JAGONET bilaketa

36 emaitza bilaketarentzat

Baldintza adieraztea: ez -tzekotan, -tu ezean / -tu ezik

Baliokideak al dira ez (...)-t(z)ekotan eta ... ezean/ezik egiturak?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > partizipioa, perpausa > baldintza

Baldintza adieraztea: nahi izanez gero / *nahiez gero, nahi ezkero

Zein da zuzena, nahiez gero ala nahi ezkero?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza

Helburua adieraztea: Subjuntiboa eta -tzeko (ikus nezan / ikusteko)

Helburuzko esaldietan, subjektu berbera denean esaldi nagusian eta mendekoan, subjuntiboa erabil daiteke? Adibidez: Leihora hurbildu nintzen, kalea ikus nezan.

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > helburua

Aditzaren jokabidea: izan (lehenbiziko gauza da ikasi/ikastea)

Zein da zuzena ondorengo esaldi honetan?: Egin behar dugun lehendabiziko gauza da ikastea/ikasi.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > partizipioa, perpausa > osagarriak

Baldintza adieraztea: -z gero (ikasiz gero / ikasten badugu)

Nola berridatzi behar dugu -(e)z gero: alegia, ez-alegiazko ala alegiazko bezala?

Adibidez, Talibanek ez digute ikasten uzten, ikasiz gero aurre egingo diegulakoan esaldia nola berridatzi: ikasiko bagenu aurre egingo geniekeelakoan ala ikasten badugu aurre egingo diegulakoan?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza

Baldintza/denbora adieraztea: -z gero / ezkero

Nola idatzi behar dira, adibidez, jo ezkero, igo ezkero, etorri ezkero, edan ezkero, hamarrak ezkero...? Eta nola idatzi eta ahoskatu behar da, adibidez, esan duzun ezkero?

Zalantza-mota: ahoskera, ortografia > grafiak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, karaktereak > letrak, perpausa > baldintza, perpausa > denbora, prosodia > silabak

Baldintza adieraztea: jakitera / jakin izatera

Jakitera / jakin izatera: Biak berdin erabil daitezke? Ba al dute ezberdintasunik?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > partizipioa, perpausa > baldintza

Baldintza adieraztea: -tzekotan (garagardoa edatekotan, edan holandesa)

Erabilera argitu. Negua izatekotan, hotzak egongo ginateke = Negua izanez gero, hotzak egongo ginateke?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, perpausa > baldintza

Helburua adieraztea: -tzearren,  -tzeagatik

Forma horien erabilera, helburua adieraziz, gogorra egiten da. Azaldu, mesedez, eta eman adibideak.

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > kausa

Kausa adieraztea: -z gero (eta baliokideak)

Etorri zealazkoa, eamazu zeorrek (zuzena, Gipuzkoako Goierrin).

Etorri zarelazkora, eraman ezazu zerorrek (zuzena, batuan).

Etorri zarenez gero, eraman ezazu zerorrek (aurrekoaren esanahia).

Lehenengo esateko modu hori herriko zaharren artean sarritan entzun izan dut. Agian, lokalismo hutsa da. Bestalde, fonetika aldetik, baliteke hiztun alfabetatu gabeen ahozko aldaera izatea. Beharbada, zarenez gero horren eboluzio-degenerazioa da: zarenez gerora?… zarenezkora?… etab. Beste probabilitate bat ere bada: zarelakotik eratorri izana.

Horrez gainera, jakin nahi nuke -z gero egitura erabiltzean noiz erabili behar den -ez gero. Kontsonantez bukatzen denean bakarrik? Hartuz gero ala hartuez gero?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > partizipioa, hitzak > adberbioak, perpausa > kausa

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper