)la subordinazio-atzizkia nola gehitzen zaien jakin nahi dugu: Badakizue deabruak mila forma har ditzakeLA/ditzakeELA.

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: nahi izan /nahiago izan (indabak jan nahi ditut / nahiago *ditut)

Indabak jan nahi ditut esaten badugu, zergatik ez esan indabak jan nahiago ditut?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper