JAGONET bilaketa

422 emaitza bilaketarentzat

Baldintza/helburua/kontzesioa adieraztea: -tzekotan, -tzekotz (egitekotan)

Noiz eta zelan erabili behar da -t(z)ekotan? Ba al da araurik?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza, perpausa > helburua, perpausa > kontzesioa

Aditzaren jokabidea:  ikasi (egiten/eginez ikasi)

Zein da forma zuzena: egiten ikasten da ala eginez ikasten da?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > erregimena, hitzak-aditzak > partizipioa, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > modua, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: eman/jo (galdutzat eman/jo)

Badakit galdutzat eman, jo...eta halakoak zuzenak direla; baina zuzendutzat eman, zuzendutzat jo, egintzat eman, amaitutzat eman eta horiek ere ondo al daude?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: erraz izan, erraza izan (eskalatzea/eskalatzen)

Erraza da eskalatzea = erraza da eskalatzen?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak > adjektiboak, hitzak > menderagailuak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: saiatu (konpontzen/konpontzera saiatu da)

Baliokideak al dira?: Konpontzen saiatu da = konpontzera saiatu da.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > erregimena, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: utzi (azaltzen/azaltzera utzi)

Azterketa batean, Aukera anitzeko galdekizunetan honako hau agertzen zen:

Zergatik zaude hain haserre?

a) Ez zidatelako gaia azaltzera utzi

b) Ez zidatelako gaia azaltzen utzi

c) ...

d)...

Erantzunetan, ontzat, b) aukera ematen zen. Ekialdeko euskalkietan, hala ere, -tzera erabiltzen da. Zalantza: utzirekin -tzen erabili behar da beti ala biak erabil daitezke? Edo, non bata eta non bertzea?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > erregimena, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: geratu/gelditu, ausartu (afaltzera/afaltzen geratu, esatera/esaten ausartu)

Egoki egina al da honako adibideokin egin dugun "zuzen/oker" sailkapena?

Arotxanean geratu ginen afaltzera (oker)

Arotxanean geratu ginen afaltzen (zuzen)

Arotxanean sartu ginen afaltzera (zuzen)

Arotxanera sartu ginen afaltzera (zuzen)

Bestalde, nola da honako hau:

Ikustera/ikusten ausartu naiz?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > erregimena, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: eskiatu (da/du)

Zein aditz-mota segitu behar dute aditz berriek? Eskiatu aditzak, esaterako: eskiatuko naiz/eskiatuko dut?

Zalantza-mota: lexikoa > maileguak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura

Denbora adieraztea: -danik (ebendanik)

Gerra urreko liburu batean, bizkaierazko adizki bitxi batzuk aurkitu ditut, <aditz jokatua + -danik> atzizkia dutenak (zandanik, yakundanik, ebendanik...). Dirudienez, denborazko perpaus mendekoen balioa dute. Arruntak al dira? Euskara batuan lekurik izango al lukete?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > denbora

Aditzaren jokabidea:  utzi (sartzen/sartzea utzi didate / ez naute utzi sartzera / *ez naute utzi sartzen/sartzea)

Zuzenak al dira sartu aditza eta utzi aditzak elkartuz sortutako esaldi hauek?

SARTZEN UTZI

a) Ez didate utzi hor sartzea.

b) Ez naute utzi hor sartzea.

c) Ez didate utzi hor sartzen.

d) Ez naute utzi hor sartzen.

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > erregimena, hitzak-aditzak > komunztadura, perpausa > osagarriak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper