JAGONET bilaketa

62 emaitza bilaketarentzat

Lexikoa: berri, susmo, seinale (ezkondu delako berria / ezkondu den berria)

Zalantzarik ez dut forma hauen zuzentasunaz: ezkondu delako berria, hori gaizki dagoelako ustea oso zabaldua dago; baina ez dakit beste hauek zuzenak ote diren: zerbait larria gertatu den susmoa dut, ordainduko ez didaten beldur naiz, hemengoa den seinale

Zalantza-mota: morfologia > kalko baztergarriak, lexikoa > orokorra, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > izenak, hitzak > menderagailuak, joskera > kalko baztergarriak, perpausa > osagarriak

Denbora adieraztea: -ko (erori nintzenekoa / erori nintzen unekoa)

Batzuek diotenez, -(e)neko delakoa baztergarria da. Hala bada, zergatik sartu da forma hori? Ez da inondik ere beharrezkoa? Beti da gaitzesgarria? Ez al dago ondo gogoratzen duzu ni uretara erori nintzenekoa esaldia?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > denbora

Modua adieraztea: -la, -larik

Moduzkoetan -(e)larik menderagailua erabil daiteke?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > menderagailuak, perpausa > modua

Aditzaren jokabidea: subjuntiboa (etor dadin / etor dadila esan dit)

Subjuntiboko adizkiek -(e)n atzizkia hartzen dute, batzuetan, eta beste batzuetan, -(e)la.

Noiz erabili -(e)n eta noiz -(e)la? Etor dadin ala etor dadila? Joan zaitezen esan dit / joan zaitezela esan dit? Biak onartzen dira? Noiz bata eta noiz bestea?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Denbora adieraztea: -z geroztik (etorri denez geroztik / etorri zenez geroztik)

Gramatikalki okerrak al dira ondorengo bi perpaus hauek?

  1. Etorri denez geroztik ez da bisitan etorri.
  2. Orain dela hiru urte etorri denez geroztik ez da bisitan etorri.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > adberbioak, hitzak > menderagailuak, perpausa > denbora

Modua / baldintza /denbora adieraztea: -z, -z gero

Argitu bi erabilera horien arteko aldea.

Zalantza-mota: sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza, perpausa > denbora, perpausa > modua

Joskera: nola…-n/bait-

Zer eratako perpausak eratzen dira egitura horrekin?

Zalantza-mota: sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > galdetzaileak, hitzak > menderagailuak, perpausa > kausa, perpausa > modua, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: egon, ibili (hori jango nukeenean nago; etxea salduko lukeenean dabil)

Idia adar eta guzti jango nukeenean nago (zuzen)

Etxea salduko lukeenean dabil (zuzen)

Forma horiei eta antzeko esaldiei buruzko argibiderik ez dugu aurkitu inon.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak > menderagailuak

Helburua adieraztea: -tzearren,  -tzeagatik

Forma horien erabilera, helburua adieraziz, gogorra egiten da. Azaldu, mesedez, eta eman adibideak.

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > kausa

Kausa adieraztea: zergatik… -n

Zergatik …-(e)n edo -(e)n gabeko formak onargarriak al dira? [EGLU III:182] liburukian, literaturako adibideak ageri dira, menderagailu zein lokailu gisa. Egitura horrek duen debekua eta fama txarra desagertzea komeni al da? Izan ere, Euskaltzaindiak EGLU IIIan azaltzearekin nolabaiteko onespena eman diola dirudi. Hala bada, argiago esaterik merezi al du?

Zalantza-mota: sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > galdetzaileak, hitzak > menderagailuak, perpausa > kausa

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper