Euskaltzaindiaren Hiztegia
3 emaitza koska bilaketarentzat - [1 - 3] bistaratzen.
Aztergaia: koska
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau83 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1995-07-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-10-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
a) 'akats' adierarekin: B-Gkoa da, G nagusiki; IE: EZ eta Ch: koska forma: B 3 (Ag AL, Erkiag Arran, Erkiag BatB), G 29 (Ag G, Or Eus 13 ager., Ldi BB, Ldi Il, TAg Uzt, JMB ELG, ABar Goi, Gazt MusIx), IE 1 (JE Ber) eta EB 5 (Osk Kurl eta MEIG); koskari : IE 1 "Urrats bat ez baitezakegu egin, euskararri beti mutur dauden koskari batzu oldartu gabe" (HU Aurp); koskatsu : G 2 (Ag G eta Or Mi); koskatu : G 4 (JMB ELG), IE 1 (JE Ber), EB 1 (MEIG); koxka forma: B 2 (Erkiag BatB), G 6 (Sor Gabon, Alz STFer) eta EB 2 (Osk Kurl); koxkadun (Alz STFer) eta koxkatu (Ibiñ Virgil) eratorriak G agertu dira; kozka IEan agertu da, 2 ager. (EZ Man I eta Ch). b) 'gakoa', "hor dago koska" bezalakoak: B-G agertu da; koska forma: B 1 (Ag Kr), G 1 (Vill Jaink) eta EBan 2 (MEIG); koxka : G 8 ager. (NEtx LBB, Txill Let, Vill Jaink, Lab SuEm, Berron Kijote) eta EBan 3 (MIH); koxkatxo : Munita. c) 'buru-gogor' adierako izond.: koska , IE 4 ager. (JEtchep, Zub, Zerb Azk); koskatu 'erotu' adierako 2 (Larz Iru). d) 'kopuru bati zenbateko biribila kendu eta, gelditzen dena' adierarekin, koska forma 1 (Or Tormes). e) koskatu 'topo egin' adierarekin: IE 3 (JE Ber eta Barb Sup); koskan forma agertu da IE (Elzb PAd). f) '(oskola) hautsi' adierarekin: koskatu IE (ES, Barb Sup) eta G (Lab SuEm); koxkatu Lab SuEm. g) 'hozkatu, hozka egin' adierarekin, kosk egin (Sor AuOst, Iraola, Alz Burr, Alz Txib), kosk egiñ (Or Eus), koskaegin (Echag), kozk egiñ (Sor Bar) eta kozk-egiñ (Berron Kijote) formak agertu dira G.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
a) 'akatsa' adierarekin: B-Gkoa da, G nagusiki: koska forma: B 1 (A. Zubikarai), G 9 ( Oiartzabal, M.; Labayen, A.M.; Arzallus, J.M.; Iriarte, J. L. eta Jaunaren Deia) eta EB-EgAs 19 (Urkola; Ortiz de Urbina, J.; E.J.; Arrasateko Eskola Politeknikoa; Elhuyar; JMB LEG; Seie taldea; Otaegi, B.; Santisteban, K.; Euskaltzaindia, Landa, J.; Etxezarreta, R.; Irastorza, T.; Arrue, R.; Gaztañaga). Eratorriak: koskada (Elhuyar), koskadun (JMB LEG) eta koskatsu EB (J. Elorza); koskatu G (J. Elizondo) eta EBan (Oihenart taldea: Euskal Historia); koxka forma: EB-EgAs 5 ager. (Urkizu, P.; Garate, G.; Ezeiza, A.; K. Z. in Karmel). b) 'gakoa' adierarekin; "hor dago koska" etab.: B-Gn agertu da; koska eta koxka formak agertu dira; koska forma: B 1 (S. Onaindia in Karmel), G 4 (Labayen, A. M.; Arzallus, J. M.; Urrestarazu, A.) eta EB-EgAs 20 (Torrealdai, J. M.; Begiko; Esnal, P.; Urretabizkaia, A.; Izpizua, L. D.; Arejita, A.; Laspiur Zabala, I.; Arregi, R.; Uria, I.; Sudupe, J.; Kapanaga, B.; Zabaleta, P.; Elhuyar; Urbieta, I.; Bertsolari txapelketa nagusia; Argia); koxka - G 2 ager. (J. Gaztañaga, S. Onaindia in Karmel) eta EB-EgAs 6 (Zaloña; Setien, J.; Mendiguren E., X.; Lemaiz, J.; Hemen; Egin). c) koskatu 'topo egin' IE 3 (Barbier, J., in: Gure Herria eta Eskualduna). d) koskatu eta koskatze 'hautsi' adierarekin G (M. Oiartzabal in Euzko Gogoa). e) kosk egin 5 ager. (Baietz 2. Ikaslearen liburua, I. Añon, I. Sarasola, I. Iñurreta in Susa, P. Sastre), koska egin 2 ager. (I. Tapia, Jaizkibel) eta kozka egin behin (B. Hidalgo), EB-EgAs agertu dira, 'hozkatu, hozka egin' adierarekin.
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
DFrec: kosk egin 'ausiki' (1), koska 'gakoa' (7), koska 'irtenune' (5), koska 'kopurua' (1), koskadura 'picado' (1). AB38: kosk egin 'ausiki' (8), koska 'irtenune' (6), koska egin 'ausiki' (2), koskaketa 'picado' (1), koskatu 'akastu' (1). AB50: kosk egin 'ausiki' (1), koska 'irtenune' (1). Euskalterm: koska 'irtenune' (1), koska 'maila' (2), koskadura 'picado' (5), koskadura 'picado' (5), koskagabe (1), koskaketa 'picado' (1), koskatu 'akastu' (4), koskatzaile 'tallador' (1). LurE: kosk egin 'ausiki', koska 'gakoa', koska 'irtenune', koska 'kopurua', koska 'maila', koskadun, koskari, koskatsu, koskatu 'akastu', koskatu 'akastu', koskatze. HiztEn: kosk egin 'ausiki', koska 'gakoa', koska 'irtenune', koska 'kopurua', koska 'maila', koskada, koskadun, koskagabe, koskari, koskatsu, koskatu 'akastu', koskatu 'akastu'.
Bestelakoak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak
H. Knörr: "Merezi du koskan izan esapidea sartzea? Horra, adib., Herria: "arras koskan ginuen Jakes handia" (3.X.1996)". // BAgiria (1998-03-27): "Koskan izan esapidea sartzekotan, bigarren itzulian izango litzateke".
Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra
EuskHizt-eko banaketa egiteko eskatuz, hiru sarreratan:
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E109]: 'Merezi du koskan izan esapidea sartzea? Horra, adib., Herria: "arras koskan ginuen Jakes handia" (3.X.1996)'.
- [E204]: koskan izan erabilera metaforikoa sar nezake, lurra idor delarik.
- Erabakia: BAgiria (1998-03-27): 'Koskan izan esapidea sartzekotan, bigarren itzulian izango litzateke'.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-05-24): Lantaldeak proposatu bezala eskainiko dira hiru sarrerak, eta hirugarrenaren azpisarrera, koska soila eta abisu-oharrak soilduz.
Aztergaia: koska
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau83 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1995-07-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-10-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
a) 'akats' adierarekin: B-Gkoa da, G nagusiki; IE: EZ eta Ch: koska forma: B 3 (Ag AL, Erkiag Arran, Erkiag BatB), G 29 (Ag G, Or Eus 13 ager., Ldi BB, Ldi Il, TAg Uzt, JMB ELG, ABar Goi, Gazt MusIx), IE 1 (JE Ber) eta EB 5 (Osk Kurl eta MEIG); koskari : IE 1 "Urrats bat ez baitezakegu egin, euskararri beti mutur dauden koskari batzu oldartu gabe" (HU Aurp); koskatsu : G 2 (Ag G eta Or Mi); koskatu : G 4 (JMB ELG), IE 1 (JE Ber), EB 1 (MEIG); koxka forma: B 2 (Erkiag BatB), G 6 (Sor Gabon, Alz STFer) eta EB 2 (Osk Kurl); koxkadun (Alz STFer) eta koxkatu (Ibiñ Virgil) eratorriak G agertu dira; kozka IEan agertu da, 2 ager. (EZ Man I eta Ch). b) 'gakoa', "hor dago koska" bezalakoak: B-G agertu da; koska forma: B 1 (Ag Kr), G 1 (Vill Jaink) eta EBan 2 (MEIG); koxka : G 8 ager. (NEtx LBB, Txill Let, Vill Jaink, Lab SuEm, Berron Kijote) eta EBan 3 (MIH); koxkatxo : Munita. c) 'buru-gogor' adierako izond.: koska , IE 4 ager. (JEtchep, Zub, Zerb Azk); koskatu 'erotu' adierako 2 (Larz Iru). d) 'kopuru bati zenbateko biribila kendu eta, gelditzen dena' adierarekin, koska forma 1 (Or Tormes). e) koskatu 'topo egin' adierarekin: IE 3 (JE Ber eta Barb Sup); koskan forma agertu da IE (Elzb PAd). f) '(oskola) hautsi' adierarekin: koskatu IE (ES, Barb Sup) eta G (Lab SuEm); koxkatu Lab SuEm. g) 'hozkatu, hozka egin' adierarekin, kosk egin (Sor AuOst, Iraola, Alz Burr, Alz Txib), kosk egiñ (Or Eus), koskaegin (Echag), kozk egiñ (Sor Bar) eta kozk-egiñ (Berron Kijote) formak agertu dira G.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
a) 'akatsa' adierarekin: B-Gkoa da, G nagusiki: koska forma: B 1 (A. Zubikarai), G 9 ( Oiartzabal, M.; Labayen, A.M.; Arzallus, J.M.; Iriarte, J. L. eta Jaunaren Deia) eta EB-EgAs 19 (Urkola; Ortiz de Urbina, J.; E.J.; Arrasateko Eskola Politeknikoa; Elhuyar; JMB LEG; Seie taldea; Otaegi, B.; Santisteban, K.; Euskaltzaindia, Landa, J.; Etxezarreta, R.; Irastorza, T.; Arrue, R.; Gaztañaga). Eratorriak: koskada (Elhuyar), koskadun (JMB LEG) eta koskatsu EB (J. Elorza); koskatu G (J. Elizondo) eta EBan (Oihenart taldea: Euskal Historia); koxka forma: EB-EgAs 5 ager. (Urkizu, P.; Garate, G.; Ezeiza, A.; K. Z. in Karmel). b) 'gakoa' adierarekin; "hor dago koska" etab.: B-Gn agertu da; koska eta koxka formak agertu dira; koska forma: B 1 (S. Onaindia in Karmel), G 4 (Labayen, A. M.; Arzallus, J. M.; Urrestarazu, A.) eta EB-EgAs 20 (Torrealdai, J. M.; Begiko; Esnal, P.; Urretabizkaia, A.; Izpizua, L. D.; Arejita, A.; Laspiur Zabala, I.; Arregi, R.; Uria, I.; Sudupe, J.; Kapanaga, B.; Zabaleta, P.; Elhuyar; Urbieta, I.; Bertsolari txapelketa nagusia; Argia); koxka - G 2 ager. (J. Gaztañaga, S. Onaindia in Karmel) eta EB-EgAs 6 (Zaloña; Setien, J.; Mendiguren E., X.; Lemaiz, J.; Hemen; Egin). c) koskatu 'topo egin' IE 3 (Barbier, J., in: Gure Herria eta Eskualduna). d) koskatu eta koskatze 'hautsi' adierarekin G (M. Oiartzabal in Euzko Gogoa). e) kosk egin 5 ager. (Baietz 2. Ikaslearen liburua, I. Añon, I. Sarasola, I. Iñurreta in Susa, P. Sastre), koska egin 2 ager. (I. Tapia, Jaizkibel) eta kozka egin behin (B. Hidalgo), EB-EgAs agertu dira, 'hozkatu, hozka egin' adierarekin.
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
DFrec: kosk egin 'ausiki' (1), koska 'gakoa' (7), koska 'irtenune' (5), koska 'kopurua' (1), koskadura 'picado' (1). AB38: kosk egin 'ausiki' (8), koska 'irtenune' (6), koska egin 'ausiki' (2), koskaketa 'picado' (1), koskatu 'akastu' (1). AB50: kosk egin 'ausiki' (1), koska 'irtenune' (1). Euskalterm: koska 'irtenune' (1), koska 'maila' (2), koskadura 'picado' (5), koskadura 'picado' (5), koskagabe (1), koskaketa 'picado' (1), koskatu 'akastu' (4), koskatzaile 'tallador' (1). LurE: kosk egin 'ausiki', koska 'gakoa', koska 'irtenune', koska 'kopurua', koska 'maila', koskadun, koskari, koskatsu, koskatu 'akastu', koskatu 'akastu', koskatze. HiztEn: kosk egin 'ausiki', koska 'gakoa', koska 'irtenune', koska 'kopurua', koska 'maila', koskada, koskadun, koskagabe, koskari, koskatsu, koskatu 'akastu', koskatu 'akastu'.
Bestelakoak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak
H. Knörr: "Merezi du koskan izan esapidea sartzea? Horra, adib., Herria: "arras koskan ginuen Jakes handia" (3.X.1996)". // BAgiria (1998-03-27): "Koskan izan esapidea sartzekotan, bigarren itzulian izango litzateke".
Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra
EuskHizt-eko banaketa egiteko eskatuz, hiru sarreratan:
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E109]: 'Merezi du koskan izan esapidea sartzea? Horra, adib., Herria: "arras koskan ginuen Jakes handia" (3.X.1996)'.
- [E204]: koskan izan erabilera metaforikoa sar nezake, lurra idor delarik.
- Erabakia: BAgiria (1998-03-27): 'Koskan izan esapidea sartzekotan, bigarren itzulian izango litzateke'.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-05-24): Lantaldeak proposatu bezala eskainiko dira hiru sarrerak, eta hirugarrenaren azpisarrera, koska soila eta abisu-oharrak soilduz.
Aztergaia: koska
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau83 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1995-07-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-10-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
a) 'akats' adierarekin: B-Gkoa da, G nagusiki; IE: EZ eta Ch: koska forma: B 3 (Ag AL, Erkiag Arran, Erkiag BatB), G 29 (Ag G, Or Eus 13 ager., Ldi BB, Ldi Il, TAg Uzt, JMB ELG, ABar Goi, Gazt MusIx), IE 1 (JE Ber) eta EB 5 (Osk Kurl eta MEIG); koskari : IE 1 "Urrats bat ez baitezakegu egin, euskararri beti mutur dauden koskari batzu oldartu gabe" (HU Aurp); koskatsu : G 2 (Ag G eta Or Mi); koskatu : G 4 (JMB ELG), IE 1 (JE Ber), EB 1 (MEIG); koxka forma: B 2 (Erkiag BatB), G 6 (Sor Gabon, Alz STFer) eta EB 2 (Osk Kurl); koxkadun (Alz STFer) eta koxkatu (Ibiñ Virgil) eratorriak G agertu dira; kozka IEan agertu da, 2 ager. (EZ Man I eta Ch). b) 'gakoa', "hor dago koska" bezalakoak: B-G agertu da; koska forma: B 1 (Ag Kr), G 1 (Vill Jaink) eta EBan 2 (MEIG); koxka : G 8 ager. (NEtx LBB, Txill Let, Vill Jaink, Lab SuEm, Berron Kijote) eta EBan 3 (MIH); koxkatxo : Munita. c) 'buru-gogor' adierako izond.: koska , IE 4 ager. (JEtchep, Zub, Zerb Azk); koskatu 'erotu' adierako 2 (Larz Iru). d) 'kopuru bati zenbateko biribila kendu eta, gelditzen dena' adierarekin, koska forma 1 (Or Tormes). e) koskatu 'topo egin' adierarekin: IE 3 (JE Ber eta Barb Sup); koskan forma agertu da IE (Elzb PAd). f) '(oskola) hautsi' adierarekin: koskatu IE (ES, Barb Sup) eta G (Lab SuEm); koxkatu Lab SuEm. g) 'hozkatu, hozka egin' adierarekin, kosk egin (Sor AuOst, Iraola, Alz Burr, Alz Txib), kosk egiñ (Or Eus), koskaegin (Echag), kozk egiñ (Sor Bar) eta kozk-egiñ (Berron Kijote) formak agertu dira G.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
a) 'akatsa' adierarekin: B-Gkoa da, G nagusiki: koska forma: B 1 (A. Zubikarai), G 9 ( Oiartzabal, M.; Labayen, A.M.; Arzallus, J.M.; Iriarte, J. L. eta Jaunaren Deia) eta EB-EgAs 19 (Urkola; Ortiz de Urbina, J.; E.J.; Arrasateko Eskola Politeknikoa; Elhuyar; JMB LEG; Seie taldea; Otaegi, B.; Santisteban, K.; Euskaltzaindia, Landa, J.; Etxezarreta, R.; Irastorza, T.; Arrue, R.; Gaztañaga). Eratorriak: koskada (Elhuyar), koskadun (JMB LEG) eta koskatsu EB (J. Elorza); koskatu G (J. Elizondo) eta EBan (Oihenart taldea: Euskal Historia); koxka forma: EB-EgAs 5 ager. (Urkizu, P.; Garate, G.; Ezeiza, A.; K. Z. in Karmel). b) 'gakoa' adierarekin; "hor dago koska" etab.: B-Gn agertu da; koska eta koxka formak agertu dira; koska forma: B 1 (S. Onaindia in Karmel), G 4 (Labayen, A. M.; Arzallus, J. M.; Urrestarazu, A.) eta EB-EgAs 20 (Torrealdai, J. M.; Begiko; Esnal, P.; Urretabizkaia, A.; Izpizua, L. D.; Arejita, A.; Laspiur Zabala, I.; Arregi, R.; Uria, I.; Sudupe, J.; Kapanaga, B.; Zabaleta, P.; Elhuyar; Urbieta, I.; Bertsolari txapelketa nagusia; Argia); koxka - G 2 ager. (J. Gaztañaga, S. Onaindia in Karmel) eta EB-EgAs 6 (Zaloña; Setien, J.; Mendiguren E., X.; Lemaiz, J.; Hemen; Egin). c) koskatu 'topo egin' IE 3 (Barbier, J., in: Gure Herria eta Eskualduna). d) koskatu eta koskatze 'hautsi' adierarekin G (M. Oiartzabal in Euzko Gogoa). e) kosk egin 5 ager. (Baietz 2. Ikaslearen liburua, I. Añon, I. Sarasola, I. Iñurreta in Susa, P. Sastre), koska egin 2 ager. (I. Tapia, Jaizkibel) eta kozka egin behin (B. Hidalgo), EB-EgAs agertu dira, 'hozkatu, hozka egin' adierarekin.
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
DFrec: kosk egin 'ausiki' (1), koska 'gakoa' (7), koska 'irtenune' (5), koska 'kopurua' (1), koskadura 'picado' (1). AB38: kosk egin 'ausiki' (8), koska 'irtenune' (6), koska egin 'ausiki' (2), koskaketa 'picado' (1), koskatu 'akastu' (1). AB50: kosk egin 'ausiki' (1), koska 'irtenune' (1). Euskalterm: koska 'irtenune' (1), koska 'maila' (2), koskadura 'picado' (5), koskadura 'picado' (5), koskagabe (1), koskaketa 'picado' (1), koskatu 'akastu' (4), koskatzaile 'tallador' (1). LurE: kosk egin 'ausiki', koska 'gakoa', koska 'irtenune', koska 'kopurua', koska 'maila', koskadun, koskari, koskatsu, koskatu 'akastu', koskatu 'akastu', koskatze. HiztEn: kosk egin 'ausiki', koska 'gakoa', koska 'irtenune', koska 'kopurua', koska 'maila', koskada, koskadun, koskagabe, koskari, koskatsu, koskatu 'akastu', koskatu 'akastu'.
Bestelakoak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak
H. Knörr: "Merezi du koskan izan esapidea sartzea? Horra, adib., Herria: "arras koskan ginuen Jakes handia" (3.X.1996)". // BAgiria (1998-03-27): "Koskan izan esapidea sartzekotan, bigarren itzulian izango litzateke".
Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra
EuskHizt-eko banaketa egiteko eskatuz, hiru sarreratan:
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E109]: 'Merezi du koskan izan esapidea sartzea? Horra, adib., Herria: "arras koskan ginuen Jakes handia" (3.X.1996)'.
- [E204]: koskan izan erabilera metaforikoa sar nezake, lurra idor delarik.
- Erabakia: BAgiria (1998-03-27): 'Koskan izan esapidea sartzekotan, bigarren itzulian izango litzateke'.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-05-24): Lantaldeak proposatu bezala eskainiko dira hiru sarrerak, eta hirugarrenaren azpisarrera, koska soila eta abisu-oharrak soilduz.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
