JAGONET bilaketa

36 emaitza bilaketarentzat

Baldintza adieraztea: -la/-larik (Ezeren okerrik ez duela…)

Ezeren okerrik ez duela, pilotari bikaina aterako da (zuzen)

Ezeren okerrik ez baldin badu, pilotari bikaina aterako da (zuzen)

Horiek biak elkarren sinonimoak dira. Kontua da, gure eskuetatik hamaika liburu eta gramatika pasatu arren, oraindik ez dugula aurkitu baldintzazko -(e)lari buruz ezertxo ere.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza

Baldintza adieraztea: -tzekotan

Joatekotan (baldintza) eta joango bagara esanahi berekoak al dira?

-tzekotan baldintza?

-tzekotan = -z gero noiz?

-tzekotan: nahia ere adierazten du?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, perpausa > baldintza

Aditzaren jokabidea: ba- (badatorrela esan du / boligraforik badaukazun galdetu dizu)

Noiz ez da erabili behar aditz-multzoko ba- osagaia? Adibidez, EGA azterketa prestatzeko ateratako liburu batean esaten da ba- ez dela erabili behar mendeko esaldi zenbaitetan, hala nola erlatibozkoetan edo moduzkoetan. Beraz, okerrak dira badiozun guztia, badakizun bezala eta gisakoak. Horiek txarto daude, zalantzarik gabe. Baina konpletiboetan edo zehar-galderetan erabil daiteke? Adibidez, zuzenak al dira ondorengo bi esaldi hauek?:

  1. Badator. Badatorrela esan du.
  2. Badaukazu boligraforik? Boligraforik badaukazun galdetu dizu.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza
Unitate-mota: afixuak > aurrizkiak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak

Aditzaren jokabidea: hobe izan  (hobe da gelditu/gelditzea)

a) Hobe duzu hor gelditu ala hobe duzu hor gelditzea?

b) Ingelesa ikastea besterik ez duzu. / Aitonari galdetu besterik ez duzu.

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > partizipioa, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: subjuntiboa eta –tzeko (agindu dizut isilik egon zaitezen / isilik egoteko)

1. ’Atariko proba’ batean hau agertu zen:

Behin eta berriz agindu dizut…

- a. …

- b. Isilik egon zaitezen

- c. Isilik egoteko.

Horien artean, c) aukera ematen zen ontzat. Baztertzekoa al da b) aukera?

2. Bestalde, askotan entzun dut, zenbait euskalkitako tradizioan, subjuntiboko esaldietan -(e)n forma dela nagusi, eta -(e)la apenas agertzen dela. Egia al da hori?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Modua adieraztea: -teke/-tzeke (-tzaka/-tzeka) (amaitzeke, bukatzeke)

Berdin erabil al daitezke -t(z)eke eta -tu gabe formak?: Lana bukatu gabe utzi dut = Lana bukatzeke utzi dut?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > modua

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper