Harremana

    Euskaltzaindiaren Hiztegia

    2. Hizkuntza-baliabideak
    3. Hiztegi orokorrak
    4. Euskaltzaindiaren Hiztegia

    2 emaitza galdatu bilaketarentzat - [1 - 2] bistaratzen.

    galdatu1, galda/galdatu, galdatzen
    1 du ad. Ipar. Galdetu, galdegin. Erdaraz, zergatik?, galda dezake norbaitek. Honetaz zerbait galdatu dit batek baino gehiagok. Lehenik galdatuko dizut zer eskola egin duzun eta zer ikasi duzun.
    2 du ad. Ipar. Eskatu. Jainkoaren izenean galdatzen diote ogi puska bat eta gau hartako aterpea. Hark galdatu bezala egin dute. Inori laguntzarik galdatu gabe. Ostatu galdatzen.
    3 du ad. ekon., zuz. Norbaitek dagokiona eskubidez eskatu. Ordainketak atzerapenik gabe gauza daitezen galdatzen du dekretuak.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
          EHHE
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: galdatu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1994-09-07 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:04

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    'galdegin' eta 'eskatu' adieretan IE-ZuAm erabiltzen da batez ere; 'eskatu' adierakoa da agerraldi gehien dituena, 257 aldiz azaldua: Lç, EZ, Volt, Gç, O, Tt, CatLan, Monho, Dh, JesBih, MarIl, Jaur, Bordel, CatLuz, Elzb, Zby, Arb, Dv, Laph, HU, Elsb, Ox, CatJauf, Barb, JE, Lf Murtuts, Etcham, Mattin, Ardoy, JEtchep, StPierre, Larz, Xa, eta B 3 (Balad, Alzola); EB 1 (MEIG); 'galdegin' adieran 159 aldiz aurkitu da: E, Tt, MarIl, Arb, Dv, Laph, HU, Iratz, Ox, Barb, JE, Lf Murtuts, Etcham, Mattin, JEtchep, Mde, StPierre, Larz, Xa, eta G 6 (Bv, Lasa), B 1 (Balad), EB 36 (MEIG); 'goritu' adieran HMko euskalkietan bakarrik azaldu da: B 4 (Itz, Ur, Ag, Kk) eta G 2 (AA, Gazt).

    EEBSko datuak [laburduren azalpena]

    'galdegin, itaundu' adieran: G 2, IE 15, EB 6; 'eskatu' adieran: IE 28, EB 20; beste 16 ager. Zeruko Argia (2) eta Herria (14) aldizkarietakoak; 'goritu' adieran: B 2, EB 4.

    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    AB38:'eskatu' adierako 2; 'goritu' adierako 4; AB50:'galdegin' adierako 3; Euskalterm: galdatu 'eskatu' 8, 'goritu' 4; HiztEn-LurE: galdatu 'eskatu, galdetu' eta 'goritu'.

    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    galdatu, galda, galdatzen. du ad. 1 'goritu'. 2 Ipar. 'galdegin; eskatu'.

    Informazio osagarria
    Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

    galdatu, galda, galdatzen

    Informazio lexikografikoa
    Forma baten adiera(k)

    1 (Ipar.) galdegin; eskatu; 2 goritu

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [E124]: "galdatu/galdetu: ene ustez hemen, argitasunaren eta erabilera-maiztasunaren izenean banaketa egin beharra dago. Nik neuk galdetu 'galdegin' eta 'eskatu' eta galdatu 'goritu, berotu' proposatuko nuke, hiztun gehiengoaren arabera" (1995-06-16)

     - [I102]: "zentzu biak eman behar zaizkiola uste dut, alde batetik eskatu zentzua, eta goritu bestetik" (1995-06-29)

    Euskaltzainen oharrak

     - [E208]:  galdatu hitzari onartzen zaizkion bi adiera kontuan izanda, badirudi galdatzaile-ri ere ‘goritzaile’, ‘metala goritzen edo ‘tenplea’ ematen duena’ gaineratu beharko litzaiokeela.

     - [E210]: esanguraz denaz bezainbatean, Zuzenbidean noizbait erabili izan da hitz hori, reivindicar gaztelania-aditzaren ordain moduan (Toki-araubidearen Oinarriak arautzeko Legearen 5. artikuluan, esaterako: toki-erakundeek beren xedeak betetzeko eta zeinek bere eskumenen esparruan…, gaitasun juridiko osoa izango dute ondasun mota guztiak eskuratu, eduki, galdatu, trukatu, kargatu nahiz besterentzeko…); hala eta guztiz ere, orokorrean, gehiago zabaldu da mailegua: gauza erreibindikatzea, erreibindikazio-akzioa…etab. Sartzekotan, bada, eskatu aditzaren ordain orokor moduan sar daiteke, hirugarren adiera gisa, bigarrenetik kenduta, hau da: 1 ‘goritu’. 2 Ipar. ‘galdegin’. 3 ‘eskatu’.

     - Erabakia: (H2.2 / 2009-10-19): Bere horretan utziko da oraingoz lehen itzulikoa.

    galdatu2, galda/galdatu, galdatzen
    1 du ad. Asko berotu; goritu. Eguzkia bideak galdatzen hasi baino lehen. Errementerian goritu eta galdaturiko burdina bezala.
    2 du ad. Metalez mintzatuz, urtu. Aurrera-ko labeak hamaika burdina galdatutakoak dira.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: galdatu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1994-09-07 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:04

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    'galdegin' eta 'eskatu' adieretan IE-ZuAm erabiltzen da batez ere; 'eskatu' adierakoa da agerraldi gehien dituena, 257 aldiz azaldua: Lç, EZ, Volt, Gç, O, Tt, CatLan, Monho, Dh, JesBih, MarIl, Jaur, Bordel, CatLuz, Elzb, Zby, Arb, Dv, Laph, HU, Elsb, Ox, CatJauf, Barb, JE, Lf Murtuts, Etcham, Mattin, Ardoy, JEtchep, StPierre, Larz, Xa, eta B 3 (Balad, Alzola); EB 1 (MEIG); 'galdegin' adieran 159 aldiz aurkitu da: E, Tt, MarIl, Arb, Dv, Laph, HU, Iratz, Ox, Barb, JE, Lf Murtuts, Etcham, Mattin, JEtchep, Mde, StPierre, Larz, Xa, eta G 6 (Bv, Lasa), B 1 (Balad), EB 36 (MEIG); 'goritu' adieran HMko euskalkietan bakarrik azaldu da: B 4 (Itz, Ur, Ag, Kk) eta G 2 (AA, Gazt).

    EEBSko datuak [laburduren azalpena]

    'galdegin, itaundu' adieran: G 2, IE 15, EB 6; 'eskatu' adieran: IE 28, EB 20; beste 16 ager. Zeruko Argia (2) eta Herria (14) aldizkarietakoak; 'goritu' adieran: B 2, EB 4.

    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    AB38:'eskatu' adierako 2; 'goritu' adierako 4; AB50:'galdegin' adierako 3; Euskalterm: galdatu 'eskatu' 8, 'goritu' 4; HiztEn-LurE: galdatu 'eskatu, galdetu' eta 'goritu'.

    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    galdatu, galda, galdatzen. du ad. 1 'goritu'. 2 Ipar. 'galdegin; eskatu'.

    Informazio osagarria
    Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

    galdatu, galda, galdatzen

    Informazio lexikografikoa
    Forma baten adiera(k)

    1 (Ipar.) galdegin; eskatu; 2 goritu

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [E124]: "galdatu/galdetu: ene ustez hemen, argitasunaren eta erabilera-maiztasunaren izenean banaketa egin beharra dago. Nik neuk galdetu 'galdegin' eta 'eskatu' eta galdatu 'goritu, berotu' proposatuko nuke, hiztun gehiengoaren arabera" (1995-06-16)

     - [I102]: "zentzu biak eman behar zaizkiola uste dut, alde batetik eskatu zentzua, eta goritu bestetik" (1995-06-29)

    Euskaltzainen oharrak

     - [E208]:  galdatu hitzari onartzen zaizkion bi adiera kontuan izanda, badirudi galdatzaile-ri ere ‘goritzaile’, ‘metala goritzen edo ‘tenplea’ ematen duena’ gaineratu beharko litzaiokeela.

     - [E210]: esanguraz denaz bezainbatean, Zuzenbidean noizbait erabili izan da hitz hori, reivindicar gaztelania-aditzaren ordain moduan (Toki-araubidearen Oinarriak arautzeko Legearen 5. artikuluan, esaterako: toki-erakundeek beren xedeak betetzeko eta zeinek bere eskumenen esparruan…, gaitasun juridiko osoa izango dute ondasun mota guztiak eskuratu, eduki, galdatu, trukatu, kargatu nahiz besterentzeko…); hala eta guztiz ere, orokorrean, gehiago zabaldu da mailegua: gauza erreibindikatzea, erreibindikazio-akzioa…etab. Sartzekotan, bada, eskatu aditzaren ordain orokor moduan sar daiteke, hirugarren adiera gisa, bigarrenetik kenduta, hau da: 1 ‘goritu’. 2 Ipar. ‘galdegin’. 3 ‘eskatu’.

     - Erabakia: (H2.2 / 2009-10-19): Bere horretan utziko da oraingoz lehen itzulikoa.

     

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa

    ORDUTEGIA
    9:00 - 14:00

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

    Bibliotekaren katalogoa Artxiboaren katalogoa
    ERAKUSKETA BIRTUALAK
    Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak