9 emaitza ibai bilaketarentzat - [1 - 9] bistaratzen.
Esaera zaharrak
Basoa eta ibaia auzo, hau ez duen etxea gaizo.Aztergaia: ibai
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-05-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:Hletra | 1992-05-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma
(h)ibai
Jatorrizko forma
arro, (h)ibai
Euskaltzaindiaren Arauak
: Ibai Beltza; Ibai Gorria. / AS: ibai(-)aho.
Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra
AS gisa gehituz: ibaiaz, ibai(-)bazter .
Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)
ibaika
Aztergaia: ibai aho
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1995-02-09 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma
ibaiaho, uhao
Euskaltzaindiaren Arauak
AS
Informazio osagarria
Hitz-elkarketari dagokion grafia
Ik. ibai-aho.
Aztergaia: ibaiadar
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1995-02-09 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Formari buruzko datuak
Informazio osagarria
Hitz-elkarketari dagokion grafia
Ik. ibai-adar.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [I102]: "forma lotuak lexikalizatu egiten direlako errazago" (1996-06-12)
Euskaltzainen oharrak
- [E208]: [ibai(-)adar] baina itsasadar. Beraz, biak eredu berberaz egitea hobe, ibaiadar alegia.
- Erabakia: Batzordea (JAA, MA, IS) eta BAgiria (2000-03-31): ibaiadar onartu da.
Aztergaia: ibaiaz
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2000-01-11 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-z: -az.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
ibai sarrerari dagokion azpisarrera.
Kategoria
adlag.
Erabileremu dialektala
Ipar.
Forma baten adiera(k)
ibaika.
Aztergaia: ibaibide
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1995-02-09 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Corpus eta hiztegietako datuak
ibai-bide, ibilgia, ibilgo, ibilgu.
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH argitaratuan ibaibide (Prop 1911 ap. DRA: "Han -Seatlen- hartuko ginuen ibaibidea eta bathuko Alaska, gure eskualde maitea") eta ebilgia (s.u. ibilgu - Herr 1961: "Beribil bat [...] baztertü da ebilgiatik eta gaztañatze bat tokatü"); corpusekoak dira: ibilgo 5: Ldi BB ("Legorra zuri, beltz itsasoa: izotz bat untzi gure ibilgoa"); SMitx Aranz ("Berrogein bat jetxita buka da ibilgoa"); Gand Elorri 3 (adib.: "Klaustroko ibilgoetan ego asko dagoz"); OEH argitaratuan, gainera: Etxde Itxas; ibilgo-buru : Ldi BB ("Otoi, Yauna, ibilgo-buru, maitasun-edermen-zitu, aur begi-argirik anitz bekargu"); ibilgu : Or Mi ("Kartuxa-etxe paketsu artako ibilguetan maite-bizitza egiten dirautenekin").
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
ibaibide eta konposatuak 11: K. Igea 3 ("Oriaren erdi-ibaibidea industriala da", "Baina Beasainen goi-ibaibidea utzi dugu", "Hemendik hartzen du Oriak bere itxurazko ibaibidea"); Ingurunea/OHO 2 ("Herriak ibaiaren ura fabriketarako edota arregaketarako erabili nahi badu, edo ibaibidea aldatu nahi badu, Udaletxeak har al dezake erabaki hori ibaia pasatzen den beste udaletxeei ezer esan gabe?", "Beha ezazu ibaibidearen marrazkia eta kalkula zenbat aldiz itzultzen den ibaira erabilitako ura"); GizarteZ/OHO 2 ("Ibaibide bat. Hona hemen Debaren Ibaibidea"); K. Navarro ("Egin duen bidean, lur azalera atera aurretik eta gero, ibaibidean, era askotako materialeak disolbatu ditu, eta disolbaezinak berriz eraman"); Ingurua/LH 2 ("Ibaibidea estutzen doan neurrian zenbait aldiz zeharkatuko dugu", "Itzulera etorri garen bide beretik egingo da, ibaibidearen lehenengo zatian"); BAO 1993 ("Arrantza errazteko helburuaz, harrizko, zurezko edo beste materialezko oztopoak nahiz langak jartzea, edota ibaibidea edo uraren joan-etorria aldaraztea erakartzen duten prozedura guztiak"); ibilgo 2, 'tráfico' adierakoak: H. Knörr ("Ibilgo handia duen edozein hiritan bezala, autoei eta autobusei darien keak airea kutsatzen du pozoinezko hodeiskez", "Berdegunezko oasiak dira, horren zarata handia eztitu nahi dutenak, orobat zarata horren kumeak: gurpilezko ibilgoa, presak, merkatarizko harat-hunatak, nonahi jendearen joanetorria"); ibilgu eta konposatuak 16: Gipuzkoako geografia 2 ("Donostiatik hegoalderantz, Oriaren erdi-ibilguraino", "Oiartzun errekako erdialdeko ibilguaren sedimentuak"); J. Ortaraz 2 ("Ibaiaren goi-ibilgutik hasita zure herriraino dagozan lantegiak", "ibaiaren ibilgu osoa adieraziko dauan ormairudi bana egizue talde bakoitzak"); I. Antiguedad 6 ("L1-ren prezisioa, esate baterako, txikia da, 1 ordenako ibilguen luzeraren neurketaren zailtasuna dela medio", "Ordena jarraituetako ibilguek drenaiatzen dituzten arroen batezbesteko azalerek, progresio geometriko bat osotzen dute"); X. Arregi ("Galiziako ibaien ibilgua Kantauri isurialdekoen antzekoa da, nahiz eta hauen ibilbidea eta perfila lasaiagoa eta lauagoa den"); Elhuyar 3 ("Erdiko ibilguetan, soro eta belardiak ibai-ertzetaraino heltzen dira", "Faunari dagokionez (...) erdiko ibilguak oso aberatsak dira animali espezietan"); A. Aldezabal ("Ergoien eta Ugaldetxo arteko haran-tartean, ibaiaren uhertz biak beha daitezke, bai eta laugune-multzoak ere, batzutan mailakatuak, zabalera maximoz hamarreko metro batzu dituztenak, eta ibilguarekiko paraleloki garatzen direlarik"); Egin 1992 ("Pirinioko ibaiek eragindako kainoi eta amildegi ikusgarrietan bi gaztek ibilgu beretik jarraitzen dute").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
ibai-bide : AB38 1 (cuenca fluvial); ibaibide : AB38 6 (curso, vía fluvial; hauetan behe-i., goi-i.); HiztEn (ik. ibilgu); ibilgo : AB38 1 (recorrido); HiztEn (ibilera); ibilgu : DFrec 1; AB38 12 (curso; hauetan behe-i., erdi-i., goi-i.); HiztEn (1 komentuen, jauregien, etab.en barrutian, ibiltokitzat erabiltzen diren alderdiak 2 Geol. ibai-errekek egiten duten bidea); LurE (komentuen, jauregien eta horien gisako tokien barrutian, ibiltokitzat erabiltzen diren alderdiak // Geol. iturburutik ura isurtzen duen lekuraino ibaiak egiten duen bidea); Euskalterm 10 (1 'recorrido', 9 'cauce, curso, tramo — de río'; eta i.-aldaketa, goi-i., ibai-i., ur-i.) // Ez ditugu aurkitu ap. AB50 // 'cauce' itzulitako besteak: isurpide : AB50 3 (hauetan 2 herri-isurpide: cauce público); leku : AB50 1; ubide : AB50 1; uharka : AB38 2 (hauetan u. higadura); uharroil : AB38 1; urbide : AB38 3; AB50 5 (hauetan 3 herri-urbide: cauce público).
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
ibaibide : ElhHizt (ik. ibilgu); HiruMila (curso de un río); Casve EF (cours du fleuve); DRA (vía o conducto fluvial - Prop 1911); PMuj DVC (ibai-bide: 1 línea fluvial, vía fluvial 2 vaguada 3 curso de un río); ebilgia : DRA (calzada, carretera, lugar por donde se anda - Herr 1961); ibilgo : ElhHizt (marcha, caminata, paseo); HiruMila (marcha, viaje, andanza, paseo, caminata); DRA (ibilgoa: 1 marcha 2 galería, corredor); PMuj DVC (viaje, andanza, paseo, caminata, marcha); ibilgu : EuskHizt (1930 1 komentuen, jauregien... barrutian, ibiltokitzat erabiltzen diren alderdiak 2 ibaiak egiten duen bidea); ElhHizt (1 corredor, pasillo — de un convento, palacio 2 cauce, curso, lecho — de río, ...); HiruMila (corredor, carrejo, pasillo); EskolaHE (ibai batek egiten duen bidea // komentuen, jauregien eta horien gisako tokien barrutian, ibiltokitzat erabiltzen diren alderdiak); PMuj DVC (1 tránsito, corredor, pasillo, carrejo 2 ontziko ibilgu: crujía, pasamano) // Ez ditugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE; HaizeG BF; Lh DBF.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
cauce de río.../lit d'un cours d'eau erdarazkoen ordainak: erreka : HiruMila; PMuj DCV; erreten : ElhHizt; PMuj DCV; ibilgu : ElhHizt; ohatze , ohe : T-L LFB; ubaska : PMuj DCV; uberka : Lur EG/CE; PMuj DCV; ubide : ElhHizt; uharka , uhaska : HiruMila; uhobi : XarHizt; ur-bide : Casve FE (hurbide); HaizeG FB; zola : Casve FE // Ez ditugu aurkitu ap. Lur EF/FE.
Bestelakoak
Jatorrizko forma
(h)ibaibide
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: Ik. ibilgu / LurE: - / ElhHizt: ibaibide: Ik. ibilgu / EskolaHE: -
Lantaldearen irizpideak
Tradizioak baztertu duen forma
oraingoz baztertzekoa da, ez baita aski erabilia.
Aztergaia: ibaiertz
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau75 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E301]: [nire ustez sartzekoa da] (1995-08-24)
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: 'Falta da'.
- Erabakia: BAgiria (1997-07-18): 'sartzea onartu da'.
Aztergaia: ibaika
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau75 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-02-09 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-ka
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
