9 emaitza zeta bilaketarentzat - [1 - 9] bistaratzen.

zeta1
1 iz. Alfabetoko azken letra (z, Z).
2 iz. Alfabeto grekoko seigarren letra (ζ, Ζ).
zeta2
iz. Zenbait intsekturen beldarrei, bereziki Bombyx mori espeziekoei, darien gaia, zuntzak osatzen dituena eta ehungintzan erabiltzen dena; zuntz horrekin eginiko ehuna. Ik. ziriku. Haren aldean liho eta zetak iztupa dira. Zetaz jantzirik. Zeta gorrizko zapi bat. Zeta artifizialezko salgai merkeak. Zetazko gerrikoa. Zetazko kuskua.
zeta har, zeta-har
iz. Jatorriz Asiako iparraldekoa den Bombyx mori espezieko intsektu lepidopteroaren beldarra, krisalida zetazko kusku batek babestua izaten duena (Bombyx mori). Zeta-harra masustondo hostoz elikatzen da.

Aztergaia: zeta-har

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:41 2002-05-07 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

seda har (eta seda ar 1, seda-ar 9) 12: JE Bur 2 ("Osto hek, musker arin batzu dira, baderamatzate gero beren etxetarat, seda harren, [vers à soie], hazkurritako", "Oliba eta amanda biltze, seda harrendako osto biltze... ez uste ukan bizkitartean horiek dauzkatela hango laborarien lan guziak"), Or 10 (adib., "Nexka, seda-arrari ostoak orduntxe eman eta atal-aurrean asi zen, egurastu orde, ardatzean", "Seda-arrak ederrik daude irugarren lo-aldian", "seda-arrak ez diñate yanik gaur eguerdian").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zetar 3, I. Zubiri ("zetarrak modatan jartzen direnean ikastolako ume guztiak datoz hosto bila zetarrei jaten emateko", "Eskimal Txikiak uste du zetarrek oiloak ere jaten dituztela, behin batean klaseko umeek oiloak ere eraman zituztelako").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

seda-har : LurE (adib. gisa); zeta-har : Euskalterm 2; zetar : AB38 3, HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegian zetar fitxaren hustuketa: ingumar : PMuj DCV; seda-ar : M. Ariztia Abereen mundua; sedar : M. Iturbe Xomorroen mundua, PMuj DCV; zetar : Peiro Hurtado NZ-6, Irudi eranskorrak, Idazketa Arazoak.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

seda har : EuskHizt (AS, Bombyx mori tximeletaren harra), EskolaHE (adib. gisa); sedar : DRA (gusano de seda), PMuj DVC (gusano de seda); zetar : ElhHizt (Zool. gusano de la seda: Bombyx mori; eta zetar-hazkuntza AS: sericultura), HiruMila (Entom. gusano de seda: Bombyx mori), PMuj DVC (gusano de seda); zetartegi : PMuj DVC (criadero [de gusanos] de seda) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-har.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

zeta 2 sarrerari dagokion azpisarrera.

Landare eta animalien taxonomi izena

Bombyx mori.

zetabatu, zetaba, zetabatzen
du ad. Ipar. Bahetu. Irin zetabatua.

Aztergaia: zetabatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau 2011-11-08
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2006-02-07 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuko zetabatu sarreran Tx. Peillenen oharra: "Gaur behintzat eta agian orduan ere, baserritarren artean bereizketak egiten dira: bar(h)atü edozein moduz irina iratzi da, baina zethatxatü 'garia baheztatu, eraldi' eta zethabatü 'artoa zetabetu'"; eta bi testuinguru: Dv Zen 7, 61 ("[Untzi] biak irin zethabatuz betheak"); Herr 1959 ("Ez erran gezurrik haurrari, behar bazaio ere hein batean egia zetabetu"); testu-lekukotasunik gabeak dira zetabatzaile eta zetabeztatu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

irin zethabatu : Dv (adib., Lb 2,1.4.5.7; 5,11; 6,15.20; 7,12; 23,13; 24,5; Zen 15,4; 28,5; 29,4; 1 Erg 4,22; 2 Erg 7,1.16).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zetabatu : EuskHizt (*1745, 1859; zetabetu *1745, 1959 / Ipar. bahetu), HiruMila (cerner), EskolaHE (bahetu), Lur EG/CE eta EF/FE (cerner, tamiser), Casve EF (zetabatü: tamiser), Lh DBF (tamiser), DRA (cerner), PMuj DVC (cribar, tamizar, cerner, abalear, ahechar); zetabatze : EuskHizt; zetabetu : HaizeG BF (tamiser), DRA (cerner), PMuj DVC (cerner, cernir, tamizar, cribar, ahechar, abalear); zetabeztatu : HaizeG BF (tamiser), Lh DBF (tamiser), DRA (cerner).

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Lantaldearen irizpideak
Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

Iparraldekoek esango dute behar duten (bi testutan jaso da: Dv —Bibli itzulpenean, irin zetabatu sintagman aski maiz errepikatua— eta Herr 1959). Onartzekotan, azal liteke: "zetaba, zetabatzen. du ad. Ipar. 'bahetu': irin zetabatua".

Informazio osagarria
Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-e/-a-.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: (H2.2 / 2011-11-08) Onartu da: zetabatu, zetaba, zetabatzen. du ad. Ipar. 'bahetu': irin zetabatua.

zetabe
iz. Ipar. Bahea. Ik. galbahe. Gorputza zulatua zetabe bat bezala. Iraz ezazu salda zetabe gero eta xeheago batzuetan. Batzuek zetabe larriegia hartzen dute beren kontzientzia ikertzeko.

Aztergaia: zetabe

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau107
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1992-03-24 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

cf. supra zetabatu; zet(h)abe 9: O Pr ("Zetabea berri deno holtzeko, gero ere saguaren hortzeko"), Dv Lab ("On da urekotzat, bahe eta zethabe usteitzat"), ECocin 3 ("Guziak ongi egosi direnean, pasa zaitzu zethabe batian", "Harzazu litre bat krema yoiten duzuna, harzazu musa ekumoar batekin, xortak eman zethabe batetara", "Pasatzen duzu ur hori zethabian"), JE Bur ("Bizkitartean haur gehienen baithan erlisionezko sinesteek jakitatearen irakaspenak ezti ditzaten, iragaz, beren zetabean zikin larrienetarik bederen garbi, ez daukagu deus hoberik"), StPierre ("Alemanian sartua zen presuner, hats bizi, gorputza zilatua zetabe bat bezala"), Larz Senper 2 ("Batzuk zetabe larriegia hartzen, beren kontzientziaren ikertzeko...", "Izariko zetabia emaguzu, izarikoa, Jainko maitea...") // Ik. ap. DRA, gainera, zet(h)abe : Arb Bok ("Ez ditugu gure aintzindariak zethabean ibili behar ikhusteko xuxen ala makhur dohatzinez"), Zephuru in GH 1971 ("Jesusek behin erasiatu zuen Petri, baizik-eta zerurat sartu nahi zutenentzat larriegia zuela zetabea"), Larzabal in GH 1960 ("Nehork baino hobeki bere zetabean pasatzen ditu [gauzen koloreak, usainak, mugimenduak] eta bere mirailan erakusten").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zet(h)abe 2: Larz ("Ez du ez, gure irina pasatzeko, zetabe larririk behar, zuretako behar lukeen bezala"), GH 1938 ("Igorri: phertika mulde, / Kurkurü, zethabe, / Gibel-alde harrigarri, / Belhañak ageri, / Burü mehe ezpatadün, / Zaia estekadün, / Paristarrer jarraiki nahi girenian, / Uxkalduntsak gitian egon heñian").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zetabe : AB38 1, HiztEn, LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zetabatu : cf. supra; zetabe : EuskHizt (bahea), ElhHizt (cedazo, criba), HiruMila (tamiz), EskolaHE (bahea), Lur EG/CE eta EF/FE (cedazo, tamis), Casve EF (tamis pour farine), HaizeG BF (tamis, van), Lh DBF (tamis), DRA (tamiz), PMuj DVC (tamiz, cedazo, criba, cernedor, harnero muy tupido).

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

azaltzeko eskatuz: "iz. Ipar. 'bahea'".

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [A204]:  Ipar. marka erantsi zaio baina gurean (herrian) ere ezaguna da, erabiltzen da. (2009-12-10)

zetaka
iz. Itsatsirik geratzen den lohitasuna; orbana. Ardo zetakaz zikindua. Begiratu gaiztoko langile zikin zetakaz beteak. Ez duzu garbitu arima lehengo bekatuen lohi, zetaka eta uger guztietatik.

Aztergaia: zetaka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau107
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1997-01-29 Lantaldeak besterik gabe onartua
zetakatu, zetaka/zetakatu, zetakatzen
da/du ad. Batez ere Ipar. Zikindu. Sarri aldatzen den alkandora ez da hain lohi zetakatua egongo. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Esku zetakatuak.

Aztergaia: zetakatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau107
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1997-01-29 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

zetakatu, zetaka(tu), zetakatzen. Batez ere Ipar. da/du ad. 'zikindu'.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

zetakatu, zetaka(tu), zetakatzen.

zetatxu
iz. zub. Zetabea, bahea.

Aztergaia: zetatxu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau107
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1997-01-29 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Zub. 'zetabea'.

Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala

Zub. batez ere.

Forma baten adiera(k)

zetabea.

zetazeo
iz. zool. Arrain itxurako itsas ugaztuna, zenbait kasutan oso handia, gorputza igeri egiteko egokitua duena; (pl.) animalia horiek osatzen duten ordena. Zetazeoak, hots, besteak beste, baleak, kaxaloteak, izurdeak, orkak eta mazopak hartzen dituen ordena.

Aztergaia: zetazeo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:27 2002-05-07 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: zetazeoak

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Zool.

 

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper