JAGONET bilaketa

265 emaitza bilaketarentzat

Aditzaren jokabidea: behar izan (zuk egitea / egin dezazun behar dut)

Zuk hori egin dezazun behar dut esaldiaren parekoa eta zuzena al da Zuk hori egitea behar dut esaldia?

Bestalde, behar izan aditzak ere, bi subjektu ezberdin izatekotan, -t(z)ea aditz-izena hartuko luke nahi izan eta nahiago izan aditzek bezala?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, perpausa > osagarriak

Denbora adieraztea: -nean (etorriko denean, egingo duenean)

Zuzena da, laguna etortzen denean esan ordez, laguna etorriko denean esatea?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, perpausa > denbora

“Zer” adieraztea: uste izan, iruditu (ez du uste etorriko den, ez dirudi balio bera duten)

Euskara batuan, zuzena al da ez dirudi denek balio bera duten egitura?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: ihes egin (irakasleari ihes egin / lagunengandik ihesi / nire ihesi)

Zer atzizki hartu behar du ihes egin aditzaren aurreko sintagmak? Euskalkiaren araberakoa ote da? Zuzenak al dira honako esaldi hauek? 1.Irakasleari ihes egin zion, 2. Nire ihesi dabil, 3. Jonengandik ihesi etorri da.

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, lokuzioak/kolokazioak

Modua adieraztea: -a/-ta/-rik (irekia dago, irekita dago; nekatua naiz, nekatuta nago; ikusita daukat)

Dendako atean Irekia dago iragarkia ikusi dut. Zuzena da ala Irekita dago idatzi behar da?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, perpausa > modua

Aditzaren jokabidea: izan  (zoriontsu izan nahi / zoriontsua izan nahi)

Izan aditzaren osagarriak edo atributuak mugatua nahiz mugagabea onartzen ditu? Biak? Adibidez, zoriontsu/zoriontsuA izatea da onena; mediku/medikuA izan nahi dut... Arauetan ez dago ezer horren inguruan.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > determinatzaileak, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: subjuntiboa (opa diogu zeruan goza dadila / goza dadin)

Euskaltzaindiaren Orotariko Euskal Hiztegia begiratu dut eta adibide hauek aurkitu ditut [OEH:opa izan] sarreran: Merezi du eta opa diogu zeruan goza dadila. Nik opa diet zeruan gerta daitezela. Luzaroan dabilela opa diogu. Orain opa dut izan dezazula zeruetan deskantsua. Zeruak opa diezagula osasuna eta eguneroko ogia.

Horiek horrela, jakin nahi nuke -(e)n bukaera ere zuzena ote den.

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: ahal (ahal naiz, ahalko naiz, ahal izan nintzen)

Baztan aldean joaten ahal naiz erabiltzen dugu, baina ez dakit beste forma hauek ere onartuak ote diren: joaten ahalko naiz, joaten ahal izan nintzen, joaten ahal izateko...

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, lokuzioak/kolokazioak

“Zer” adieraztea: ukatu (ukatu egin du hori esan zuela / *esan zuenik)

Ukatu egin du baztertzen duela/duenik. Ukatu aditzarekin, zein da bietan egokiena?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: behar izan + zertan (ez duzu zertan etorri behar / *ez duzu zertan etorri beharrik; ez daukat zertan zu engainatzen ibili / *ez daukat zertan zu engainatzen ibili beharrik)

Badakit okerrak direla *Ez duzu zertan etorri beharrik eta *Ez daukat zu zertan engainatzen ibili beharrik esaldiak, baina zuzenak al dira Ez duzu zertan etorri behar eta Ez daukat zu zertan engainatu behar esaldiak?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > determinatzaileak, joskera > aditz-joskera, lokuzioak/kolokazioak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper