Izan aditza erabiltzea egonen ordez: bileran izan da goiz guztian, gaixorik izan da joan den astean… Ba al dago honetaz arau argirik emateko moduren bat?

Ez al da egia espero izan aditza aditz-izenarekin erabiltzen dela normalean? Adibidez: Zu etortzea espero dut.

Zein da forma zuzena: ezin dut jan ala ezin jan dut?

Iritzi aditza erabiltzean konpletiboa erabil daiteke (polita dela deritzot, gaizki dagoela deritzogu)?

Joan berri naiz ala joan berri dut?

Merezi izan aditza dela eta, ontzat ematen ditut honelakoak: Mikelek saria merezi du. Sanferminetara joatea merezi du. Donostiako Parte Zaharrera joatea merezi du.

Baina beste perpaus hau (Euskaltzaindiaren 31. arauan esaten denaren kontra doana) ontzat eman al daiteke?: Arestian aipatutakoak (hau da), Donostiako Parte Zaharrera joateak, merezi du.

Faltan bota eta atentzioa deitu onartzekoak al dira?

1. Ahalerazko formak (naiteke, dezake) ahal eta ezin aditzen baliokidetzat jo daitezke? Adibidez, joan ahal nintzen = joan nintekeen? Ezezkotan, zein da ñabardura?

2. Zuzena al da ezin joan naiz esatea?

Egoki egina al dago adibideokin egin dugun ‘zuzen/oker’ sailkapena?

Asteburu honetan ziza biltzen egon gara Izaban. (oker)

Asteburu honetan zizak hartzen izan gara Izaban. (oker)

Asteburu honetan ziza biltzen izan gara Izaban. (zuzen)

Asteburu honetan ziza biltzen ibili gara Izaban. (zuzen)

Pilotan jokatzen egon gara 5etatik 6etara. (oker)

Pilotan jokatzen aritu gara… (zuzen)

Atzo klinikan izan nintzen, ama bisitatzen. (zuzen)

Hamabost egun egon naiz klinikan, heste-soberatik operatuta. (zuzen)

Telebista ikusten egon naiz. (zuzen)

Zuzena al da zeren beldur zara? galderari iluntasunaren, otsoaren eta zure soil-soilik erantzutea?