JAGONET bilaketa

422 emaitza bilaketarentzat

“Norengan” adieraztea: gizonengan, gizonetan

Zuzenak al dira Gizonetan ez duzu joera hori antzemango eta Ume batetik bestera alde handia dago esaldiak?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > izenak

“Zertaz” adieraztea: -z/-taz (hori egin dutenez /*dutenetaz)

Zuzena al da Hori egin dutenez/dutenetaz hitz egiten ari dira esatea?

Aukera horiek biak zuzenak dira?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, joskera > aditz-joskera

Helburua adieraztea: -rako, -rentzat /-tzeko (etxerako / etxearentzat / etxea erosteko)

Egoeraren arabera, etxearen edo etxeko erabiltzen dugu: etxearen neurriak, etxeko leihoak... Horrela jokatzen al da NORAKO eta NORENTZAT kasuetan ere? Adibidez: Diru hau etxea erosteko da, eta beste hori, autoa erosteko. Testuinguru horretan, zuzena al da Diru hau etxearentzat da, eta beste hori, autoarentzat esaldia?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > izenak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

“Nora/zertara” adieraztea: -ra/-rat  (mendirat, etxerat; egiterat, jaterat)

NORA kasu-markan -rat erabil daiteke arauz euskara estandarrean: mendirat, etxerat, basorat... Baina galdegaia ZERTARA denean ere -rat erabil al daiteke (egiterat, jaterat, jolasterat), ala jolastera, jatera, egitera paratu behar da nahitaez?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > izenak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: aspektua (bihar operatzen/operatuko omen dute)

‘Iker halako egunetan operatzen omen dute’ esan nuen lehengoan, eta zuzendu egin zidaten esaldia. Nahitaez, operatuko behar omen du. Nola da zuzen?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak

Modua adieraztea: -n, -ka (korrika, pausoan/ibilian)

Korrika ez joateko adierazteko, poliki (joan) esaten diet nik ikasleei. Lankide batzuek oinez edo ibiltzen esaten diete, eta gaizki esana dagoela iruditzen zait niri. Pausoan edo esan beharko genuke?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenak, joskera > esapideak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: bihurtu (ezinbestekoa bihurtu / ezinbesteko bihurtu)

Esaldi hau ondo al dago?: Gaur egun ezinbestekoa bihurtu da marka-irudia aztertzea? Ala Gaur egun ezinbesteko bihurtu da behar du?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, lokuzioak/kolokazioak

Kuantifikazioa adieraztea: erdi (erdi-prezioan, ?erdi-buelta)

Zenbaitetan honela ikusi izan ditut hauek: erdi-prezioan / erdi prezioan, erdi-buelta / erdi buelta. Zuzenak al dira? Izan ere, halakoak nik beti beste era honetara erabiltzen ditut: prezio-erdian / prezio erdian, buelta-erdia / buelta erdia.

Zalantza-mota: morfologia > zenbatzaileak, lexikoa > hitz elkartuak, ortografia > marratxoa, ortografia > zuriuneak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, karaktereak > markak

Begirunezko tratamenduak: eskerrak ematea eta erantzunak

1) Eskerrak emateko, molde hauetako zein dago ondo?

- Eskerrak

- Ez dago eskerrik (nire lagun baten familian betidanik esan dute horrela, eta nire kolkorako pentsatu izan dut "ez dago eskerrak eman beharrik" esaldiaren laburtzea izango zela...).

- Eskerrik (hau bakarrik sakelakoetan ikusten da, laburtzeko asmoz...)

2) Norbait aurkezten dizutenean, kortesiazko zein esaldi dira egokiak? Gisa honetakoetan, esaterako: Pozten naiz (zu ezagutzeaz), urte askotarako…?

Eta erantzuteko?: berdin?, eskerrik asko? … Balio al du berdin esateak?

Zalantza-mota: sintaxia > esapideak
Unitate-mota: joskera > esapideak

Lekua adieraztea: han/bertan

Zein da bertan eta han adberbioen arteko aldea? Zein da bi moduen arteko ezberdintasuna, adibidez, esaldi honetan?: Baionan sortu zen eta han/bertan bizi zen, hil arte.

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, hitzak > determinatzaileak, joskera > esapideak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper