36 emaitza ile bilaketarentzat - [1 - 36] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-07-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:Hletra | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 |
ile /biloa/
AS: ile alde, ile(-)apaindegi, ile-apaintzaile, ile kontra, ile(-)motots.
AS gisa gehituz: ile(-)apainketa, ile gorri, ile-gorri, ile harro, ile(-)izpi, ile kizkur, ile(-)mataza, ile-moztaile, ile(-)mozte, ile(-)ondo, ile urdin .
ile alde, ile kontra.
- [I102]: "baina ilealde eta ilekontra aditzondo gisa" (1996-06-12)
- [E210]: ile-apaintzaile [azpisarreran] 1- Forma aldatu: ile-apaintzaile edo ile apaintzaile. || 1- Halaxe dio 25. arauak (139 or.).
- [E210]: ile gorri [azpisarreran] 1- Kategoria gramatikala ere eman: iz.
- [E210]: ile-gorri edo ilegorri [azpisarreran] 1- Ordena aldatu: ilegorri edo ile-gorri. 2- Kategoria gramatikala ere eman: izond.
- [E210]: ile-hori edo ilehori [azpisarreran] 1- Ordena aldatu: ilehori edo ile-hori.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-03-08): a) bai lehen itzuliko eta bai bigarren itzuliko azpisarreren grafia bikoitzak ohargileak nahi duen moduan eskainiko dira, horrela jokatzea erabakia dagoenez (formak bere osoan aipatuz, edo tarteko dela: ile-apaindegi edo ile apaindegi, ile-apaintzaile edo ile apaintzaile, etab.); bahuvrîhien forma bien ordena, berriz, proposamenean dutena da azpisarreran, eta ohargileak eskatu duena, bikoiztean izango duten sarrera berrian (hala erabaki baitzuen Euskaltzaindiak "guztiak sistematikoki zuzenduko dira bikoteka emanaz"; eta hala egiten da argitaratzeko prestatzean): «ilegorri izond. edo ile-gorri», «ilehori izond. edo ile-hori»; b) isildu egingo da oraingoz lantaldeak proposatu duen ile gorri azpisarrera.
- Erabakia: (EH 2014): Euskaltzaindiaren hiztegiak araua aldatu du: ile iz.: ile-zapa
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1993-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS
- [E301]: ileapaindegi [da nire ustez hobesteko grafia] (1995-08-24)
- [I102]: "ile-apaindegi / ile-apaintzaile zalantzarik gabe lotuta jarriko nituzke, geroagoko elkartuei hain zuzen bide egiteko, hala nola ileapaintzaile-eskola / ileapaintzaile-artaziak / ileapaintzaile-modu e.a." (1996-06-12)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 |
AS
- [E210]: '"Ile"aren inguruko eratorrietan, hori oso zabala da trenza, moño esateko'.
- Erabakia: BAgiria (1997-10-31): 'Ile-motots sartzea onartu da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-07-13 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
ILE-ONDO (L-ain-côte, B; ulondo). Ref.: A; Lander (ap. DRA). Cabello. v. ILE-IZPI. * Ikaraz arrotzen ziran haren buruko ille-ondoak. Mb OtGai III 390. Deusere ezta, ez eta ile hondo bat ere, nere baitharik dudanik. Dh 105 (v. tbn. 420). [Gizonak] sortzen dire [...] ile ondo bat gabe. Hb Egia 61s. Etzan a ulea ez / ezpada urrea; / ulondo bakotxeko / zerion perlea. Balad 202. [Zakurra] haguna zariola ahotik, ile-ondoak xutik. JE Bur 64 (v. tbn. Med 22). Gizonak, hoberenak, badu hille-hondo bat beltza. (L-côte). Lander (ap. DRA ). v. tbn. v. tbn. Jaur 144 (ap. DRA )
ondo3 2 iz. Batez ere Ipar. Zenbait landare edo zuhaitzen banakoa. Ondo zaharraren muskil berriak. Belar ondo bat. || Ezta ile ondo bat ere: ezta ile izpi bat ere. [s.u. ile] ile ondo, ile-ondo iz. Buruko ilea. Gizonak sortzen dira ile-ondo bat gabe. Ikaraz harrotzen ziren haren buruko ile-ondoak.
Erabat ezabatu adibidea eta azalpena, lehendik ere jasoa dagoelako azpisarrera gisa ile sarreran.
Azpisarrera gisa jasotzekoa ondo sarreran ere.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Ohiko lexien atalean jaso zen ilea atera formarekin batera aurreko multzoan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib [2] | 2023-04-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ahotsa laztu aztertzean azpisarrera gisa proposatua. Beraz, laztu sarrerako 2. adiera ezabatzekoa da (eta 3. adierako lehenengo adibidea azpisarrerara eramatekoa).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-04-28 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib [2] | 2023-04-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH:AS | 2018-10-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ILEA URDINDU (V-arr, G-azp, AN-gip ap. Gte Erd 164; Lar, Añ (+ ullea)). Encanecer. v. ILEA ZURITU. [Zahartzean] illea urdintzen da. Ax 182 (V 123). Hasia zuelarik ilea urdintzen. Hb Esk 220. Neska-zarrari, zarraren zarrez, / illia zaio urdindu. Urruz Urz 45
adib.: ile 2 iz. (Multzokari gisa). Ileen multzoa. Luzea du ilea. Ile horaila, gorria. Ile beltz kizkurra. Zer polita dagoen bere ile kizkurrarekin (Ik. ile-kizkur). Jantzi luze eta ile harroz apaindurik (Ik. ile-harro). Gameluaren ile latza. Ile leuneko aberea. Aurpegiko ilea. Ilea moztu du. Ardi horri ilea moztu diote. Ilea ongi orrazturik. Zahartzaroan, ilea urdintzen denean.
ilea urdindu 24: Berria 10 (Ilea urdindua duen gizon bat kalea gurutzatzen, hegoalderantz), Deia (Muino batetik kea ikusi zuen neskari aspalditxo urdindu zitzaion ilea), EiTB 4 (Bada ba garaia! Laster ilea urdintzen hasiko zait), Elkar (ilea zeharo urdindua), Argia 4 (Europako zientzialari talde batek ilea urdintzearen zergatia argitara eman du Federation of American Societies for Experimental Biology (FASEB) aldizkarian), DiarioVasco 3 (Hain izugarri handia duk, txotxo gazte bat popatik irten oinez, ababorreko kareletik brankaraino joan eta istriborrekotik atzera bueltan popara iristerako, ilea urdindu egiten zaiok eta azala zimurtu), Erlea (Ile kizkur urdindu estuen eta betaurreko handi batzuen artetik, aurpegi goxo eta alaia nabarmentzen zitzaion).
ilea urdindu 53: Berria 5 (Funtsean, gaztetasuna galtzeko zorian dagoenaren ile urdinduaren antzekoa.), Fernando Rey 2 (bere ile kizkur urdindua nahasiz), Joxean Agirre 6 (Giltzak arazorik gabe ireki zuen bebarruko atea eta igogailuko ispiluan kosta egin zitzaidan neure burua ezagutzea, ilea urdintzen hasia zuen tipo lasai itxurako bat), Joseba Sarrionandia 3 (Eta atso haien ile urdinduan gauza guztien gainera eroritako errautsa igarri zuen, eta haien aurpegietan Jainko gogaituaren keinua islatzen zela sumatu zuen)
Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa ile sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2000-01-12 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH:AS | 2018-10-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ILEA ZURITU (Lar, Añ (+ ullea)). Encanecer. v. ilenabartu. Gazte denboran neukan aizezko burua / illea zuritzean bete zait kaskua. AB AmaE 403. Begiak lausotu [...], / illia zuritu. Urruz Urz 56. Gure ille beltzak txuritu diranez gero. Zait Sof 192. Igort-uzkitzu "Ranchero" hetarik zonbait hunarat. Ahatik, ez gero ileak sobera zuritu ondoan. Larz Iru 20. v. tbn. Tx B I 62. Uzt Noiz 14. Ulea zuritu: JJMg BasEsc 189. Otx 41
adib.: zuritu, zuri/zuritu, zuritzen 2 da ad. Kolore zuria hartu. Buruko ileak zergatik zuritzen diren bizarra baino lehen. Etiopiako beltz bat zuritzen denean, eta katamotzak uzten dituenean bere orbanak. Burua zuritu zait zure bihotz eske.
ilea zuritu 4: Elhuyar (ilea zuritzen zaie, burusoildu egiten dira, osteoporosia eta arteriosklerosia izaten dute eta abar), Berria (Lopez Ufartek ilea zuriturik du aspaldian, eta beteranoen partidetan baino ez du ukitzen baloia), Argia 2 (amaika aldiz ikusi dugu kazolakada eder bat egiteko adina txori buruan dituen pilotari gaztea aldagelan erabat jota, ilea zuritzen hasi zaion beteranoak finalean izateko aukera kendu diolako, ordu eta erdiko partidaren ostean).
ilea zuritu : Elizen arteko Biblia 8 (eta zuek zahartzean ere, ni beti berbera: zuei ilea zuritzean ere, nik eutsiko dizuet. Orain arte bezala, aurrerantzean ere nik eramango zaituztet, nik eutsi eta salbatuko), Anton Garikano (Baina ilea zurituta zeukan - arrebak bezala - gazte-gaztetatik), Jon Arretxe (Ile zurituak bizkorregi zahartu den itxura ematen dio, aurpegiko zimur ugariek bezalaxe; janzten dituen praka beltz zaharkituek eta jaka gris adabatuak, egun batzuetako bizarraz gain, ez diote laguntzen irudia argitzen; eta halako tristura kutsua nabaritzen zaio begitartean), Joan Mari Irigoien (Ezagun du Nekanek, denbora honetan ilea zuritzen hasi baitzaio, zimurrak nabariagoak egiten eta ugaritzen...), Josu Zabaleta (Horrela, bada, minutu batzuetan berriro nire onera ez nintzela etorriko iruditu zait, eta ez dut, hala ere, ikusi nire baitan ilea zuritzen omen duen larritasun erregarri hori)
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
eraikuntza librea.
Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
zuritu: -a.
Azpisarrera gisa jasotzekoa ile sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-03-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ileberritu, ileberri(tu), ileberritzen. da ad.
ileberritu, ileberri(tu), ileberritzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:41 | 2000-01-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ilede 2, Zerb IxtS: "Bera ongi egina zen zango puntetarik buru gaineraino eta guziz ilede bat batzuen xoragarria", "Haitz adartsu baten azpian iragaitean, haren ilede aberats eta ederra adarretan kurubilkatu zen eta mandoa aintzinat joan"; illedi 1, Ldi BB: "Egunek biztu dio / yorik illedia"; OEH argitaratuan, gainera, uledi : TP Y 1933, BAizk Ipuin (ap. DRA).
illedi 2, B. Latiegi: "Aurpegia, ezpaiñak, eta azkazalak margoztuak zeuzkan ordurako, eta ondo orraztua illedi orail luzea", "Gero, mutillaren bizkarrean ezarri zuan legun-legunki illedi beltz dizdiratsuz ornitutako bere burua"; uledi 1, Onaind: "Gure uledi dizditsua nastuazo ta gero orraztu ta apain ipiñi nai izatea".
Ez dugu aurkitu ap. DFrec AB38; AB50; HiztEn; LurE; Euskalterm.
ilede : DRA (illede: cabellera - Har.); PMuj DVC (melena, cabellera, crines, cabello); iledi : DRA (illedi: cabellera - Ldi Udaberria); PMuj DVC (melena, cabellera, crines, cabello); uledi : DRA (cabellera - TP Y 1933, BAizk Ipuin); PMuj DVC (cabellera, cabello, crin) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt; ElhHizt; HiruMila; EskolaHE; Casve EF; Lur EG/CE eta EF/FE; HaizeG BF; Lh DBF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-di.
iz.
g.er.
adatsa.
- [E208]: kendu edota "e. adats". || Gaur erabiltzen ez delako.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-03-08): Bere horretan onartu da lantaldearen proposamena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-03-09 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-03-09 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
izond.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 2000-01-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ez dugu ilegal formarik aurkitu.
ilegal a) izond. 6: Habe 1983 ("Irrati libreak: ilegalak baina bizirik"); Egin 1986 ("Ezin izan dute, beraz, ETB2 ilegaltzat jo"); Azurm ("'Biolentzia zuzengabekoa da hortaz' — inmorala eta ilegala, biak izatearen zentzuan"); EKB ("Gasteizko Gobernuak bideratutako euskara legea gainditzen duenez ilegaltzat jo eta errekurritu dituzte toki gehienetan"); Egin 1992 2 ("Beraien enpadronamenduaren aurka, agintariek izandako jarrera 'ilegala' salatzen dute", "Hau ilegala da zeren beraiek ez dira inor eskubide hori ukatzeko"); b) adond. 2: P. Sastre ("Bestea bost urte beranduago etorri huen, ilegal, legez itxi bait zen inmigrazioa", "Patricio ilegal zebilek eta, neu ere ez niabilek oso legezko, txakurren ustetan"); ilegalitate 2: Egin 1989 ("Idazkari horri udal postua ukatzean ilegalitatearen bideetan sartu da alkatea"); J.L. Goikoetxea ("Herri honetan ez da agintea duenik ilegalitate hau konpon dadin arduratzen denik"); ilegaltasun 1 M. Lopez ("Azken finean, ziutatean, legaltasuna eta ilegaltasuna izenez ezagutzen diren bi errealitate arbitrario horien artean muga estu fin bat besterik ez dago").
ilegal : DFrec 17; AB38 1; AB50 8; HiztEn; Euskalterm 8; ilegaldu : DFrec 2; ilegalitate : DFrec 5; ilegalizapen : AB50 1; ilegalki : DFrec 4; AB50 3; ilegalpen : DFrec 1; ilegaltasun : DFrec 3; Euskalterm 3 // Ez ditugu aurkitu ap. LurE // 'ilegal' itzulitako besteak: arauz kontrako : Euskalterm 2; ez-legezko : Euskalterm 1; ezlegal : AB50 1; legearen aurka(ko) : Euskalterm 25; legetik at : AB50 1; legez kontrako : AB50 2; Euskalterm 5; legezkontrakotasun : Euskalterm 4; legezkontra(ko) : AB50 2.
Ik. EEgunk: ilegal: h. legez kontrako, legez kanpoko // Admin. eremukoak: a) ilegal: lege-kalte(ko) : AdminEL; legez kanpoko : AdminEL; legez kontrako : AgAld hitz-bilduma; LurraldeAntol; HezkAdmin; legezkontrako : AdmMila; b) ilegalidad: legez kanpokotasun : AdminEL; legez kontrako izate : LurraldeAntol; legez kontrakotasun : AgAld hitz-bilduma; HezkAdmin; c) ilegalmente: legez kontra : AgAld hitz-bilduma.
Beste hiztegietako ordainak: a) ilegal/illégal: bidegabeko (Lur EF/FE); debetü (Casve FE); ez haizü (Casve FE); ezlegezko (Casve FE); ilegal (ElhHizt, HiruMila — ik. legezkontrako); lege-kalteko (PMuj DCV); lege-kontrako (HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV); legez aurkako (HiruMila); legez kanpoko (XarHizt); legez kontrako (HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, PMuj DCV — legez-kontrako); legezkontrako (ElhHizt); b) ilegalidad/illégalité: debetarzün (Casve FE); ezlegetarzün (Casve FE); ilegaltasun (HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE); lege-gabekeria (PMuj DCV); lege-kalte (PMuj DCV); legez aurkakotasun (HiruMila); legez kontrakotasun (HiruMila); zuzen-gabekeria (PMuj DCV); c) ilegalización: legez aurka jartze (HiruMila); d) ilegalizar: legez aurka jarri (HiruMila); e) ilegalmente/illégalement: debetüki (Casve FE); ez haizüki (Casve FE); ezlegez (Casve FE); lege-aurka (PMuj DCV); lege-kalte (PMuj DCV); lege-kontra (PMuj DCV, HaizeG FB, T-L LFB); legez aurka (HiruMila); legez beste (Casve FE); legez kontra (HiruMila); zuzen-kontra (PMuj DCV) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt; EskolaHE; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA; PMuj DVC.
fr (DLLF): illégal; illégalité; it (S. Carbonell): illegale; illegalità; illegalmente; ca (DCC): il·legal; il·legalitat; en (Collins): illegal, unlawful; illegality, unlawfulness; outlawing, banning; to outlaw, declare illegal, ban; illegally, unlawfully; de (Langenscheidts): ungesetzlich, gesetzwidrig, illegal; Gesetzwidrigkeit, Illegalität; wider Recht u. Gesetz, illegal.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
EEgunk: "ilegal h. legez kontrako, legez kanpoko".
Nazioarteko forma da.
izond.
legearen kontrakoa; legez kanpokoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-10-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2011-03-03): ilegalizatu 104: Berria 39 (adib.: alderdiak ilegalizatzeko erraztasunak), EiTB 39 (adib.: aurreko lehendakaria eta PSEko buruak ilegalizatutako Batasunarekin biltzeagatik akusatuen aulkian eseri dituzte), Jakin (Euskaltzaindia ilegalizatu beharko dute), Argia 22 (adib.: Ezker abertzale ilegalizatuaren presentzia mediatikoa deuseztatuz ala areagotuz?), DiarioVasco 3 (adib.: Hainbat sektore ilegalizatuta daude herrian).
EPG: ilegalizatu 36: Berria 29 (adib.: Zerrenda ilegalizatu arren, ez dugu jo behar ziurtzat PSOE PPren jarraipen hutsa denik), Herria (Eta jadanik, ezker abertzaleko beste egiturak ilegalizatuak dira), Jokin Urain 2 (adib.: Direnak eta ez direnak ilegalizatu dituzte, eta ilegalizatu ez dituzten batzuk ere mehatxupean daude), Iban Zaldua (Batasuna, AuB, Herritarren Zerrenda eta ondorengo guztiak ilegalizatuko ditiztek), Xabier Mendiguren Elizegi (Gaizka inoiz baino lanpetuago zebilen; herriko kontuekin ez ezik maila nazionaleko arazoekin; gezurra ematen du, alderdi ilegalizatu batek lan gehiago izatea legezkoa zenean baino), Joxe Azurmendi (gaur eztabaida hori ilegalizatua dago), Hasier Etxeberria (Lizarra-Garaziko bidearen muturra ikusi zutenetik, espainiarren gehiengoak nahi omen du Batasunaren ilegalizatzea eta gehiengoaren nahi horixe omen da gaur arau).
BerriaEL2013: ilegalizazio, ilegalizatu h. legez kanporatze, legez kanporatu, legez kanpo utzi.
es ilegalizar / fr illégaliser: Elhuyar: legez kanpo utzi, legez kanpokotzat jo, ilegaltzat jo / Nolaerran: - / Zehazki: - / Labayru: legez kanpo utzi, legez kanpokotzat jo / Adorez5000: legez aurka jarri, legez aurkako deklaratu.
nazioarteko forma da, eta onartzekoa, baina euskal osaerako baliokidea sustatu nahi da.
ilegalizatu, ilegaliza, ilegalizatzen.
da/du ad.
legez kanporatu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-10-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2011-03-03): ilegalizazio 286: Berria 112 (adib.: Ilegalizazioak salatu eta elkarrizketa babestu du Eusko Legebiltzarrak), EiTB 104 (adib.: Batasunaren zuzendaritza berriro osatzea eta Demokrazia 3 Milioi eta Askatasuna alderdiekin ilegalizazioari muzin egiten saiatzea egotzita.), Jakin 3 (adib.: Normalizazio-prozesu bat koxkortuko ote da horren ostean, ilegalizazioen fasea gainditzeko modua ekarriko duena?), Argia 58 (adib.: ETAk ez du ilegalizazioen beharrik izan bere erasoetarako), DiarioVasco 9 (adib.: Eskubide guztien alde, ilegalizaziorik ez).
EPG: ilegalizazio 175: Berria 170 (adib.: Ilegalizazioak kalte egin dion arren, Batasuna politika gunearen «erdi-erdian» dagoela esan du), Herria 4 (adib.: Batasunaren lan politikoa geldiarazia da, ilegalizazioa martxan da), Iban Zaldua (Zer edo zer egin beharko duzue ilegalizazioaren kontuarekin, ezta?).
BerriaEL2013: ilegalizazio, ilegalizatu h. legez kanporatze, legez kanporatu, legez kanpo utzi.
es ilegalización / fr illégalisation: Elhuyar: ilegalizazio, legez kanpo uzte; ilegaltzat jotze / Nolaerran: - / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: legez aurka jartze.
nazioarteko forma da, eta onartzekoa, baina euskal osaerako baliokidea sustatu nahi da.
iz.
legez kanporatzea.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2000-01-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
-gorri.
ile sarrerari dagokion azpisarrera.
- [E210]: ile gorri [azpisarreran] 1- Kategoria gramatikala ere eman: iz.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-03-08): a) bai lehen itzuliko eta bai bigarren itzuliko azpisarreren grafia bikoitzak ohargileak nahi duen moduan eskainiko dira, horrela jokatzea erabakia dagoenez (formak bere osoan aipatuz, edo tarteko dela: ile-apaindegi edo ile apaindegi, ile-apaintzaile edo ile apaintzaile, etab.); bahuvrîhien forma bien ordena, berriz, proposamenean dutena da azpisarreran, eta ohargileak eskatu duena, bikoiztean izango duten sarrera berrian (hala erabaki baitzuen Euskaltzaindiak "guztiak sistematikoki zuzenduko dira bikoteka emanaz"; eta hala egiten da argitaratzeko prestatzean): «ilegorri izond. edo ile-gorri», «ilehori izond. edo ile-hori»; b) isildu egingo da oraingoz lantaldeak proposatu duen ile gorri azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1995-03-09 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 2000-01-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ager. banakoak dira ille-guri , Ibiñ Virgil ("Zertako Etiopiako ille-guriz zuritutako basoak, edota Serestarrek ostoen larru-mintza nola orrazten duten?"); uleguri , Otx ("Ermini; zuaz nire gelara, ta uleguri baltzezko estalgijaz dagon arako kutxatillea ekarri egidazu ona").
ileguri 1, X. Gereño ("Alizek ilegurizko jantzi gorria zeraman, bordatu zilarreztatuez edertua, eskote handikoa, nondik bularren hasiera ikusten bait zitzaion").
ileguri : DFrec 1, AB38 2 // Ez dugu aurkitu ap. AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
ileguri : HiruMila, PMuj DVC (eta ileguritsu); uleguri : DRA, PMuj DVC (ule-guri) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
balus(a), ileguri
Ik. belus.
iz.
g.er.
belusa.
- [I102]: "oso naharoa izan ez arren gordeko nuke belus-aren ondoan, ondo eraturiko berba baita" (1996-06-12)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:016 | 2003-05-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
edo ile-hori.
izond.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-03-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ipar. iz.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat | 1995-03-09 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ileorde bitan agertu da; ileordeko behin.
HiztEn: ileorde; Euskalterm: ileorde.
ileorde eta itsatsi.
-orde(ko); cf. hortzorde.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:42 | 2000-01-12 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-12-11 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Ez dugu aurkitu.
ilergetar 3, B. Latiegi: "Andik zortzi urtera, ilergetarrak, suesitarrak eta iazetarrak, gudan ziran berriro Erroma'ren aurka", "Ala, zortzi urte geroago, or ditugu berriro erromatarren aurka guduan ilergetarrak, suesitarrak eta jazetarrak".
ilergete : HiztEn, LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.
ilergeteak : EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Lantaldeak aipatua du bigarren itzulikoetan, eta Onomastika batzordeak argitzeko utzia, nahiz ilergete jatorrizkoa mailegatzea aski dela uste duen.
-tar osaerakoak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): Isildua. ilergete forman jasoa
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau77 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-03-09 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-tsu.