Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza upa bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: upa
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau106 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1996-10-31 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
OEHko datuetan upel- (59 ager.) eta kupel- (32 ager.) G dira nagusiki; upa (35 ager.) B da batez ere; dupa (14 ager.) IE nagusiki. EEBSkoetan upel- nagusitu dela dirudi.
OEHko datuak [laburduren azalpena]
a1) upel- hasiak 59 dira (B 14, G 40, IE 5): upel (+ ardo-upel, ur-upel) 18: B 1 (Ag Kr), G 15 (Sor Bar, A Ardi, Iraola, Urruz Zer, Jaukol Biozk, TAg Uzt, Lab EEguna, Munita), IE 2 (Mde Pr); upeldu 1 (Ag G); upelgille 1 (Munita); upelka 4 (A Ardi; Etxde JJ; Ibiñ Virgil); upelkada 1 (Eguzk GizAuz); upelondo 1 (TAg Uzt); upeltegi 1 (EA OLBe); upeltxo 1 (Ag Kr); upeltxu 3 (Ag Kr, Otx); upela , upela sagardo 3, G (Izt C, Urruz Urz, Apaol); upel(a) 25: G 14 (A Ardi, AA III, Izt C, Sor Bar, Urruz Urz, Urruz Zer, Ag G, Iraola, Or Mi, Alz Burr,TAg Uzt), B 8 (Ag Kr, Enb, Laux AB, Otx, BEnb NereA), IE 3 (Mde Pr); upalategi darabil 6 aldiz Agirrek (AL 3, Kr 3); a2) kupel- hasiak 32 (B 1, G 30, EB 1): kupel (+ ardo kupel) 7: G 6 (Ir YKBiz, Basarri, Berron Kijote), EB 1 (MEIG); kupelgille 1 (Echag); kupela G 5 (JanEd I, Urruz Urz, Or Eus, Or Aitork, Salav); kupelagille 1 (Echag); kupel(a) 18: G 17 (JanEd I, JanEd II, Or Eus, Or Aitork, Tx B II, Alz Bern, Ir YKBiz, Salav, Ibiñ Virgil), B 1 (Erkiag BatB); a3) gup(h)el- hasiak 6 dira, L: gup(h)ela (Hb Esk, Dv Lab; Barb Sup); guphel(a) 3 (EZ Man I, Gy, Dv Lab); a4) dupel(a) 1 (Barb Sup); b1) upa eta eratorriak 35 dira (B 33, G 1, L 1): upa 7 ager. (Zav Fab, fB Olg, A BeinB, Kk Ab II, Mde Pr); upagin 4, upagintza 1 (Kk Ab II); upakera 1 (Zav Fab); upategi 20 (It Dial, Ur Dial, Azc PB, Echta Jos 17); upategipe 1, upategitxo 1 (Echta Jos); b2) dupa eta eratorriak 16: dupa 14: IE 13 (Iratz, Lf Murtuts, Balad) eta B 1 (Laux AB); dupagin 1 (Lf Murtuts); duphatra 1 (Ox).
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
upel- 31 / kupel- 14 / gupel 1 / upa 5; a1) upel, upela, upel(a) eta eratorriak 31 dira (B 5, G 4, EB 22): upel (+ upel lerro, zerbeza upel) 5: B 1 (Oskillaso), G 1 (J. Lekuona), EB 3 (E. Garmendia, Elizbarruti Arteko..., J.A. Agirre); upelka 2: G 1 (Ibiñ), EB 1 (Etxde); upelkada 1 (J.B. de Eguzkitza); upeltegi 1 (B. Gandiaga); upeltxo 5: B 1 (I. Larrakoetxea), G 1 (J. Dorronsoro), EB 3 (J. Belmonte); tindaketa upeltxo 1 (Natura Arakatzen. OHO 6-7-8); upela (+ olio upela, upela-antz) 9: G 1 (B. Ayerbe), EB 8 (J. Azurmendi, Elhuyar, E. Garmendia, Mugil eta Sarda taldeak, K. Altonaga); upel(a) 6: B 1 (Bizkaiko herri iturriak), EB 5 (Sagardoa, Zeu zeutara, J. Sarrionaindia, J. Belmonte, X. Mendiguren B.) eta garagardo upel(a) 1 (Munduan zehar: Bidaiak eta esploraketak); a2) kupel- hasiak 14 (G 2, EB-EgAs 12): kupel 5: G 1 (J.A. Arkotxa), EB-EgAs 4 (M. Landa, Egin 1979); petrolio kupel EB-EgAs 1 (Egin 1979); kupel(a) 7: G 1 (Ataño), EB-EgAs 6 (J.M. Arrieta, J.M. Satrustegi, A. Cazabon, Herriz Herri 1988); fraile kupel(a) EB 1 (R. Egiguren); a3) gupel 1, EB (Txillardegi); b) upa (+ orio-upa, upagile eta upategi) 5: B 1 (J. Kerexeta), EB 4 (K. Santisteban, E.J., J.A. Agirre).
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
a1) upel: DFrec 4; AB38 14; AB50 3; LurE; HiztEn ("ik. upela"); upela: AB38 12; HiztEn; Euskalterm 16; upelagile: HiztEn; upelagintza: HiztEn; upelategi: AB38 1; AB50 1; HiztEn; Euskalterm 2; upelatxo: AB38 1; HiztEn; upelbete: DFrec 1; upeleratu: LurE; upeleratze: LurE; upelgile: LurE; upeltegi: DFrec 1; AB38 1; LurE; upeltxo: AB38 1; LurE; Euskalterm 1; a2) kupel: AB38 7; kupel(a): HiztEn ("ik. upela"); kupela: AB38 1; AB50 1; b) upa: AB38 1; HiztEn-LurE; upagin: DFrec 1; LurE; upategi: AB38 2; HiztEn; Euskalterm 3; upalgintza: LurE.
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
Bizk. 'upela'.
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Bizk.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
