Harremana

    Euskaltzaindiaren Hiztegia

    2. Hizkuntza-baliabideak
    3. Hiztegi orokorrak
    4. Euskaltzaindiaren Hiztegia

    1 emaitza aldi1 bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

    aldi1
    1 iz. Garaia, nolabait mugaturiko denbora-bitartea. Aldi hartan ez zen herrian telefonorik. Diktaduraren ondoko aldi berri honetan. Azken aldi hauetako istiluen aldamenean ordukoak ez ziren ezer.
    2 iz. Denbora; denboraren joana. Esr. zah.: Ez da gaitzik aldiak ez daroanik. Berak egiten zion aldia igarokor, kanta zaharrak abestuz.
    3 iz. Gertaera edo ekintza baten gauzatze edo une bakoitza. Ik. okasio 2. Ikusi duen lehen aldia. Berriro adierazi behar dute beren asmoa, baina aldi honetan jendaurrean. Esku hartzen duzun aldi bakoitzean (Ik. aldi bakoitz). Hurrengo aldian.
    4 iz. Hurrenkera batean, norbaiti edo zerbaiti dagokion unea. Ik. txanda. Orain nire aldia da. Bakoitza bere aldian.
    5 iz. Aipatzen den ezaugarria duen denbora-hedadura. Ezin esan daiteke berba txar gehiago aldi laburragoan. Euririk gabeko aldi luzea bi aldiz luzeago egiten da. Esr. zah.: Aldi joana bihurtzen gaitz da.
    6 iz. Egonaldia. (Dagokion sintagmak -ko atzizkia hartzen duela). Laster bukatuko duzu hiriko aldia. Hemengo aldia egin duzu (Ik. bere (neure...) aldia egin).
    7 iz. Denboran zehar gertatzen den zerbaitetan bereiz daitezkeen zatietako bakoitza. Europako gerrak bi aldi izan zituen. Dantza pausoz osatzen da, eta pauso bakoitzak bi aldi ditu. Eliz urtearen aldiak. Sinfonia baten aldiak. Lau aldiko motorra. Futbol partidaren bigarren aldian.
    8 iz. Aldartea, aldakorra den zerbaiten egoera. Santuek ere izaten dituzte aldiak eta ordu ilunak.
    9 iz. Aldartea, pertsonaren gorputz edo gogoaren egoera. Gaur aldi oneko dugu ugazaba. Aldi txarreko darabilgu aita zaharra.
    10 iz. Hizkl. Aditzaren gramatika-kategoria, aditzaren denbora gramatikala azaltzen duena. Ik. lehenaldi; orainaldi; geroaldi. Aditzaren aldiak.
    11 iz. Mus. Konpasaren zatietako bakoitza. Lau aldiko konpasa.
    OEH Lexikoaren Behatokia XX. mendeko corpusa EHHA
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: aldi

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau44
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1992-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:01
    Hiztegi Batuko Lantaldea: ZS:HBL 2010-04-20 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    : HiztEn (konpasaren zatietako bakoitza), LurE (denboran zehar gertatzen den zer batean berez daitezkeen zatietako bakoitza: sinfonia baten aldiak). aldi

    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    : EuskHizt (adib. gisa: Sinfonia baten aldiak), ElhHizt (adib. gisa: bi aldiko konpasa); ez dugu aurkitu ap. HiruMila. aldi

    Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

    Zehazki: ; ElhHizt: ; HiruMila: . tempo, aldi denbora, aldi denbora, aldi

    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    AS: aldian behin

    Ik. aldi sarrerako adieretan "9 iz. Mus. Konpasaren zatietako bakoitza"; eta seigarren adierako adibideetan "Sinfonia baten aldiak".

    Lantaldearen irizpideak
    Forma arautuaren azalpenaz oharra

    AS gisa gehitzeko eskatuz: aldian aldiko, aldi bat, aldi baterako, aldi batez, aldi berean, aldiko; eta adib. gisa: aldian aldi.

    Forma arautuaren azalpenaz oharra

    Adierak zehaztean, musikako hau ere kontuan izan beharko da (“iz. Konpasaren zatietako bakoitza”).

    Informazio osagarria
    Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

    Musika.

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [I108]: "Erabileremuak zehaztu. 1 Usua, 'garai' edo. 2 Hizk. "aditz-aldi"..." (1993-02)

     - [E202]: 52. 5: 'bi aldiz etorri da'; 'aldian behin gertatzen da hori'" (1995-01-09)

     - [E306]: "'aldian aldi' formak 'aldian aldi-' eran adierazita argiagoa izan daiteke beharbada (ondoren adibideak erantsita). Dena den, 'aldian-aldian' esapidea bereiz sartzea proposatzen dugu, 'aldian behin', 'noizean behin' esanahia ez duelako 'aldian aldi- + -n' egiturak azaltzen eta, gainera, bikoiztapena izaki, marraz idaztekoa delako" (2001-01-23)

    Euskaltzainen oharrak

     - Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aldian-aldian [azpisarrera gehitu], aldi batean [azpisarrera gehitu].

     - Erabakia: Osoko Bilkura (2015-10-30): Onartua: iz.: . 2 iz. ‘Konpasaren zatietako bakoitza’. aldi 1 aldian aldiak eskatzen duena egin; aldian aldiari dagokion eran jokatu Mus.

     

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa

    ORDUTEGIA
    9:00 - 14:00

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

    Bibliotekaren katalogoa Artxiboaren katalogoa
    ERAKUSKETA BIRTUALAK

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak