Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza galego bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: galego
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-09-07 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
galiziano 1 (MEIG, ohar batean: "Bi esaldi behintzat, euskarazkoa bata, (...) eta galizianoa bestea") izan ezik, [+ pertsona] dira guztiak: gallego (eta -u) a) 'galiziarra' adierako 18: B 7 (Enb: "Bizkargi ala 'galegu-eri' / Zein alaiago diran begira"; SM Zirik 6, adib.: "Camilo Ferreirus, gallegoa", "Artadi an euan gallego artian tripak jaten", "gallegu mordoren bat piñu ebaten"); G 8 (Urruz Zer: "Galitziakoa. Gallegoa beraz"; Tx B III: "gallego jende orrekin konfiantza gutxi"; NEtx LBB: "Gallego izena, arlote ta zarpail esatea bezelaxe da gure artean"; Salav 5, adib.: "nere lagun gallegoak bakarrik tiratzen zuan gure aldetik", "Gizon koxkorren fama dute gallegoak, baña ura oso balientea zan", "kazereñoak, gallegoak eta orrelakoak"); IE 2 (Barb Leg: "Egizu Gallegoa, Jauna", "Gallegoa eginen diagu beraz, Piarres"); EB 1 (MEIG: "zer axola dio inori asturiano edo gallego bat bezala mintzatzen den euskaldunak?"), eta OEH argitaratuan, gainera: Alz STFer ("Coruñako jende ori galleguo dek, galleguak berak baño!"), A Y 1934 ("Gallegu odoldun"); b) 'galiarra' adierako IE 1 (Hb Egia: "Oraiko Fransesen lurrean, Gallegoek bazituzten Esus, Taranis eta Teutates [yainkoak]"); galiziar 4: B 1 (A BGuzur: "Bonboa esaten da gure itxaserrietan Galiziarren Falucho, ingelesen Vessel-gaiti"); G 2 (Lar DT: "Ausaz galiziarren bat da gure zimaur zale au?"; Or in Gazt MusIx: "Galiziar bati cuarénticíncu entzuten badiote, irri egiñen diote"); EB 1 (MEIG: "Cela galiziarra da"); galiziatar G 1 (Berron Kijote: "galiziatarrek joka iraindu giñuztenean"); galizitar G 4 (Ag G 3, adib.: "galizitar emakumea etzan ez eder, ez garbi"; NEtx LBB: "Euskaldun semea Galizitarren etxean oso ondo artua izan zan").
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
gailego (eta -ll-, -a) 10, [+ pertsona]: B 4 (Kk: "iru euzkeldunek, bat gallegua; goyan begoz gizajuak"; Anait 1970 3, adib.: "Gallegoa zala esan euskun", "personajea gallegoa"); G 1 (El Día 1933: "Badirudi batzuetan gallego biurtu bear gaituztela"); EB 5 (L. Haranburu A.: "Felisa. Gailega bera"; Oihenart Taldea: "euskaldun nahiz gailegoentzat"; A. Prego: "honako hau euskalduna eta harako hura gailegoa"; Ugalde: "Katalanak eta gailegoak"; Argia 1983: "Estatu mailan hor ditugu ere beste hizkuntz arazoak, eta nagusienak, katalan eta gailegoena dugu"); galego 13: [+ pertsona] EB 4 (X. Saizar: "euskaldunek eta galegoek"; Gabai/8: "jeneral galegoa"; Egin 1991 2: "galegoei euskaldunen berri eramatera", "programarik onena galego talde batek egina izan da"); [- pertsona] 9: G 4 (Lab, adib.: "galego izkuntzaren zaindari", "Galego-izkelgien joera"); EB 5 (Nazio arazoa: "Lenin-ek teoria hori atera zuenean, euskal, bretoiniatar, galego, etabar nazio zapalduen kasuak ez zituen ezagutzen"; GizarteZ/OHO 2, adib.: "galego, katalanera eta euskara"; Egin 1988 eta 1991: "katalana, galegoa, euskara", "Bata euskaraz mintzatu zen; galegoz bestea"); galegozale G 1 (Lab: "maisu aundi ta galegozale argi"); gailego (eta -ll-) EB 2, [- pertsona] (MAtx: "euskarak eta gallegoak geroztik jaso duten laguntza"; Bene-benetan/5: "auzoko hizkuntzak / gailegoa"); galizar EB 1, [+ pertsona] (Egin 1988: "Steeleye Span irlandar taldearekin batera, Milladoiro galizarra eta Oskorri euskalduna arituko dira bertan"); galiziar 13: a) [+ pertsona] 10: B 3 (Zubk: "Gogoratu len ain sarri errira etortzen ziran galiziar txorrotzaileak"; "Galiziar txorrotxailiei deitzen eutsen"; Anait 1970: "Gure Galiziar laguna arin artu eban loak"); EB 7 (X. Saizar: "galiziar eta euskaldunen artean"; Txill: "galiziarrei eta portugesei"; J. Kalzada: "Megalitos-etan ehorzteko ohitura Ipar Portugaldik hartu genuela irakatsi zuen, galiziarren bitartez, Asturiatik pasatuz"; Egin 1986: "Antonio Martínez Pérez galiziarra"; Hemen 1989: "Gitxi ba al deritzozue idazteari?, galiziar gisaz arrapostu nien"; M. Arregi: "Jesus Blanco Villar galiziarraren atzetik"; A. Aisa: "Ezusteko galantena galiziarrek eman zuten"); b) [- pertsona] EB 3 (Arrantzaria: "galiziar kosta"; I. Salbidegoitia: "Galiziar aldizkaria"; LMuj: "Fonfría gaztelaniarraren ondoan Fontvella, Fontenova, Villanova katalan eta galiziarrak"); galizitar [+ pertsona] G 3 (J. Iturria: "galizitar eresgille"; Lab: "Ramon Otero-Pedrayo galizitar idazle jakintsuak", "Galizitarren esker-ona ezik euskaldunona ere"); galiziera EB 1 (Argia 1983: "ezin daiteke gaur normaltasunean bizi galizieraz").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
gailego : DFrec 21 (3 hizkuntza, 18 'galiziarra'), AB38 3, AB50 11 (hauetan 1 pertsona, 1 hizkuntza; besteak, zehaztu gabeak), HiztEn (gailego 1: Ctenolabrus rupestris; gailego 2 (1 galiziako herritarra; 2 ik. galiziera; 3 haize hotza), LurE (Ctenolabrus suillus edo rupestris), Euskalterm 1 (Ctenolabrus rupestris eta txahal gailego: ternera gallega); galego : DFrec 4 (2 hizkuntza, 2 'galiziarra'), AB38 2 (hauetan 1 hizkuntza, bestea zehaztu gabea), AB50 1, HiztEn (1 ik. gailego 2; 2 ik. galiziera), LurE (galiziarra; galiziarren hizkuntza), Euskalterm 2 (1 hizkuntza, 1 haizea); gallego : DFrec 1 (hizkuntza), AB50 1; galiziar : AB38 3, HiztEn (ik. gailego 2), LurE (galiziakoa; ik. galego), Euskalterm 1 (g. gaita); galiziera : DFrec 2, AB38 1, AB50 1, HiztEn.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
galiziar : EuskHizt (Galiziakoa. Ik. galego), HiruMila (gallego), ElhHizt (ik. gailego 2), EskolaHE (galiziakoa; ik. galego), Lur EG/CE (gallego) eta EF/FE (galicien); gailego : ElhHizt (gailego 1: Ctenolabrus rupestris; gailego 2: 1 gallego; 2 ik. galiziera), EskolaHE (Ctenolabrus suillus edo rupestris); galego : EuskHizt (1 galiziar; 2 galiziarren hizkuntza), HiruMila (1 gallego; 2 lengua gallega), ElhHizt (1 ik. gailego 2; 2 ik. galiziera), EskolaHE (galiziarra; ik. galiziera), Lur EG/CE (gallego) eta EF/FE (galicien), PMuj DVC (gailegu: 1 gallego; 2 lengua gallega); galiziera : HiruMila (lengua gallega), ElhHizt (gallego, hizkuntza), EskolaHE; galegubaba : DRA (fisán, judía,...), PMuj DVC (gailegu-baba: judía,...) // PMuj DVC: gailego-aza (berza verde para animales), gailegu-soinu (gallegada, mús.) gailegu-talde (gallegada) // Ez dugu aurkitu ap. Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
(hizkuntza) Sin. galiziera.
Lantaldearen irizpideak
Onomastika batzordeak argitzekoa
Onomastika batzordeari dagokio
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [I102]: "hori galizieraz da, euskaraz galiziar eta galiziera esan beharko genituzke" (1995-06-29)
Euskaltzainen oharrak
- [E208]: hitz hau hobeki zehaztu beharra dago. Alde batetik egia da galego eta galiziera, hizkuntzari dagokionez, sinonimotzat jo daitezkeela, baina, araua jarri denez, badirudi galego hizkuntzari ez eze, bertako herritarrari ere esaten zaiola, eta, hortaz, 1 eta 2 jarri beharko genuke: 1 (Galiziakoa) Sin. galiziar. 2 (Galiziako hizkuntza) Sin. galiziera.
- Erabakia: (H2.2 / 2009-10-19): Onomastika batzordeak argitzekoa da, eta, hala onartuko balitz, itzulia amaitzean jasotzekoa.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
